Welk broodbeleg is nou gezond, en wat kun je beter niet eten? Hoe beter we verpakkingen gaan lezen, hoe meer we ons af gaan vragen wat er nog wel binnen een verantwoord voedingspatroon past. En zeker aan broodbeleg wordt zo veel onzin toegevoegd dat die vraag volkomen terecht is. Een vuistregel die vaak wel werkt, is dat hartig beleg doorgaans beter is dan zoet beleg.
Maar ook dat is natuurlijk niet doorslaggevend… Een hartig beleg waar veel mensen graag van genieten is sandwich spread. Dat bevat immers groenten, dus hoe ongezond kan het nu zijn? In de blog van vandaag zoeken we precies uit hoe gezond sandwich spread is.
Wat is sandwich spread?
Sandwich spread wordt redelijk veel verkocht, maar niet iedereen is er bekend mee. Nog even ter introductie, dus: wat is sandwich spread nu precies? Kort gezegd komt het neer op een groentemengsel met romige saus dat je als broodbeleg kunt gebruiken. Zoiets als de vulling van een stevige sandwich, dus, maar dan is één potje!
Het merk Heinz heeft een patent op de naam ‘sandwich spread’, maar ook andere merken maken soortgelijke producten. Sandwich spread wordt in verschillende varianten verkocht. Naast de gewone ‘naturel’ variant kun je bijvoorbeeld voor komkommer of tomaat en lente-ui kiezen. Daarnaast bestaat er een sandwich spread met wat pikantere kruiden.
Groenten in sandwich spread
De potjes sandwich spread van Heinz vermelden trots dat er in dit beleg meer dan 30% aan groenten verwerkt zit. Dat is goed nieuws, zou je zeggen: groenten zijn immers vrijwel per definitie gezond. Toch zitten er wat addertjes onder het gras. Die ‘meer dan 30%’ is bijvoorbeeld niet veel meer dan 30%: ongeveer een derde van de spread bestaat uit groente.
Daarnaast valt het met die trotse paprika’s op het etiket wat tegen. De groente die het meest gebruikt wordt is witte kool; de paprika’s vormen maar een paar procent van de uiteindelijke spread. En bovendien zitten er natuurlijk nog genoeg andere ingrediënten in de spread. Als die niet gezond zijn, zullen die groenten de boel niet redden.
Macronutriënten in sandwich spread
Zoals gezegd bestaat sandwich spread uit groenten met een soort slasaus. Het is dus niet verbazend dat een groot deel van het product uit oliën en vetten bestaat. In de naturel variant zit ongeveer 19 gram vet per 100 gram. Bij de andere varianten is dat iets minder: 12 tot 15 gram. Met de eiwitten valt het tegen: bij alle varianten tussen de 1,5 en de 1,7 gram.
Voor fanatieke sporters heeft de sandwich spread op dat gebied dus weinig te bieden. De rest van de 235 calorieën per 100 gram komt uit de koolhydraten die de spread bevat. Afhankelijk van de variant is dat tussen de 12 en 20 gram per 100 gram. De vezels blijven daarbij rond de gram hangen.
Suiker en zout in sandwich spread
Echt problematisch wordt het als we naar de verdere toevoegingen aan de sandwich spread kijken. Om te beginnen zijn er die koolhydraten. Voor een deel komen ze uit de groenten, maar een groter deel bestaat uit suikers! In totaal zit er 14 gram suiker per 100 gram in een potje naturel spread. Bij de andere varianten is dat tussen de 11 en 18 gram.
Dat betekent dat bijna een vijfde van het product simpelweg suiker is! Ook over de hoeveelheid zout valt het nodige te zeggen. Per 100 gram bevat de spread ongeveer 2 gram zout. Aangezien veel Nederlanders daar veel te veel van eten, is dat geen goede zaak.
Is sandwich spread gezond?
Het antwoord op onze hoofdvraag mag inmiddels wel duidelijk zijn. Natuurlijk, er zijn slechtere keuzes dan sandwich spread. Het is geen pure suiker, zoals bijvoorbeeld suikerhagel of chocoladepasta. En ja, er is wat groente, wat voor deze spread spreekt. Het probleem is dat ‘niet het slechtste’ zeker niet gelijk staat aan ‘goed’.
En echt gezond kunnen we sandwich spread onmogelijk noemen. Met alle onnodige toevoegingen en het gebrek aan eiwitten en vezels zullen de meeste sporters er weinig mee kunnen. Bovendien blijft de vraag waarom je eigenlijk voor sandwich spread zou willen kiezen. Er zijn immers zo veel lekkerdere en gezondere alternatieven te bedenken om je brood mee te beleggen!
Alternatieven voor sandwich spread
At je altijd sandwich spread om wat extra groenten binnen te krijgen? Geen nood: er zijn nog veel meer manieren om dat bij je boterhammetje te doen. De meeste alternatieven zijn ook nog eens hartstikke makkelijk én lekker. We raden je dus zeker aan om daar wat meer aan het experimenteren te slaan. Denk bijvoorbeeld aan de volgende ideeën:
Zelfgemaakte tzatziki
Van wat yoghurt, verkruimelde feta en blokjes komkommer maak je een snel alternatief voor sandwich spread met komkommer. En dan zonder suiker! Dankzij de feta is zout niet meer nodig; breng liever op smaak met bijvoorbeeld een snufje komijn voor wat onverwachte pit.
Hüttenkäse met groente
Of je hüttenkäse nu met geroosterde paprika, bleekselderij of komkommer combineert, het is allemaal even lekker. Voeg er flink wat peper aan toe, en eventueel een plakje kipfilet. Ook lekker: pijnboompitjes of pompoenpitten over je broodje hüttenkäse.
Pompoenhumus
Humus is zelf natuurlijk al ontzettend gezond, omdat het van peulvruchten gemaakt is. Met pompoen erdoor voeg je daar ook nog eens groente aan toe. Breng op smaak met komijn, kerrie een eventueel een snufje kaneel naar smaak.
Baba anoush
Baba anoush is een auberginepuree die oorspronkelijk uit het Midden-Oosten komt. Met een wat rokerige smaak is het de ideale basis voor een broodje met rauwkost. Zo krijg je makkelijk nog meer verse groenten binnen!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Theo zegt:
De Baba Anoush van het merk Maza bevat toegevoegde suiker en bevat maar 32% gegrilde aubergine. Ik zie dan niet in hoe het gezonder gaat zijn dan sandwich spread? Ook maar zelf maken dan?
https://www.ah.nl/producten/product/wi202747/maza-baba-anoesch
Pieter de Wit zegt:
Hallo Theo,
Bedankt voor je opzoekwerk. Zelf maken is altijd beter he. Ik heb het een keer geprobeerd, maar was geen groot succes. Ik zal het nog eens moeten doen!
Heb je een receptje?
Mia eshuis zegt:
Hallo
Ik volg dus een dieet omdat ik diabeet ben en in mijn boekje staat juist bij beleg
Voorkeur sandwichspread voor 1 snee brood dat is 15 gram en zitten 2 koolhydraat in dus ik vindt dat je dat dus wel mag eten
Lotte (beheerder) zegt:
Hoi Mia,
Helaas is het aantal koolhydraten in een product niet het enige dat bepaalt of het gezond is! De hoeveelheid (en soort) vetten, en de hoeveelheid vitamines en mineralen, is ook erg belangrijk. Bovendien is 2 gram suiker in 15 gram relatief veel, aangezien het hier om snelle suikers gaat.
Dat betekent natuurlijk niet dat je nooit sandwichspread mag eten als je het lekker vindt, maar wees je ervan bewust dat het koolhydraatgehalte zeker niet alles is als het over gezondheid gaat :-)
Gerrit zegt:
Eet echt geen 100 gram per keer hoor...
Moniek zegt:
Leuk artkel.
Ik vind sandwichspread nog steeds niet super ongezond.
Als je dan toch iets lekkers op je brood wil dan kun je (vind ik) makkelijk voor sandwichspread kiezen.
De alternatieven vind ik sowieso geen optie: vreemde prutjes uit verre landen.
Tzaziki is niet eens lekker met shoarma, laat staan zonder shoarma.
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Moniek,
Af en toe een boterham met sandwichspread hoeft binnen een gezond voedingspatroon helemaal geen probleem te zijn, zolang je maar beseft dat het niet de gezondste optie is! Dan kun je daar bij de rest van je menu rekening mee houden.
Wat de prutjes uit verre landen betreft, ik zou je echt aanraden om die toch eens te proberen ;) De smaken zijn misschien wat onbekend, maar superlekker als je er even aan gewend bent. Bovendien is er zoveel variatie beschikbaar dat er voor iedereen wel iets lekkers tussen zit.