Eten wanneer je honger hebt, goed advies of niet?

Het advies om alleen te eten wanneer je honger hebt, komt met enige regelmaat voorbij op dieetwebsites. Het idee hiervan is dat je lichaam zelf wel aangeeft wanneer het brandstof nodig heeft, en wanneer het zonder kan. Door hier goed naar te luisteren, zou je ‘vanzelf’ af kunnen vallen.

Deze filosofie is natuurlijk mooi als hij werkt, maar hij levert niet voor iedereen het gewenste resultaat op. Wanneer is het nu verstandig om op basis van je hongergevoel te eten, en wanneer is het dat niet? Wat zijn andere manieren om je eetmomenten te plannen? Je leest het hier!

Eten wanneer je honger hebt

Wat is precies het idee van de tip dat je moet eten wanneer je honger hebt? Allereerst zou je hiermee kunnen voorkomen dat je onnodig te veel eet. Wanneer je alleen eet als je honger hebt, voorkom je bijvoorbeeld overbodige calorieën uit emotie-eetbuien. Ook zijn je maaltijden nooit ‘te groot’ als je zo lang kunt uitbuiken als je wilt.

Omgekeerd zou eten wanneer je honger hebt ook kunnen voorkomen dat je juist te weinig eet, bijvoorbeeld door een crashdieet. Het voorkomt ook enorme obsessies met wat je wel en niet wanneer mag eten. Zo houdt het je houding tegenover voeding zo gezond mogelijk.

Het probleem van de aanpak

Dat klinkt natuurlijk hartstikke mooi. Eten wanneer je wilt is echter niet zo makkelijk als het klinkt, en het werkt ook niet altijd perfect. Drie belangrijke problemen waar je mee te maken kunt krijgen:

1. Nooit honger

Sommige mensen hebben simpelweg niet zo’n sterk hongergevoel. Ze kunnen prima een dag zonder eten, zonder dat dat fysiek ongemak oplevert. Dat maakt het nog niet gezond om ook inderdaad niets te eten!

Daarnaast kan het voorkomen dat je door omstandigheden geen trek hebt. Als je ontzettend zenuwachtig bent of je zorgen maakt, kan dat bijvoorbeeld funest zijn voor je eetlust. Ook een stevige verkoudheid kan dat effect hebben. In al die gevolgen heb je je eten echter júíst hard nodig.

2. Altijd honger

Daar tegenover staan mensen die gewoon vaak honger hebben. Soms komt dat doordat hun stofwisseling gewoon stevig doordraait. Vaker heeft het echter te maken met wát ze eten. Maaltijden met veel snelle koolhydraten verzadigen bijvoorbeeld maar kort. Hetzelfde geldt voor veel smoothies en maaltijdvervangers.

Wanneer dat het geval is, ga je niet afvallen door te eten wanneer je honger hebt. Integendeel, daar krijg je hoogstwaarschijnlijk te veel calorieën mee binnen. In zo’n geval is de eerste prioriteit dus echt om je voedingspatroon aan te pakken.

Zelfs met evenwichtige maaltijden zijn er echter genoeg mensen die gewoon weinig natuurlijke ‘rem’ op hun hongergevoel hebben. Weet je van jezelf dat je bijna oneindig door zou kunnen eten, dan werkt het duidelijk niet om op je trek te vertrouwen.

3. Praktische bezwaren

Ten slotte zijn veel mensen simpelweg door praktische omstandigheden aan een specifiek schema gebonden. Als je bijvoorbeeld op kantoor zit, kun je moeilijk op ieder willekeurig moment uitgebreid gaan zitten lunchen. Ook wil je waarschijnlijk voorkomen dat je ’s avonds laat opeens een hongeraanval krijgt.

Een beetje honger is gezond

Hoe moet je het dan wél aanpakken? De eten wanneer je honger hebt-aanpak heeft op één punt zeker gelijk: het is best gezond om een beetje trek te hebben voor je gaat eten. Dan hebben we het niet over rammelende honger – dat is gewoon onaangenaam. Het duidelijke gevoel van een lege maag mag er echter best even zijn.

Als je nooit trek hebt voor je gaat eten, eet je mogelijk gewoon chronisch net te veel. Is dat niet het geval, dan kan er sprake zijn van een onderliggend probleem dat je eetlust blokkeert. Beide gevallen zijn duidelijk niet optimaal!

Eet gezond eetschema

Maar hoe zorg je er nu voor dat je meestal een beetje honger hebt voor het eten, als je niet op de honger wilt wachten – met de bijbehorende willekeurige eetmomenten? Het beste is om eerst te bepalen wanneer je wilt eten, om daar dan je maaltijden op af te stemmen. Dat doe je als volgt:

1. Kies een handig eetschema

Werk je op kantoor – met lunchpauze – dan is het waarschijnlijk wel zo handig om in die pauze te lunchen. Heb je pauzes op andere momenten, bijvoorbeeld tussen colleges door? Dan kan een andere indeling praktischer zijn.

Je kunt ook andere voorkeuren een rol laten spelen. Weet je dat je niet zo veel tegelijk kunt eten? Dan zijn meerdere kleine maaltijden waarschijnlijk een goede optie. Hou je daarentegen van een lekker vol gevoel na de maaltijd? Ga dan liever voor wat minder tijdstippen waarop je een flink bord vol kunt scheppen.

2. Bepaal de juiste maaltijd(grootte)

Vervolgens is het tijd om een beetje te gaan uitproberen. Stel maaltijden samen met trage koolhydraten, eiwitten en wat gezonde vetten en kijk hoe lang je daarmee doet. Eet bijvoorbeeld een lekkere bak havermout met nootjes en fruit voor het ontbijt. Heb je tegen lunchtijd nog geen honger? Maak de volgende keer wat minder havermout. Juist te vroeg honger? Dan maak je volgende keer wat meer.

Heb je nou altijd voor de volgende maaltijd honger, hoe veel je ook eet? Het kan dan zijn dat je maaltijd niet genoeg eiwitten en vetten bevat; die vullen langer dan koolhydraten. Is dat niet het geval, dan heb je gewoon een snel metabolisme. Je kunt dan waarschijnlijk beter de tijd tussen de maaltijden verkleinen.

3. Zorg altijd voor snacks

Nu is je spijsvertering niet altijd even voorspelbaar. Heb je een keer een drukke dag, of ben je gewoon moe, dan kun je opeens een stuk meer honger krijgen. Wat doe je als je opeens toch een uur voor etenstijd met een hongerflauwte zit?

Voor zulke gevallen is het altijd verstandig om gezonde tussendoortjes bij de hand te hebben. Je voorkomt daarmee dat je in een moment van zwakte opeens door een halve zak chip heen bent. Met verantwoorde snacks overbrug je de afstand tot de volgende maaltijd en krijg je ook nog eens wat extra nuttige voedingsstoffen binnen.