Neurotransmitters zoals dopamine en serotonine zijn ontzettend belangrijke stoffen in ons lichaam, en wie graag meer wil weten over de manier waarop wij complexe fysieke taken uitvoeren, kan eigenlijk niet om deze groep heen.
Voor wie niet erg goed thuis is in de biologie, kan het echter nog best een uitdaging zijn om uit te vinden wat neurotransmitters nu precies zijn en wat ze in je lichaam doen! In deze blog beantwoorden we deze vragen zonder complexe of specialistische termen te gebruiken.
Communicatie van zenuwcellen
De zenuwcellen (ook wel neuronen genoemd) zorgen ervoor dat verschillende delen van het lichaam met elkaar kunnen communiceren: zo brengen ze prikkels van de zintuigen over naar de hersenen, en brengen ze spieren in beweging wanneer de hersenen daar het signaal toe geven.
De communicatie van neuronen wordt mogelijk gemaakt door elektrische activiteit: doordat cellen een klein beetje geladen zijn, kunnen ze impulsen verzenden. Die elektrische boodschappen zorgen er vervolgens weer voor dat er bepaalde stoffen worden vrijgegeven: de neurotransmitters. Die brengen de boodschap vervolgens over naar andere, aangrenzende zenuwcellen.
Neurotransmitter betekenis
Neurotransmitter betekent letterlijk zoiets als “overbrenger van zenuwprikkels”, een naam die direct aangeeft wat deze chemische stofjes voor functie hebben in het lichaam. Natuurlijk is niet iedere stof in de zenuwcellen direct een neurotransmitter; het is van belang dat de stof in kwestie in de neuronen geproduceerd wordt, en dat hij voor een reactie zorgt wanneer hij naar andere neuronen wordt overgebracht.
Zenuwcellen hebben altijd een voorraadje neurotransmitters paraat, en de rest wordt opgeslagen worden in speciale “zakjes” om te voorkomen dat ze afgebroken worden.
Belangrijke neurotransmitters
Er zijn natuurlijk talloze verschillende neurotransmitters die allemaal hun eigen functie en nut hebben, maar een paar komen vooral terug bij de essentiële lichaamsfuncties en zijn daarom voor veel mensen belangrijk om te kennen. Zo is er glutamaat, dat verbindingen tussen neuronen tot stand brengt, en daarmee essentieel is voor het leren en herinneren van dingen.
Ook dopamine is essentieel voor onder andere het beloningscentrum van je hersenen; het zorgt ervoor dat je je prettig over dingen kunt voelen en dat je goede ervaringen wilt herhalen. Dan is er nog serotonine, dat een paar belangrijke alledaagse behoeften regelt: slaapritme, temperatuur en honger hebben allemaal met deze neurotransmitter te maken.
Invloed van andere stoffen
Eén van de kenmerken van neurotransmitters is dat de werking ervan kan worden nagebootst door soortgelijke chemische stoffen van buitenaf toe te dienen. Stoffen die dezelfde werking hebben als een neurotransmitter, of die die werking stimuleren, worden vaak agonisten genoemd. Antagonisten zijn het tegenovergestelde: ze remmen de werking van neurotransmitters juist.
Ook zijn er verder stoffen die afbraakenzymen sneller of juist langzamer laten werken. Al deze stoffen kunnen mogelijk gebruikt worden in medicijnen tegen ziektes die te maken hebben met een disbalans in de productie van neurotransmitters, zoals Parkinson en vormen van schizofrenie.
Neurotransmitters en depressie
Een probleem met neurotransmitters wordt ook wel gezien als één van de mogelijke oorzaken van depressies. Zo blijkt dat veel mensen met depressieklachten te weinig serotonine en noradrenaline in bepaalde hersengebieden hebben: mogelijk komt dit doordat de stof niet meer wordt ‘teruggehaald’ door een zenuwcel nadat hij is uitgezonden, iets dat normaal gesproken wel gebeurt.
Ook kan het zijn dat de tekorten al bij de geboorte aanwezig zijn en dus erfelijk zijn. De werking van antidepressiva is er vaak op gericht om de balans van neurotransmitters weer te herstellen, waardoor de hevigheid van de klachten verdwijnt.
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Onder het kopje 'invloed van stoffen ' staat een foutje. Ik denk dat er 'toe te dienen' bedoeld wordt, er staat per ongeluk 'toe te dingen '.
Verder mooi uitgelegd artikel!
Ik ga het aanpassen. Dankjewel voor de opmerking!
Door jaren lang gebruik van benzodiazepines heb ik last van motorische stoornis met lopen ook depressief en beenkrampen er is aardig wat verstoord in het hoofd wat raad u mij aan?
Hoi Suus,
Bij medische problemen kunnen wij helaas geen advies geven. Ik zou je aanraden hiermee naar een gespecialiseerd arts te gaan!
Heb vanaf mijn 18 jaar last van depresie en kon dat in de hand houden de laatste jaren door 6 dagen in de week te lopen tussen 8 en 10 km , helaas door heup en knie operatie gaat dit niet meer. depressie en korte termijn geheugen gaan slecht
Hi R Mantjes,
Is er een andere sport die je op zou kunnen pakken? Zwemmen biedt bijvoorbeeld minstens zo veel beweging als lopen, en is vaak ook nog mogelijk als je gewrichten minder goed werken.
Ik wil u vragen of het u bekend is of er een kastje bestaat die prikkels opvangt(prikkels zoals depressie/angststoornis)
Volgens mijn vriendin is dat op tv geweest,maar zij weet niet meer precies wat het was.
Hoop op een reactie,
Met Vriendelijke Groet,
Mary Koehler,
Hi Mary,
Dat klinkt helaas een beetje als pseudowetenschap waar mensen vooral geld aan proberen te verdienen. Mentale aandoeningen als depressie en angststoornissen zijn niet zo eenvoudig vast te stellen, vooral omdat we nog niet precies weten waar het probleem precies in het brein zit. Het is dus niet zo eenvoudig als het meten van wat prikkels! Als je vermoedt dat je aan depressie of een soortgelijke aandoening lijdt, kun je dat het beste met je huisarts bespreken. Die kan je doorverwijzen naar een expert, die daadwerkelijk de diagnose kan stellen en een behandeling kan opstarten.
Veel succes!
dank je wel voor deze duidelijke uitleg!
Een van de Quantum Touch coaches is bezig met neurotransmitterprofielen, vandaar mijn interesse!
vr, groet
Jack