Wanneer het over diëten gaat, komt de bloedsuikerspiegel vaak ter sprake. Niet vreemd, want dat bloedsuiker bepaalt voor een groot deel hoe veel trek je hebt. Als je minder calorieën wilt gaan eten, is het dus verstandig om daar een beetje op te letten.
Maar wat ís die bloedsuikerspiegel nu precies? Wat kan er mis gaan, en belangrijker nog, hoe voorkom je dat dat gebeurt? En hoe kun je zelf je bloedsuiker meten? In deze blog leggen we het allemaal uit!
Wat is je bloedsuikerspiegel?
Wanneer je eet, haalt je lichaam energie uit je voeding. Die energie moet echter op de één of andere manier naar je spieren en organen vervoerd worden. Wanneer je koolhydraten eet, gebeurt dat via je bloed: de koolhydraten worden tot glucose afgebroken, en dat wordt door je bloed opgenomen en verspreid.
De hoeveelheid glucose in je bloed is echter niet altijd even hoog. Vlak na een maaltijd heb je bijvoorbeeld meer suiker tot je beschikking dan als je een tijdje niets gegeten hebt. Je bloedsuikerspiegel is, kort gezegd, de hoeveelheid glucose die op een bepaald moment in je bloed is opgelost.
Hoge bloedsuikerspiegel
Nu kan je bloedsuikerspiegel flink wat waarden aannemen, en zowel te hoog als te laag is minder gezond. Wanneer je bloedsuiker te hoog ligt, wordt dat ook wel hyperglykemie genoemd. Normaal wordt dat opgelost door productie van het hormoon insuline, dat het voor je spieren en organen mogelijk maakt om suiker op te nemen.
Bij sommige mensen komt die insulineproductie echter niet of nauwelijks op gang. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer je diabetes hebt. In dat geval blijft je bloedsuiker langere tijd hoog, wat op de lange duur gevaarlijk is. Het is sowieso gevaarlijk dat dit niet te vaak gebeurt: hoe vaker je veel glucose in je bloed hebt, hoe ongevoeliger je insulineproductie wordt.
Lage bloedsuikerspiegel
De tegenovergestelde situatie is echter ook niet heel aangenaam. Wanneer je juist een lage bloedsuikerspiegel hebt, betekent dat dat je lichaam te weinig energie beschikbaar heeft. Dit noemen we ook wel hypoglykemie. Voor even is dat geen probleem, maar uiteindelijk ga je het wel merken.
Eerst krijg je natuurlijk gewoon trek – een teken dat je meer brandstof nodig hebt. Eet je dan nog steeds niet, dan leidt dat uiteindelijk tot misselijkheid, een slecht humeur, hoofdpijn en duizeligheid. Het is dan dus zaak om gewoon iets te eten.
Je bloedsuiker stabiel houden
Zowel een te lage als een te hoge bloedsuikerspiegel zijn dus onprettig. Het beste is om je bloedsuiker zo stabiel mogelijk te houden. Natuurlijk kan dat nooit helemaal – na maaltijden zal het altijd stijgen, om daarna weer te dalen. Er zijn echter verschillende manieren om die schommelingen te beperken.
1. Geen snelle koolhydraten
Belangrijk daarbij zijn die koolhydraten die tot glucose afgebroken worden. Iedere koolhydraat komt in je bloed terecht, maar dat gaat niet altijd even snel. Sommige koolhydraten bestaan al uit pure glucose, en die worden direct opgenomen. Andere moeten eerst tot ‘stukjes’ glucose afgebroken worden tot ze bloedsuiker kunnen worden.
Als je veel snelle koolhydraten eet, zoals bijvoorbeeld (toegevoegde) suiker, schiet je bloedsuiker omhoog. Je lichaam gaat dan enorm veel insuline aanmaken, waardoor die piek ook nog eens snel een dal wordt. Het gevolg: je hebt binnen een paar uur weer enorme trek. Zo hou je de cyclus in stand!
2. Wel veel vezels
Wat je dan wel moet eten? Het beste zijn langzame koolhydraten met veel vezels. In deze categorie vallen bijvoorbeeld volkoren granen, peulvruchten en veel groente. Ook fruit is (in redelijke hoeveelheden) prima. Het bevat weliswaar suikers, maar wordt dankzij de vele vezels nog vrij rustig verwerkt.
In het algemeen is het verstandig om te zorgen dat iedere maaltijd een goede bron van vezels bevat. Dat is niet alleen goed voor je bloedsuikerspiegel, het vult ook je maag langer. Bovendien zijn vezels goed voor je darmen.
3. Niet te veel zoetstoffen
Over de rol van kunstmatige zoetstoffen bestaat nog aardig wat discussie. Aan de ene kant bevatten ze geen calorieën, en dus ook geen suikers die in het bloed opgenomen kunnen worden. Toch hebben ze mogelijk effect op je bloedsuikerspiegel. Als je namelijk de zoete smaak proeft, bereid je lichaam zich voor op suikers door extra insuline te produceren.
Die insuline zorgt er vervolgens voor dat er meer bloedsuiker uit je bloed verdwijnt – terwijl dat niet wordt aangevuld. Dat zorgt weer voor extra trek en alle andere gevolgen van een lage bloedsuikerspiegel. Het is dus niet verstandig om veel light frisdranken en dergelijke te drinken.
4. Voldoende beweging
Ben je bang dat je bloedsuikerspiegel na een maaltijd omhoog schiet? Ga even een rondje lopen! Door in beweging te komen, geef je je lichaam meteen een goede bestemming voor al die energie. Het idee dat je koolhydraatrijke maaltijden moet ‘verdienen’ bevat zeker een kern van waarheid.
Verder vergroot regelmatige beweging de gevoeligheid voor insuline. Zo voorkom je dat je lichaam steeds meer insuline nodig heeft om glucose weg te werken, wat uiteindelijk tot diabetes kan leiden.
5. Zo min mogelijk stress
Ten slotte is stress een belangrijke factor voor je bloedsuikerspiegel. Het zorgt ervoor dat je meer cortisol en adrenaline aanmaakt, hormonen die op hun beurt de productie van insuline bevorderen. Vreemd is dat niet: bij stress heb je extra energie nodig. Op de lange termijn zorgt het echter voor chronisch laag bloedsuiker, met alle gevolgen van dien.
Regelmatige lichaamsbeweging is ook om deze reden gezond: het gaat die fysieke stressreactie tegen. Ook voldoende slaap en ontspanning zijn belangrijk om stress te verminderen.
Bloedsuikerspiegel meten
Heb je het idee dat jouw bloedsuikerspiegel met regelmaat te laag of te hoog is? Er zijn testen beschikbaar waarbij je zelf het glucoselevel in je bloed kunt meten. Voor een bloedglucosemeter moet je in je vinger prikken en een druppeltje bloed op een teststrip aanbrengen. De meter geeft dan aan wat de hoeveelheid glucose in je bloed is.
Vooral voor diabetici is zo’n meter van groot belang. Heb je geen suikerziekte, dan hoef je niet steeds je glucoselevel te controleren. Wel kunnen heel hoge waarden na de maaltijd een teken zijn dat je minder snelle koolhydraten moet eten!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
M. zegt:
Mn nuchtere bloedsuiker is meestal hoger dan in de loop van de dag. Wat kan daar de oorzaak van zijn. (In mn slaap eet ik niet )!
vzaanen@gmail.com
Pieter de Wit zegt:
Hallo, Een mogelijke oorzaak kan misschien zijn dat je in de ochtend door stress veel glucose laat vrijkomen in het bloed. Dit weet ik niet zeker en raad je daarom aan een orthomoleculaire voedingsdeskundige te raadplegen.
Micky zegt:
Ik ben 10 kilo afgevallen door geen boter op mijn brood te smeren en op mijn boterhammen komkommer, sla en bijvoorbeeld banaan, appel, aardbeien, kersenjam zonder suiker enzovoorts te eten. Het weglaten van vet op mijn brood is het belangrijkste geweest.
A.van der Leest zegt:
Daar ik suiker heb, ben ik heel verheugt dat ik deze informatie op mijn laptop heb gevonden
Lotte (beheerder) zegt:
Graag gedaan!
J. Van Eeden zegt:
Ik ben diabeet 47 jaar weeg rond de 96 kilo ben 1.69( ben aan t krimpen zegt de diabetes verpleegkundige)ik was altijd 1..73 .
Al 2 jaar probeer ik af te vallen wil heel graag 20 kilo kwijt doe daar ook echt mn best voor maar door de fibromyalgie en artrose ben ik best beperkt mn lijf werkt me tegen na mn werk ben ik gigantisch moe daar wil k graag vanaf,ik werk in de huishoudelijke thuiszorg in de ochtend en in de middag heb k mn eigen 5 persoons huishouden.
Eet netjes 3x per dag zeer bewust drink zo goed als geen suikerhoudende dranken dus wel koffie thee water bouillon enz.
Maar k val echt geen grammetje af ,ben sinds kort wel volop in de overgang maar wil zo graag afvallen ivm mn suiker !
Hebben jullie nog een tip?
Lotte (beheerder) zegt:
Wat een vervelende situatie! Als je in de overgang bent, wordt afvallen sowieso erg lastig gemaakt door de schommelingen in je hormoonspiegels. Dat wil echter niet zeggen dat je niets kunt doen :-) Misschien heb je iets aan de 51 tips in deze blog?
Zeker als je merkt dat je nu ook weinig energie hebt, is het misschien verstandig om eerst te focussen op gezond eten. Goede kans dat dat meteen al wat kilo's scheelt, maar zelfs als het dat niet doet, zit je daarmee in ieder geval beter in je vel!