Wat zijn goede zuivelvervangers?

Nederland is een land van melkliefhebbers. En als het de melk niet is, dan zijn het wel andere zuivelproducten – niet voor niets worden we kaaskoppen genoemd. Maar wat doe je nu als je om welke reden dan ook geen zuivel meer wilt of kunt eten? Voor veel mensen klinkt een leven zonder yoghurt als toetje, ijs op warme dagen en een plak kaas op brood als een naargeestig toekomstbeeld.

Gelukkig zijn er genoeg goede zuivelvervangers om als alternatief te dienen voor al die producten. Met wat meer of minder creativiteit kun je je oude eetpatroon dus vrijwel precies op dezelfde manier aanhouden!

Waarom geen zuivel eten?

Er zijn verschillende redenen die ertoe kunnen leiden dat mensen geen zuivel meer eten. Eén daarvan is medisch van aard: ongeveer 5 tot 10 procent van de Nederlandse bevolking heeft last van een lactose-intolerantie. Sommigen kunnen nog wel een beetje zuivel verdragen, maar anderen krijgen al last van de kleinste beetjes melk. Dat is natuurlijk reden genoeg om het te laten staan!

Ook eten veganisten geen zuivel, vooral uit morele overwegingen. Ten slotte zijn veel mensen bang dat melk ongezond is, en dat hetzelfde voor melkproducten geldt. Uit wetenschappelijk oogpunt lijkt er met gematigde hoeveelheden zuivel weinig mis te zijn, maar voel jij je er beter bij het niet te eten? Ook dan zijn zuivelvervangers natuurlijk handig.

Zuivelvervangers

Het is niet voor alle veelgebruikte zuivelproducten even makkelijk om een goed alternatief te vinden. Melk is het makkelijkst: daar zie je in iedere supermarkt al verschillende vervangers voor staan.

Ook yoghurt is tegenwoordig steeds beter te doen, en hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld ijs. Maar wat is nu de beste manier om bijvoorbeeld kaas te vervangen wanneer je zuivel uit je eetpatroon wilt schrappen? Hieronder zetten we voor zes populaire zuivelproducten de beste opties op een rijtje.

1. Melk vervangen

Het vervangen van melk is eigenlijk heel eenvoudig. We hebben er al eerder een artikel over geschreven, maar we vatten het hier graag nog even voor je samen! In de meeste supermarkten vind je al verschillende opties: denk aan sojamelk, amandelmelk, rijstmelk en havermelk. In biologische winkels komen daar vaak nog eens een hoop mogelijkheden bij.

Er zijn namelijk nog veel meer andere soorten notenmelk en granenmelk te krijgen. Let er wel op dat je voor een melkvervanger kiest die geen extra toegevoegde suikers bevat. Veel soorten hebben een ongezoete variant, maar weet je het niet zeker, lees dan het etiket even na. Het zal je verbazen hoeveel suiker er vaak nog in zit.

2. Yoghurt vervangen

Er zijn verschillende plantaardige vervangers voor yoghurt. Sojayoghurt wordt bijvoorbeeld al best wel een tijdje verkocht, ook gewoon in de supermarkt om de hoek. Het nadeel van de populairdere merken (zoals Alpro) is hier weer dat de meeste varianten behoorlijk gezoet zijn. In de biowinkel vind je merken als Provamel, die wel gewoon ongezoete sojayoghurt verkopen.

Niet zo dol op sojaproducten? Een andere optie is om voor kokosyoghurt te kiezen. Het grote nadeel daarvan is dat het flink duur is! Het is overigens ook mogelijk om zelf (kokos)yoghurt te maken met behulp van probiotica. Iets meer werk, maar wel meteen een heel stuk beter voor je portemonnee!

3. IJs vervangen

Nooit meer ijs kunnen eten, dat is geen al te best vooruitzicht! Gelukkig is er ook zonder zuivel geen enkele reden om ijsloos door de warmste dagen te moeten gaan. Een handige optie is natuurlijk om voor sorbetijs in plaats van roomijs te kiezen. Toch meer zin in die extra romigheid? Er bestaat ook kokosijs, dat wederom gemaakt is van kokosmelk.

Je kunt kokosijs ook heel gemakkelijk zelf maken, mocht je in een culinaire bui zijn. En nog een makkelijke tip voor in de eigen keuken: wat dacht je van bananenijs? Een aantal van de recepten die we daarvoor op onze blog gepubliceerd hebben zijn helemaal zuivelvrij!

4. Room vervangen

Op naar de volgende uitdaging: wat doen we met room en crème fraîche? Als je gewoon zuivel eet, is het behoorlijk makkelijk om gewoon een scheut room door je tomatensaus te roeren. Maar wat als je je eten zonder melkproducten wat romiger wilt maken? Een makkelijke optie, zeker voor Aziatische recepten, is om kokosroom te gebruiken.

In kleine hoeveelheden proef je de kokossmaak overigens ook niet in andere recepten. Ook bestaat er room op soja- of haverbasis. En met behulp van geweekte cashewnoten kun je zelf een goede basis maken voor allerlei sauzen en vullingen! Zuivelvrije slagroom is nog wel een uitdaging. Er zijn varianten van, bijvoorbeeld van Alpro, maar die zijn wel weer flink gezoet.

5. Boter vervangen

Wanneer je geen boter meer gebruikt, is het een groot deel van de tijd eenvoudig te vervangen. Je gebruikt bijvoorbeeld gewoon olie of kokosvet wanneer je iets wilt bakken. Iets lastiger kan het worden wanneer je bijvoorbeeld een cakerecept hebt waar je eigenlijk boter in zou moeten gebruiken. Wat doe je dan? Een grappige truc is om de boter te vervangen door banaan.

Die is ook meteen wat zoeter, dus op deze manier heb je ook minder suiker nodig. Voor iets luchtiger recepten kan (ongezoete) appelstroop ook uitstekend werken ter vervanging van boter. Ook kun je ter vervanging van 100 gram boter 10 gram chiazaad en 90 gram water nemen. Laat tien minuutjes weken en klaar is je alternatief!

6. Kaas vervangen

Kaas is misschien wel het lastigste item op deze lijst. Er bestaat wel veganistische kaas, maar dat smaakt toch vaak helemaal niet zoals een echte plak gerijpte Goudse doet. Vaak hebben ze een basis van soja, en dat blijf je proeven. Hetzelfde geldt voor smeerkaas zonder melkproducten, die is ook allesbehalve ‘echt’.

Heb je toch af en toe zin in die lekkere kaassmaak, schaf dan eens een zakje edelgist aan. Deze vlokken komen verbijsterend goed in de buurt van normale kaas, in ieder geval qua smaak. Een goede vervanging van Parmezaan of geraspte kaas dus. Helaas is de vervanging hier nog niet echt volledig; voor feta of mozzarella is bijvoorbeeld geen goed alternatief!