Het hormoondieet: wat is het en wat heb je eraan?

Diëten zijn een hele tak van industrie op zichzelf. Er verschijnen dan ook regelmatig weer nieuwe boeken, die weer nieuwe methodes vinden om af te kunnen vallen. Sommige daarvan zijn zinnig, andere eigenlijk niet zo! In de blog van vandaag kijken we naar een dieet dat de laatste tijd de aandacht heeft getrokken: het hormoonbalansdieet, ook wel gewoon het hormoondieet genoemd.

Maar wat hebben je hormonen precies met je gewicht te maken? Werkt het hormoondieet, en blijf je er ook gezond mee? We vertellen je er alles over in onze blog van vandaag!

Wat zijn hormonen?

Het hormoondieet focust zich, zoals de naam al zegt, op de balans van hormonen in je lichaam. Hormonen worden ook wel signaalstoffen genoemd. Ze worden naar aanleiding van bepaalde prikkels aangemaakt in je klieren en door je lichaam verspreid. Vervolgens kunnen ze lichamelijke processen in gang zetten of juist verminderen.

Voorbeelden zijn insuline (verlaagt de bloedsuikerspiegel en slaat vet op), testosteron (bouwt spieren en verbrandt vet) en cortisol (verhoogt de bloedsuikerspiegel). Als je gezond bent, zijn al die hormonen met elkaar in balans. Raakt er echter een hormoon onder- of oververtegenwoordigd, dan gaan bepaalde processen domineren. Dat kan tot gezondheidsproblemen leiden, en soms ook tot gewichtstoename.

Hormonen en afvallen

Hoeveel effect hebben hormonen nu daadwerkelijk op je gewicht? Meer dan veel mensen denken! Een paar voorbeelden:

1. Testosteron

Het hormoon testosteron speelt een belangrijke rol bij de vetverbranding. Sommige mensen hebben er een tekort aan, bijvoorbeeld doordat ze te weinig beweging krijgen. Het gevolg is dat ze moeilijker vet verbranden en dus moeilijker afvallen.

2. Oestrogeen

Oestrogeen heeft talloze functies, maar één daarvan is om vet op te slaan op de billen en bovenbenen. Door gebruik van de pil of te veel xeno-oesterogenen kan er een oestrogeenoverschot ontstaan. Daardoor stapelt zich uiteindelijk meer vet en vocht op en kom je aan.

3. Cortisol

Cortisol is het stresshormoon: het zorgt dat je snel energie beschikbaar hebt als er een stressvolle situatie optreedt. Je krijgt daardoor ook meer trek in suiker – dat levert immers snel energie. Veel mensen eten als gevolg daarvan veel meer en komen dus aan.

4. Ghreline en leptine

Ghreline en leptine houden elkaar in balans: het eerste creëert trek, het tweede een verzadigd gevoel. Slaap je echter te weinig, of ben je gestrest, dan krijgt ghreline de overhand. Dat betekent dat je veel sneller honger hebt en uiteindelijk ook weer meer calorieën eet.

Wat is het hormoonbalansdieet?

Uit bovenstaande voorbeelden blijkt wel dat afvallen een hele toer is als je hormonen niet op orde zijn. Ralph Moorman, de bedenker van het hormoonbalansdieet gaat nog een stapje verder: hij beweert dat gewichtstoename altijd een gevolg is van verstoorde hormonen. Je zou dus automatisch afvallen door je hormonen weer in balans te krijgen.

Om dat voor elkaar te krijgen, geeft het hormoondieet een hele rits voorschriften en regeltjes. Je hoeft dan geen calorieën te tellen, als je je maar aan die lijst houdt. Maar hoe veel klopt er nu daadwerkelijk van Moormans beweringen? En werkt het dieet dat hij in zijn boeken uitstippelt ook?

Voordelen hormoondieet

Op de website van het hormoondieet zijn heel wat succesverhalen over het dieet te vinden. Het kan dus wel degelijk een goede invloed hebben op je gewicht. Een aantal belangrijke redenen daarvoor zijn de volgende drie:

1. Veel eiwitten

Ralph Moorman raadt je aan om voldoende eiwitten te eten. Dat is een verstandig advies: eiwitten helpen je namelijk zeker om af te vallen. Zo verzadigen ze langdurig en stimuleren ze de aanmaak van verzadigende hormonen.

2. Genoeg gezonde vetten

In het hormoondieet word je gestimuleerd om gezonde omega 3-vetten te eten. Die zijn inderdaad belangrijk voor je gezondheid en vullen goed. Het eten van ongezonde transvetten wordt juist afgeraden, en inderdaad blijkt dat mensen door deze vetten vaak het meest aankomen.

3. Onbewerkt voedsel

Een belangrijke regel van het hormoondieet is om alleen onbewerkt, ‘natuurlijk’ voedsel te eten. Dat is in principe een goed advies. Veel bewerkte voedingsmiddelen bevatten namelijk minder vezels, toegevoegde suikers en andere additieven die al snel tot gewichtstoename leiden.

Nadelen hormoondieet

Dat het hormoondieet kan werken, wil echter niet zeggen dat het ook alleen zinnige voorschriften bevat. Sterker nog, het hormoondieet heeft een aantal nadelen die zeker even benoemd moeten worden.

1. Geen rekening met calorieën

Het hormoondieet doet, zoals gezegd, niet aan calorieën. Problematisch, want uiteindelijk bepaalt je energiebalans of je vet opslaat of verbrandt. Je hormonen kunnen nog zo gebalanceerd eten: als je door alle omega 3-vetten dagelijks 500 calorieën meer eet dan je nodig hebt, kom je nog steeds aan.

2. Zuivel en gluten

Ralph Moorman beweert dat je zuivel en gluten beter kunt vermijden, omdat ze een slechte invloed op je hormonen zouden hebben. Voor de meeste mensen is dat echter onzin. Sterker nog: het vermijden van zuivel leidt vaak tot een calciumtekort, en granen met gluten kunnen veel bijdragen aan je consumptie van bepaalde vitamines en mineralen.

3. Magnetrons en andere onzin

Ook doet Moorman nogal wat onduidelijke beweringen over het bereiden van je voedsel. Eén daarvan is dat je geen magnetron zou moeten gebruiken, omdat je eten daar ongezonder van wordt. Een magnetron doet precies één ding, namelijk je eten warmer maken. Op je hormonen heeft hij verder geen invloed!

Ook raadt Moorman het drinken van kraanwater bijvoorbeeld af. Dat is gek, omdat Nederlands kraanwater juist schoner is dan veel mineraalwater.

4. Superfoodclaims

In het hormoondieet worden nogal wat claims gedaan over allerlei ‘superfoods’. Veel daarvan zijn slecht onderbouwt en uit ondeugdelijk wetenschappelijk onderzoek ‘geshopt’. De focus op superfoods levert daarnaast het risico op dat mensen te veel naar details kijken, en te weinig naar hun voedingspatroon als geheel.

Hormoondieet volgen of niet?

Is het dan al met al verstandig om het hormoondieet te volgen? Wij raden het niet aan. Natuurlijk, het dieet zegt wat verstandige dingen, maar dan gaat het om de aanbevelingen die ieder fatsoenlijk dieet tegenwoordig doet. Als je gewoon eiwitrijk, vezelrijk en grotendeels onbewerkt eet, bereik je hetzelfde resultaat.

Bovendien bespaar je jezelf op die manier heel wat overbodige regeltjes, regelrechte onwaarheden en de aanschafkosten van dure dieetboeken. Dat wil niet zeggen dat het niet belangrijk is om je hormoonbalans in de gaten te houden. Het betekent wel dat dit niet de beste manier is!