Over weinig voedingsmiddelen bestaat zo veel discussie als over honing. De één noemt het een supergezond zoetmiddel, de ander beweert dat het geen haar beter is dan gewone suiker. Daarbij vliegen de onderzoeken en medische termen aan beide kanten over de tafel. Wat moet je dan nog geloven?
Helaas wordt er in het honingdebat nog wel eens heel selectief gebruik gemaakt van de wetenschappelijke literatuur. Erger nog: soms worden er regelrechte onwaarheden verkondigd. In dit artikel zetten we alle feiten en fabels op een rij. Is honing gezond, of valt dat toch tegen?
Feit of fabel over honing?
We noemen hieronder tien beweringen over honing die je vaak voorbij ziet komen. Per stelling bespreken we of het een wetenschappelijk onderbouwd feit is, of toch eerder een onbetrouwbare fabel! Aan de hand deze tien punten kijken we uiteindelijk of honing gezond genoemd kan worden.
Honing is gezond omdat het natuurlijk is
Een veelgehoord argument: honing is beter dan suiker, want honing is natuurlijk, en suiker niet. Klinkt leuk, tot je er even wat langer over nadenkt. De term ‘natuurlijk’ betekent namelijk niet zo veel. Soms wordt eten ongezonder doordat het bewerkt wordt, maar soms ook gezonder. Denk bijvoorbeeld aan fermentatie, of het koken van peulvruchten. Iets is dus niet per definitie gezonder als het ‘natuurlijk’ is.
En bovendien – waarom zou suiker ‘onnatuurlijk’ zijn? Het komt toch ook gewoon uit bieten of andere planten? En honing wordt ook stevig bewerkt voor het in de supermarkt ligt… Al met al is dit verschil tussen honing en suiker meer een geval van slimme presentatie, niet van een werkelijk verschil. Een fabeltje, dus!
Honing bevat gezondere suiker
Een variatie op hetzelfde argument is dat de suikers in honing anders zijn dan die in bijvoorbeeld kristalsuiker. Daar kunnen we kort over zijn: dat is niet het geval. Honing bevat een combinatie van fructose en glucose, net als andere suikersoorten.
Toch wordt er wel gezegd dat de suikers uit honing een ander effect op je lichaam zouden hebben. Bijvoorbeeld omdat het ‘de perfecte verhouding van glucose en fructose’ bevat. Of omdat het een lagere glycemische index zou hebben, en daarom de suikers langzamer op zou nemen.
Dat valt echter stevig tegen. Gewone tafelsuiker heeft volgens dit onderzoek (tabel 2) een GI van 60. Voor honing ligt de GI gemiddeld op 58 – nauwelijks verschil, dus. Voor sommige soorten kan de GI iets lager liggen, maar dat geldt zeker niet voor de honing die je in de supermarkt vindt… Ook dit is daarom een fabel.
Honing bevat minder calorieën dan suiker
Het klopt dat honing per 100 gram iets minder calorieën bevat in suiker, ca. 300 kcal tegenover 400 kcal. Dat komt niet doordat honing een heel andere samenstelling heeft, maar doordat honing wat meer water bevat. Dat ‘verdunt’ de suikers, waardoor er relatief wat minder energie overblijft.
Theoretisch zou je dus wat calorieën kunnen besparen door al je suiker door honing te vervangen. Helaas is honing ook net iets minder zoet dan suiker. Veel mensen gebruiken er uiteindelijk dus extra veel van, waardoor je per saldo op net zo veel calorieën uitkomt. Dit is dus een feit – maar wel een feit waar je een beetje mee uit moet kijken.
Honing bevat veel vitamines en mineralen
Op gezondheidsblogs wordt vaak een hoop drukte gemaakt om de vele vitamines en mineralen die honing zou bevatten. Alle essentiële micronutriënten zouden in honing terug te vinden zijn! Bewijst dat niet dat honing gezond is?
Nou… niet echt. De hoeveelheid vitamines en mineralen in honing is namelijk ook nog wel relevant. En die blijkt niet bepaald hoog te liggen. Of, zoals dit onderzoek zegt: “The vitamin level in honey is low and does not come close to the recommended daily intake.” Met andere woorden: de hoeveelheid ligt te laag om een bijdrage aan je dagelijkse inname te leveren.
Daar komt nog bij dat de honing in de supermarkt vaak sterk verhit, gefilterd en anderszins bewerkt is. Daardoor zijn er veel vitamines en mineralen verder verloren geraakt. Al met al is die zogenaamde hoge voedingswaarde van honing dus een fabel.
Honing is rijk aan antioxidanten
Dan: honing zou vol antioxidanten zitten, en daarmee een bescherming bieden tegen ziektes zoals kanker. Dat is deels feit, deels fabel. Het klopt dat honing antioxidanten levert, stofjes die celschade in je lichaam voorkomen. Het effect van die antioxidanten moet echter nog beter onderzocht worden. Claimen dat het honing kanker voorkomt, is daarom veel te sterk gesteld.
Wel leuk om te weten: de antioxidantactiviteit van honing is niet voor alle soorten hetzelfde. Volgens dit onderzoek bevat donkere honing meer actieve antioxidanten dan lichte honing.
Honing kan keelpijn genezen
Honing krijgt als huis-tuin-en-keukenmiddeltje heel wat geneeskrachtige eigenschappen toegedicht. Het zou bijvoorbeeld verkoudheden en keelpijn kunnen genezen. Er zijn inderdaad aanwijzingen dat honing sommige symptomen kan verlichten. Zo blijken kinderen minder last te hebben van hoest als ze voor het slapengaan een portie honing nemen.
Voor meer dan symptoombestrijding is echter geen bewijs gevonden. Het lijkt er niet op dat keelpijn in zijn geheel sneller genezen is. De EFSA heeft claims in die richting dan ook afgewezen wegens gebrek aan bewijs.
Honing kan wondjes ontsmetten
Wel lijkt het erop dat honing in het algemeen een antibacteriële werking heeft. De effectiviteit daarvan bij inwendig gebruik is nog niet helemaal duidelijk, maar uitwendig levert het mogelijk meer resultaat op. Zo wordt honing wel eens gebruikt om wonden te ontsmetten.
In sommige gevallen zijn de resultaten spectaculair. In dit onderzoek kon honing bijvoorbeeld zelfs wonden genezen waar de bacteriën gewone antibiotica weerstonden. Deze review geeft echter aan dat resultaten van andere onderzoeken erg tegenstrijdig waren: soms was er ook niet veel effect zichtbaar.
Honing is goed voor je darmflora
Naast een natuurlijk antibioticum wordt honing ook wel eens een probioticum genoemd. Dat betekent dat het goed zou zijn voor de bacteriën die in je darmen leven. Die darmflora zijn belangrijker dan je misschien denkt: ze bepalen veel van je gezondheid en hebben mogelijk zelfs invloed op je humeur.
Helaas is veel onderzoek naar dit onderwerp niet met ‘gewone’ honing gedaan, maar met verrijkte honing of supplementen. Onderzoek met normale honing op muizen suggereert wel dat honing de gezonde darmflora versterkt. Dit kan dus best een feit zijn, maar helemaal zeker is het nog niet!
Honing is goed voor je geheugen
Het klinkt zo mooi: een lepeltje honing per dag en je geheugen gaat erop vooruit. Een studie met die conclusie werd in sommige kringen dan ook met veel enthousiasme ontvangen. Helaas zijn er een paar nadelen. Zo gaat het hier om een exotische Maleisische honing waarvoor je al snel grof geld betaalt.
Problematischer nog: experts hebben veel aan te merken op het onderzoek. Het werd bijvoorbeeld niet gerandomiseerd, waardoor er veel ruimte was voor placebo-effecten. Het resultaat is bovendien in geen enkel ander onderzoek gedupliceerd. Waarschijnlijk is dit dus een fabel!
Honing verbetert je herstel na het sporten
Deze blog wordt veel geciteerd als ‘bewijs’ dat je van honing beter herstelt na een training. In de blog wordt echter alleen gezegd dat honing net zo goed werkt als bepaalde gels en supplementen. Het is simpelweg een goede bron van koolhydraten, en koolhydraten zijn essentieel om na het sporten je glycogeen aan te vullen.
Kortom, feit of fabel? Het klopt dat honing een prima product is om na het sporten als snelle energieleverancier te gebruiken. Daarmee is het echter niet beter dan praktisch alle andere koolhydraten. Je hóéft dus zeker geen honing te gebruiken.
Is honing gezond?
Met dat alles in ons achterhoofd: is honing gezond? Het verschil met suiker is helaas te verwaarlozen. Het bevat geen heel andere ingrediënten, levert niet magisch minder calorieën en wordt niet significant langzamer door je lichaam verwerkt. Als natuurlijke suikervervanger heeft honing dus weinig voordelen.
Wel heeft het mogelijk een paar andere pluspunten, bijvoorbeeld als antibacterieel middel of als probioticum. Naar die eigenschappen van honing wordt nog veel onderzoek gedaan. Daarnaast functioneert honing als antioxidant, waarmee het kan bijdragen aan herstel van celschade in je lichaam.
Wat is de beste honing?
In verband met de hoeveelheid snelle suikers in honing kun je er beter niet te veel van eten. Wel is het prima om af en toe een beetje honing te gebruiken, zolang je dieet in grote lijnen op orde is. In dat geval moet je alleen wel even opletten welke honing je koopt.
Veel honing in de supermarkt is namelijk geen ‘echte’ honing. Het is geproduceerd door bijen die suikerwater te eten krijgen, in plaats van planten met fatsoenlijke voedingstoffen. Of erger: er is gewone suiker aan de honing toegevoegd, om de productiekosten te verlagen. Ten slotte kunnen er bestrijdingsmiddelen in honing terechtkomen als de bijen van bespoten planten eten.
Het kan daarom verstandig zijn om voor biologisch geproduceerde honing te kiezen. Die is doorgaans minder bewerkt, bevat geen ongezonde toevoegingen en bevat geen bestrijdingsmiddelen. Zo hou je de honing zo gezond mogelijk.
Heb jij nog andere argumenten gehoord in de discussie of honing gezond is? We horen het graag van je, zodat we ons artikel uit kunnen breiden!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Ik wil graag het volgende toevoegen aan de stelling:
"Wel lijkt het erop dat honing in het algemeen een antibacteriële werking heeft. De effectiviteit daarvan bij inwendig gebruik is nog niet helemaal duidelijk, maar uitwendig levert het mogelijk meer resultaat op. Zo wordt honing wel eens gebruikt om wonden te ontsmetten."
===>>>Honing heeft een hoge osmotische waarde. Hierdoor vindt plasmolyse plaats, omdat water de cel verlaat met behulp van osmose. De
bacteriën functioneren dan niet meer. Bacteriën kunnen niet groeien als er weinig wateractiviteit is.
Hoi Floris, bedankt voor je toevoeging!
Heel verhelderend en nuttig artikel.
Beste ,
Ik heb met aandacht Julie bevindingen gelezen.
Als imker met veel ervaring op vlak van onbehandelde bijen ,en zuivere honing,vind ik dat je toch kort door de bocht gaat ,vooral op medische vlak .
En de suiker toch wel bevoordeeld .
Honing in puur natuurlijke vorm is het beste wat er is ,vooral als het gaat over operatie wonden ,brandwonden enz ,spreek uit ervaring .
Vergeet ook niet de propositie ,en de pollen die in de honing altijd aanwezig zijn ,voor de gezondheid van de bijen te garanderen, wat meegenomen is voor de wens .
Succes
Hallo Willy,
Bedankt voor je feedback. Ik ben wel benieuwd naar informatie over de toepassing wat betreft wonden. Kan je er wat meer over kwijt?
Pieter
Ik gebruik dagelijks wat honing van de imker.
Ik doe dat omdat ik geweldige slaapproblemen heb
Ik heb het al vele malen uitgeprobeerd het helpt.
Er zit toch ook melatonine in.
Ik heb goede ervaring bij honing en wil het niet missen.
Bedankt om je ervaring te delen. :-)
Ben jij zeker?
L.s.
Zoals u zelf noteerde aan het einde van het artikel: ..... Daar komt nog bij dat de honing in de supermarkt vaak sterk verhit, gefilterd en anderszins bewerkt is. Daardoor zijn veel vitamines en mineralen verder verloren geraakt.
Al met al torpedeert die argumentatie meteen heel uw' rijtje van fabels en feiten. Volgens uw stelling zaten er toch amper vitamines of mineralen in echte honing? Gek toch dat ze dan toch ergens in een proces verloren kunnen raken.
Gewoon echte honing in een supermarkt kopen dat klopt dus nooit, die is idd altijd bewerkt , anders is die voor de verkoop altijd te duur.
Bewerkte honing of onbewerkte honing vergelijken, dat is het vergelijken van appels en peren en daarom bent u in uw opzet van vergelijkend materiaal volledig gezakt .
10 minpunten dus !
Honing is niet gezond????
Hallo Sylvia, bedankt voor je feedback. Ik begrijp je argumenten. Het is een beetje wikken en wegen. Het belangrijkste is dat we er kritisch naar kunnen kijken en alles in vraag durven stellen.
Er staat amper... amper is niet geen. Amper kan verloren gaan tijdens proces. Artikel klopt dus wel.
Spijtig dat u steeds refereert naar honing uit de supermarkt. Een miskenning van goede imkers. Toch altijd leuk om honing te hebben uit eigen omgeving.
Samen met mijn Zweedse partner verkopen wij pure rauwe honing uit zweden waar niks aan toegevoegd wordt. Deze zijn dus ook de verkrijgen in Nederland. Neem eens een kijkje op http://www.beebodhi.com/nl/
Hallo
Als je honing bij ons in de bergen van noord Marokko bij een imker gaat halen laat in de zomer. Dan heb je pure honing. In de winter krijgen de bijen suikerwater om de winter te overleven. Vanaf april niet meer. Dan gaat de bijen zelf op zoek naar planten zoals tijm en andere soorten. En dat is in het wilde natuur in berglandschap. Daar word niets bespoten.
Ik vraag mij af of de schrijver van dit artikel ooit wel eens bij een imker is geweest. .b.v. het antwoord op de dikkere honing slaat nergens op. Laat u eens goed voorlichten voor dat u dit soort artikelen op het web zet en mensen in verwarring brengt.Ik ben geen imker.
Wat bedoel je precies met 'dikkere honing'? Als er iets niet klopt dan nemen we dat serieus.
Een interessant artikel . Honing helpt bij mij wel bij prikkelhoest
Ik heb honing gekregen van vrienden , van hun eigene bijtjes . Het volledig zuivere honing .wij hebben allebei type 2 diabetes.
Wat een bijzonder kado! Voor mensen met diabetes type 2 is het verstandiger niet teveel snelle koolhydraten te consumeren, daar valt honing ook onder.
Het is inderdaad waar dat pure onbewerkte honing meer fructose bevat dan glucose wat fijn is voor diabetes patiënten. Hoeveel fructose er in de honing zit hangt af van wanneer het geoogst wordt. Honing uit de winkel wordt vaak aangemengd met siropen die vol glucose zitten en is dus niet heel goed voor jullie. Samen met mijn Zweedse partner verkopen wij pure honing uit zweden waar niks aan toegevoegd wordt. Deze zijn dus ook de verkrijgen in Nederland. Neem eens een kijkje op http://www.beebodhi.com/nl/
Ik gebruik honing tegen mijn allergie. Al een aantal jaren heb ik last van hooikoorts. Maar....... wat is nu de beste honing? Van oudere datum b.v. 1 jaar oud of nog ouder? Of vanhetzelfde jaar? En waar is dat te koop?
Hoi Jacob,
Je kunt het beste naar winkel met lokale producten of natuurwinkel gaan. Het liefst zelfs bij een imker zelf die goed met de bijen omgaan. Dan krijg je pure honing die ook het gezondst is.
Heel erg bedankt ik kan nu verder met mijn werkstuk
Ik gebruik altijd voor me thee een beetje acacia honing, deze is licht zoet.
Dit als vervanger voor een zoetje / klontje suiker.
Naast dat zo'n licht gezoete smaak voor mij voldoende is (zeker bij die groene thee soorten een must, want hou echt niet van bittere smaak), smeert het ook goed de keel, wel moet je dan altijd even wachten tot de thee iets afgekoeld is voor meer effect.
Heb het gevoel dat acacia wat beter is dan andere honing, maar is dit ook echt zo?
Hi Patrick, een beetje honing in je thee is geen probleem als je verder gewoon gezond eet :-) Acacia is in principe toch ook vooral water met suiker, maar het kan per merk verschillen. Zeker als het iets minder zoek is, kan het goed zijn dat deze wat minder suiker bevat, en dat is toch weer mooi meegenomen!
Klopt het dat pure honing uit Marokko gezonder is? Het is wel erg prijzig...Een fles kost 50 euro bij de Marokkaanse slagerij in Utrecht.
Hoi Hana,
Helaas geldt ook voor die honing nog steeds dat het vooral suiker met water is. Ik zou er dus niet zo veel geld aan uitgeven als ik jou was :-)
Is het waarheid dat raadhoning gezonder is?
Hi Jet, dat maakt voor zover we weten vrij weinig verschil. Het bevat misschien ietsje meer vitamines en mineralen, maar daar zit sowieso niet zo veel van in honing. En ook raadhoning is nog steeds met name water en suiker :-)
Is honing lekker? Jazeker, ik heb een persoonlijke proef gedaan en mijn smaakpapillen zijn aangenaam verrast.
Uiteraard een zeer subjectieve proef, waarbij het Placebo-effect waarschijnlijk overheerst: alleen al door het lezen van het etiket op een potje niet bewerkte biologische honing doet wonderen.
Uitstekend artikel. Fijn dat iemand je bij al die marketingdwaalsporen bij de hand neemt en je de juiste weg laat zien.
Graag gedaan Ernst!
Ik heb honing honing gekocht wat koud geslingerd is en de bijen hebben bij onbespoten gewassen gestaan er is niks aan toegevoegd ,maar het is niet vloeibaar ,en het is bijna wit van kleur nu weet ik niet of dat wel de goede honing is heb het gekocht op een kinderboerderij
Hoi Pia,
Natuurlijke honing is vaak wat harder en heeft een andere kleur, juist omdat er niets aan toe is gevoegd om het zachter te maken! Als je het wat smeerbaarder wilt hebbem, kun je de pot even in heet water zetten, dat helpt vaak :-)
Hoe puurder de honing is hoe meer het kristalliseert. Dit is juist een goed teken! Neem eens een kijkje op onze website: http://www.beebodhi.com/nl/
Bedankt voor je bijdrage. Erg leuk.
Wat een prachtig informatief resultaat over de werking van honing. Altyd gedacht dat het een fantastisch goed gezond product was/ is. Het heeft mij aan het denken gezet en ben direct tot het besluit gekomen om gebruik te stoppen. Jammer dat ik niet eerder wist dat het vol met suikers zit. Maar beter laat dan nooit.
Dank voor het onderzoek.
Fijn dat je er iets aan gehad hebt, Carlos!
Jammer dat er geen informatie staat over het effect dat verhitting heeft op honing. Heb zelfs op sommige plekken gelezen dat verhitting honing giftig maak ( grote onzin denk ik) maar er gaan nogal wat verhalen hierover de rondte maar nog niets gevonden wat dit wetenschappelijk verwerpt of de gedachtegang hierachter uitlegd
Hoi Deborah, dank voor de tip! We gaan kijken of we het artikel daarmee kunnen aanvullen. Ik kan er zo snel ook geen wetenschappelijke bronnen over vinden, maar het lijkt me inderdaad schromelijk overdreven :)
Hallo,
Heel informatief.
Thnx.
Ik weet niet of biologische nu echt beter is.
Dit omdat je de bijen niet kan vertellen waar ze wel en waar ze niet naar nectar moeten zoeken.
Wel weet ik nu dat ik de honing niet meer uit de supermarkt haal.
Groetjes.
Manuka honing schijnt wel heel goed te helpen .Heb je met verschillende nummers waar het goed voor is.
Hoi Lia, waarvoor bedoel je precies dat Manukahoning helpt? :-)
Gelukkig heb ik een adres waarvan ik zeker weet dat honing alle gezonde eigenschappen heeft die honing hoort te hebben:
http://www.honingonline.nl.
Rechtstreeks van de imker en geen toevoegingen! Ik ben daar erg blij mee, want honing uit de supermarkt vertrouw ik niet, na allerlei schandalen honing van De Traay ook niet meer..