Zijn paranoten nu wel of niet gezond?

Wat kan één noot per dag doen voor je gezondheid? Paranoten, in het Engels ‘brazil nuts’, zijn bommetjes van vitaminen, mineralen en gezonde vetten. Waarom mag je er dan toch maar zo weinig van eten? In dit artikel meer over de gezondheidsvoordelen van paranoten.

Wat zijn paranoten?

Paranoten groeien aan een van de grootste bomen in het tropisch regenwoud. Deze bomen worden wel 50 meter hoog en hebben een stam van 1 tot 2 meter dik.

De paranoten kun je niet zomaar uit de boom plukken. Iedere noot heeft niet alleen een eigen schil, maar zit ook weer gebundeld onder nóg een schil. In één vrucht ter grote van een rugbybal zit een handvol paranoten.

Het bijzondere aan de boom is dat hij alleen in de wilde natuur kan groeien. De orchideeën die in de buurt van de boom groeien trekken een specifiek insect aan die voor de bestuiving zorgt. Dit is ook een reden waarom paranoten relatief duur zijn.

Waarom zijn paranoten gezond?

De noten zitten vol met gezonde voedingsstoffen, vetten en eiwitten. Een paranoot bestaat uit 65% vet, 17% eiwit en 9% koolhydraten.

Vitaminen

De noot bevat veel vitamine E, vitamine B1 en B6. Wil je weten waar deze vitamines goed voor zijn? Lees dan het artikel ‘Soorten vitamines: waar zijn ze goed voor en waar zitten ze allemaal in?’.

Mineralen

De noot bevat de volgende mineralen: fosfor, selenium, magnesium, koper, mangaan, zink, calcium, ijzer en kalium. Dat zijn veel mineralen in één keer! Dat maakt de noot ook zo bijzonder.

Fosfor en koper zitten er het meest in. Fosfor zorgt voor sterke botten en tanden. Koper draagt onder andere bij aan een goede weerstand, zuurstoftransport en botvorming.

Selenium

Paranoten staan vooral bekend om de hoeveelheid selenium die ze bevatten. Ons lichaam heeft selenium nodig om goed te werken. We kunnen het niet zelf aanmaken, dus moet het uit voeding komen.

Selenium ondersteunt het spierherstel, het immuunsysteem en de werking van de schildklier. Een normale hoeveelheid is ook goed voor je huid, haar en nagels.

Te veel selenium

Het internet staat vol met artikelen over de risico’s van paranoten. Deze gaan vrijwel allemaal over de hoeveelheid selenium.

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid

In 100 gram paranoten zit ongeveer 1917 microgram selenium. De aanbevolen dagelijks hoeveelheid (ADH) voor volwassenen is 70 microgram. Volgens deze richtlijn mag je maar één paranoot per dag.

De Europese Voedselveiligheid Autoriteit (EFSA) heeft een veilige bovengrens vastgesteld op 300 microgram per dag voor volwassenen. Volgens dit maximum mag je ongeveer 5 paranoten op een dag eten.

Zolang je maximaal vijf paranoten per dag eet, weet je zeker dat je binnen de veilige hoeveelheiden blijft. Je kunt ook één keer wat meer eten en dan een tijdje niet.

De risico’s

Wanneer je teveel selenium binnenkrijgt loop je het risico op seleenvergiftiging. De eerste symptomen zijn een metaalsmaak in je mond en adem die naar knoflook ruikt. Ook kun je vermoeid en misselijk zijn. Later kun je ook last krijgen van haaruitval, huiduitslag en broze nagels.

Selenium in andere voedingsmiddelen

Mocht je geen paranoten eten, dan hoef je je nog geen zorgen te maken over een tekort aan selenium. Ongemerkt krijg jij iedere dag selenium binnen via andere voedingsmiddelen.

Selenium zit ook in andere noten, vis, zuivel en graanproducten. Ook vlees bevat selenium omdat de dieren voer krijgen waaraan selenium is toegevoegd.

Het eten van paranoten is dus niet noodzakelijk voor het binnenkrijgen van selenium. Een tekort aan selenium is zelfs zeer zeldzaam. Eet je wel paranoten, dan is het goed om rekening te houden met andere voeding.

Kanttekeningen

De hoeveelheid selenium per noot is echter nooit hetzelfde. Daar kunnen grote verschillen in zitten. Zelfs zo groot dat je van een noot met maar weinig selenium gerust een hele handvol kan opeten. Terwijl een andere noot dezelfde hoeveelheid kan bevatten als die hele hand.

Hoewel de risico’s wel degelijk belangrijk zijn, loop je niet direct risico wanneer je één keer veel paranoten eet. De risico’s gelden pas wanneer je voor een lange periode te veel selenium binnenkrijgt.

Wanneer je iets eet met selenium neemt je lichaam niet alles op. Gemiddeld is dat zo’n 70%. 30% van de selenium in je voeding verlaat het lichaam dus weer.

Paranoten radioactief

Paranoten zijn radioactief. Daar schrikken sommige mensen van. Maar dat is niet nodig. Je lichaam kan kleine hoeveelheden gewoon verwerken.

Ook bananen en avocado’s zijn radioactief. Ze bevatten namelijk kalium. Paranoten bevatten radium. Beiden zijn radioactieve elementen.

We worden dagelijks blootgesteld aan straling. De straling die je binnenkrijgt via een paranoot is daarmee vergeleken zeer klein. Geen gezondheidsrisico dus.

Conclusie

Paranoten zijn lekker en gezond. Ze zijn een waardevolle toevoeging aan je voedingspatroon vanwege de mineralen en vitaminen. Maar het is niet goed om wekelijks een hele zak op te eten vanwege het hoge seleniumgehalte. Beperk het eten van paranoten. Eet af en toe een handje of dagelijks 1 tot 5 noten.