Chips is bepaald niet gezond, dat weten we allemaal wel. Toch kunnen veel mensen er maar moeilijk helemaal vanaf blijven! Een lekker avondje voor de tv of een middag op de bank kan per slot van rekening bijna niet zonder. En natuurlijk hebben chipsfabrikanten dat ook uitstekend begrepen!
Om die reden verschijnen er steeds meer ‘gezondere’ varianten van chips in de winkels. Light chips zijn daar een uitstekend voorbeeld van. De meeste mensen weten wel dat ze niet precies gezond zijn, maar ze bevatten in ieder geval minder calorieën – toch? Helaas valt zelfs dat een beetje tegen… Hoe dat mogelijk is, leggen we je vandaag uit. En natuurlijk kijken we ook nog even naar gezondere alternatieven!
Chip ongezond
De slechte reputatie van chips zit hem vooral in de enorme hoeveelheid vetten. Het overschot aan zout is natuurlijk ook een probleem, maar daar zullen we het in dit artikel niet veel over hebben. Die vetten zijn voor de calorieën in chips namelijk interessanter. Met maar liefst 9 calorieën per gram zorgen ze ervoor dat zelfs een kleine portie chips al snel een bom aan calorieën wordt.
Wat betekent “light”?
Op het eerste gezicht zou je daarmee denken dat light chips in ieder geval een deel van het probleem oplossen. Light betekent immers dat iets minder calorieën bevat, nietwaar? Dat betekent dus minder ongezonde vetten, logischerwijze. Het probleem is dat de voorwaarden voor het label “light” iets ingewikkelder in elkaar zitten dan dat.
Een product mag in drie gevallen light genoemd worden: als het 30% minder calorieën bevat, als het 30% minder suiker bevat, of als het 30% minder vet bevat. Zolang er aan één van die voorwaarden voldaan is, maakt de rest niet meer uit. Dat levert vanzelfsprekend de mogelijkheid tot trucjes op. Denk bijvoorbeeld aan de light pindakaas waarin de hoeveelheid suiker meer dan verdubbeld was.
Ingrediënten light chips
De eerste vraag die we onszelf moeten stellen is dus: om welk van de mogelijkheden gaat het bij light chips? Over het algemeen is het hier de hoeveelheid vet die met 30% verminderd is. Dat lijkt goed nieuws: dat scheelt immers een hoop ongezonde vetten, nietwaar? Helaas blijkt bij een verder onderzoekje dat de vooruitgang niet zo groot is als gedacht.
Het gebrek aan vet moet immers op de één of andere manier gecompenseerd worden, zodat de chips niet slechter gaat smaken. De meest gebruikte oplossing is om gewoon flink wat zetmeel toe te voegen. Het gevolg hiervan is dat light chips veel meer koolhydraten bevat dan gewone chips.
Calorieën chips en light chips
Dat heeft natuurlijk gevolgen voor de totale hoeveelheid calorieën die de chips bevatten. Per 100 gram chips gaat er ruim 10 gram vet vanaf – een verschil van ongeveer 100 calorieën. In ruil daarvoor eet je echter ongeveer 12 gram extra koolhydraten. Dat betekent dat er dus ook weer zo’n 52 calorieën bij komen.
Je totale winst is dus maar ongeveer 50 calorieën! Als je bedenkt dat 100 gram chips in totaal ongeveer 550 calorieën bevat, wordt duidelijk dat het verschil met light chips - 480 calorieën per 100 gram- minimaal is. Die 30% minder calorieën die je van een light product zou verwachten, haal je bij lange na niet. In plaats daarvan is het verschil maar zo’n 10%.
Lays Oven Baked
Een dergelijk probleem geldt eigenlijk voor alle chipsvarianten die claimen minder vet te bevatten. Een product dat de laatste tijd steeds populairder wordt is Lays Oven Baked. Deze chips zijn niet gefrituurd, maar in de oven gebakken. Dat betekent dat je een stuk minder olie hoeft te gebruiken, en dus minder calorieën binnenkrijgt.
En inderdaad zijn de Baked chips van alle varianten relatief de slankste. Toch moet er hier ook ergens gecompenseerd worden om de smaak te garanderen. Ze leveren dan ook nog steeds zo’n 440 calorieën per 100 gram, omdat ze ontzettend rijk zijn aan koolhydraten.
Voedingswaarde Lays per 100 gram
- Naturel: 541 kcal | 34 gram vet | 6,1 gram eiwitten | 52 gram koolhydraten
- Light: 490 kcal | 22 gram vet | 4,5 gram eiwitten | 64 gram koolhydraten
- Oven Baked: 424 kcal | 10 gram vet | 6 gram eiwitten | 75 gram koolhydraten
Zelf chips maken
Al met al blijft chips dus gewoon niet zo gezond, of je nu voor light of normaal kiest. Natuurlijk hoeft af en toe een handje niet meteen een probleem te zijn. Wanneer je echter regelmatig merkt dat je geneigd bent weer naar de chips te grijpen, kun je beter op zoek gaan naar een alternatief. Zelf maken is dan natuurlijk altijd een goede optie!
Op Drogespieren hebben we al eens eerder een blog gewijd aan zoete aardappelchips. Met dit heerlijke recept maak je makkelijk relatief slanke en gezonde chips uit de oven. En natuurlijk kun je ook prima gewone aardappel gebruiken in plaats van zoete aardappel!
Zelf groentechips maken
Wil je minder koolhydraten eten? Dan kun je ook voor groentechips kiezen. Dat levert niet alleen minder vetten op, maar ook meer groenten. Bijna iedereen kan daar wel een extra portie van gebruiken! Er is hier ontzettend veel variatie mogelijk. Bekend zijn bijvoorbeeld de courgettechips, maar je kunt ook bijvoorbeeld wat minder populaire wintergroenten gebruiken om chips van te maken.
Wie geen zin heeft om zelf de keuken in te duiken, kan natuurlijk ook voor kant-en-klare groentechips kiezen. Een kleine waarschuwing is daarbij echter wel op zijn plaats. De meeste groentechips uit de winkel zijn namelijk gewoon gefrituurd, niet gebakken in de oven. Dat betekent dat je er nog steeds een forse portie vet en calorieën mee binnenkrijgt. Hou daar rekening mee wanneer je de rest van je menu inplant!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
1. Ik vind het vrij bizar dat je calorieën gelijkstelt aan kilocalorieën, en doet alsof dat gebruikelijk zou zijn. Dat is het niet, behalve misschien door mensen die heel erg slordig zijn. Kilometers worden ook niet gelijkgesteld aan meters. Het maakt je betoog eigenlijk direct onbetrouwbaar.
2. OK, als dat is wat je bedoelt (en dan dus kcal i.p.v. cal), dan wordt dat niet duidelijk uit de tekst.
3. Het is inderdaad vaak moeilijk om aan de hand van het etiket na te gaan hoe veel transvet een product bevat, maar dat is nou juist de reden dat het onderzocht is. En uit dat onderzoek (overigens al uit 2006, zoals je ziet) blijkt dus dat het er niet of nauwelijks in zit.
Dag Eric,
Bedankt voor je feedback. Dat wordt altijd gewaardeerd!
1. Wat betreft kilocalorieën en calorieën heb je helemaal gelijk. In de praktijk wordt echter vaak gewoon over calorieën gesproken, terwijl we eigenlijk kilocalorieën bedoelen. Maar ik snap je punt.
2. Waar zie je de 9 (kilo)calorieën per 100 gram chips staan?
Bedoel je misschien deze zin?
'Met maar liefst 9 calorieën per gram zorgen ze ervoor dat zelfs een kleine portie chips al snel een bom aan calorieën wordt."
Hiermee doel ik op het aantal (kilo)calorieën per 1 gram vet.
3. Wat betreft transvet in chips. Je hebt me hier aan het denken gezet. En het blijkt dat chips nu inderdaad veel minder transvet bevat dan enkele jaren geleden. Maar het bevat nog steeds wat transvet.
Zie onder andere: http://www.nu.nl/wetenschap/710535/minder-slecht-vet-in-chips.html
Ook is het lastig te zeggen hoeveel transvet een product bevat. Ik citeer van het Voedingscentrum:
'Het is moeilijk na te gaan of een product transvet bevat, want het is niet verplicht om transvet op het etiket te vermelden.'
Nogmaals bedankt voor je input en toevoeging aan het artikel!
Groet,
Mark
Dit artikeltje bevat een aantal fouten. Bv.: er staat "calorieën" waar "kilocalorieën" wordt bedoeld. Dat scheelt dus een factor 1000! Verder klopt het genoemde getal van 9 (kilo)calorieën per 100 gram chips niet. In chips zitten ongeveer 550 kilocalorieën per 100 gram, zoals verderop in het artikel staat. Daarnaast zitten er geen transvetten in chips; ook dat kun je op elke zak nakijken.