Wordt jij ’s ochtends vaak slaperig wakker, terwijl je toch best lang geslapen hebt? En gebeurt het vaak dat je op onregelmatige tijden naar bed gaat? Dan kan het wel eens zijn dat je bioritme verstoord is – de biologische klok die jouw slaapgewoonten regelt.
Maar hoe weet je of dat inderdaad het geval is, en hoe voorkom je dat dat bioritme zich tegen je keert? We zetten alle informatie voor je op een rijtje, zodat je precies weet hoe je in je ideale slaapritme terecht komt.
Wat is je bioritme?
Het bioritme is een mooie term voor wat ook wel het slaap-waakritme of de biologische klok genoemd wordt. Het is het ritme dat je lichaam aanhoudt wanneer het om het produceren van hormonen gaat: zo wordt je één keer per etmaal moe en krijg je eveneens één keer per etmaal een impuls om weer wakker te houden.
Het bioritme is niet heel exact: het kan best eens een uurtje fluctueren, zodat je er bijvoorbeeld niet veel last van hebt wanneer de klok van zomer- naar wintertijd verschoven wordt. Grotere veranderingen zijn echter wel een probleem.
Redenen verstoord bioritme
Wanneer je om de één of andere reden op heel onregelmatige tijden gaat slapen, kan het zodoende gebeuren dat je biologische klok flink van slag raakt. Een jetlag is daar een goed voorbeeld van: je bent soms nog een paar dagen moe op vreemde tijden, omdat je lichaam zich aan het nieuwe ritme aan moet passen.
Ook mensen die op werk nachtdiensten hebben, hebben dit probleem. Je hoeft echter niet zulke extreme dingen te doen om een verstoord bioritme te krijgen: ook onregelmatige slaaptijden kunnen de hormoonproductie al flink in de war gooien. Dit geldt bijvoorbeeld als je sommige avonden om tien uur, en andere avonden om twee uur ’s nachts naar bed gaat.
Gevolgen verstoord bioritme
Je lichaam is ingesteld op een slaapritme dat op de één of andere manier regelmatig is. Op het moment dat die regelmaat er niet meer is, wordt het moeilijker om op de juiste momenten de juiste hormonen te produceren: zo zit je bijvoorbeeld nog vol slaaphormonen wanneer de wekker gaat, en strompel je dus met een wollig hoofd je bed uit.
Het omgekeerde kan ook gebeuren: je wordt vroeg in de avond al moe, en terwijl je eigenlijk nog een feestje gepland had, val je onder het eten al bijna in slaap. Beide problemen kunnen je flink in de weg zitten in het dagelijks leven.
Bioritme bepalen
Wanneer je vermoedt dat jouw biologische klok wel eens de oorzaak van je vermoeidheid zou kunnen zijn, dan is het verstandig om eerst te bepalen wat wél je ideale ritme zou zijn. Ben je een avondmens of eerder een ochtendmens?
Er zijn op het internet verschillende tests te vinden waarmee je dat kunt bepalen, maar over het algemeen kun je het al aardig inschatten door je voor te stellen dat je vanaf nu óf altijd na één uur ’s nachts zou moeten gaan slapen, óf altijd vóór zes uur ’s ochtends op zou moeten staan. Welke van die twee mogelijkheden heb je liever? In het eerste geval ben je een avondmens, in het tweede geval een ochtendmens.
Ideaal bioritme ‘aanleren’
Om je lichaam vervolgens weer een stabiel slaap-waakritme aan te leren, is het verstandig om een tijdje heel streng te zijn met je slaaptijden. Stel aan de hand van je ideale bioritme en omstandigheden als werktijden vast wat voor jou de beste slaaptijden zijn.
Hou daarbij aan dat je minstens acht uur per nacht moet slapen. Vervolgens hou je je voor minstens drie weken streng aan die slaaptijden, ook in weekenden en vakanties. Je zult al snel merken dat je dieper gaat slapen en ’s ochtends uitgeruster wakker wordt!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Joseph zegt:
bedankt voor de verheldering, aangaande bioritme, ga ermee aan de slag