Vegan afvallen: verlies je vanzelf gewicht zonder vlees?

Vooral op veganistische blogs en sites zie je het af en toe triomfantelijk staan: van vegan eten val je af! Onderzoeken wijzen uit dat mensen kilo’s kwijtraken nadat ze de overstap maken. En dat vegan afvallen zou helemaal vanzelf gebeuren, zonder op calorieën te hoeven letten!

Bij dit soort claims krijgen we natuurlijk argwaan, want zoiets als ‘vanzelf’ afvallen bestaat eigenlijk niet. Dus hoe kan het dat een veganistisch dieet zo snel tot gewichtsverlies leidt? En kun jij ook makkelijk wat pondjes verliezen door vlees, zuivel en eieren een tijdje te laten staan?

Wat is een veganistisch dieet?

Als je veganistisch eet, eet je helemaal geen dierlijke producten. Dat betekent dus geen vlees en vis, maar ook geen zuivel en eieren. Ook producten als gelatine (uit dierlijke botten) en honing (van bijen) worden door veganisten doorgaans afgezworen. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor leren schoenen.

Daarmee is een vegan dieet nog wat strenger dan een vegetarisch dieet, waarbij je alleen producten mijdt waar een dier voor gestorven is. Vegetariërs eten dus bijvoorbeeld nog wel eieren en zuivel.

Voordelen vegan dieet

Nu wijzen sommige onderzoeken uit dat een veganistisch dieet ideaal is om af te vallen. In dit onderzoek verloren veganisten bijvoorbeeld bijna een halve kilo meer dan andere proefpersonen. Is het dan zo dat je automatisch vet gaat verliezen als je geen dierlijke producten meer eet?

Zo simpel zit het helaas niet in elkaar. Hoe kan dit verschil dan wel verklaard worden? Een belangrijke factor zijn de volgende voordelen van de overstap naar een vegan dieet:

1. Minder verzadigde vetten

Veel mensen krijgen met hun Westerse eetpatroon te veel verzadigd vet binnen. Een groot deel daarvan komt uit dierlijke producten als vlees en volvette zuivel. Schrap je die uit je dieet, dan scheelt dat een hoop ongezonde extra calorieën! In plaats daarvan eet je vooral producten met weinig vet, en voeg je bewust een gematigde hoeveelheid gezonde vetten toe.

2. Beter etiketten checken

Het is verbazend hoe veel dierlijke producten er in de gewoonste voedingsmiddelen kunnen zitten. Denk bijvoorbeeld aan dierlijke stremsels, gelatine, of gewoon sporen van ei en zuivel. Veel vegans lezen daarom etiketten beter dan gemiddeld.

Dat heeft weer het voordeel dat ze het ook beter opmerken als er iets geks met de voedingswaarde aan de hand is. Onverwachte hoeveelheden calorieën bijvoorbeeld, of onnodig toegevoegde suikers!

3. Meer zelf koken

Ten slotte wordt je als veganist eigenlijk wel gedwongen om veel zelf te koken. Voeding uit pakjes en zakjes bevat namelijk veel van die eerdergenoemde dierlijke toevoegingen. Dat betekent dat er vooral verse, onbewerkte ingrediënten op het menu staan.

Veganistisch afvallen

Die laatste twee punten hebben een belangrijk gevolg: je bent je als veganist beter bewust van je voeding. Mensen worden doorgaans niet expres te dik. Ze letten alleen niet goed op wat ze eten, met als gevolg dat ze onbedoeld veel te veel binnenkrijgen. Dat gebeurt vooral snel met toegevoegde suikers en vetten.

Moet je altijd alles nalezen en zelf maken, dan loop je niet zo’n risico op ongemerkte overschotten. Ook helpt het dat onbewerkt voedsel gemiddeld beter vult, bijvoorbeeld omdat het meer vezels en minder snelle suikers bevat. Zo eet je heel snel minder calorieën – en dat helpt met vegan afvallen.

Vanzelf vegan afvallen?

Maar betekent dat dat je gegarandeerd gewicht verliest als je op een vegan dieet overstapt? Nee, zo makkelijk is het ook weer niet. Als je wilt kun je namelijk ook prima ongezond veganistisch eten! Veel producten als witbrood, friet en bepaalde soorten gebak zijn namelijk prima veganistisch te krijgen.

Daar komt nog bij dat ook onbewerkte producten niet altijd even slank zijn. Noten en gedroogd fruit zijn bijvoorbeeld hartstikke vegan, maar ook flink calorierijk. Als je je vegan dieet daar voornamelijk mee vult, zul je echt niet vanzelf kilo’s kwijtraken.

Dus… een vegan dieet?

Met andere woorden: het is niet het veganisme zelf dat afvallen makkelijker maakt. Het is vooral dat een veganistisch dieet je dwingt om beter over je eten na te denken. En nadenken over je eten is voor de meeste mensen de belangrijkste stap als ze gewicht willen verliezen!

Je moet een veganistisch dieet dus niet zien als een ‘quick fix’ om af te vallen. Sterker nog: vegan afvallen werkt alléén als je er genoeg moeite in steekt. Heb je daar geen zin in, dan is een plantaardig eetpatroon juist af te raden. Je hebt die moeite namelijk wel nodig om tekorten aan bepaalde voedingsstoffen te voorkomen.

Kortom: wat meer plantaardig eten is voor de meeste mensen zeker aan te raden, om algemene gezondheidsredenen. Maar doe het om gezonder te worden, en niet om per se af te vallen! Eventueel gewichtsverlies is dan hoogstens een mooie bonus.