Heb jij gezonde voeten?

Onze voeten zijn onze basis. Zonder voeten kunnen we niet lopen, rennen of springen. Ze dragen ons dag in en dag uit zonder dat we daarbij nadenken. We denken hoogstens aan welke sokken en schoenen we die dag aan doen. Is dat niet raar? Zonder voeten zijn we nergens, maar we besteden nauwelijks aandacht aan de gezondheid van onze voeten. Vandaar de vraag: Heb jij gezonde voeten?

Waarom zijn gezonde voeten belangrijk?

We maken ons wel heel druk om de gezondheid van andere delen van ons lichaam. We willen dat onze armen, benen en buik er goed uit zien. We willen een sterke rug om zware dingen te kunnen tillen. En als er ergens wat mis is of pijn doet, dan doen we daar iets aan, want we weten dat pijn niet oke is.

Hebben we bijvoorbeeld rugpijn, dan maken we een afspraak bij een fysiotherapeut. Deze geeft vaak oefeningen mee voor thuis die helpen je rug soepel en sterk te maken. Voor onze voeten gebeurt dat bijna niet. We krijgen eerder steunzolen en aangepaste schoenen, dan oefeningen specifiek voor de voeten als oplossing.

Hieronder leggen we uit waarom gezonde voeten zo belangrijk zijn. Ze vervullen namelijk heel wat belangrijke functies. Functies die je niet optimaal kunt benutten als je nog geen idee hebt wat deze functies belemmert.

Stabiliteit

De voeten sturen signalen naar de hersenen. Ze vertellen de hersenen welke spieren we moeten aanspannen om te blijven staan. Wanneer we stilstaan geven ze andere signalen dan wanneer we op een helling staan. Zo weet het lichaam ook wat het moet doen als we in een rijdende trein staan. Of als we voelen dat de ondergrond glad is.

Demping

Wist je dat voeten van nature ook voor demping zorgen? Het zijn niet alleen schoenen die daarvoor zorgen. De bogen van de voeten werken als veren. Ze absorberen schokken en veren weer terug

Bij een schok op de voet, bijvoorbeeld tijdens het hardlopen, buigt de voet iets door. De banden, pezen en spieren zorgen dat hij weer terug veert. Zo vangen ze meer dan helft van de schokken. Is je voet niet in staat dat te doen, dan moeten je knieën en heupen alles opvangen.

Hefboom

Tijdens het lopen ‘rol’ je over twee delen van de voet: de hiel en voorvoet. Daarnaast maken de voet en enkel ook een ‘wippende’ beweging. Deze bewegingen hebben het effect van een hefboom. Met name de grote teen is van groot belang om deze beweging in zijn geheel te kunnen maken. Deze moet vrij en onbellemerd kunnen bewegen.

Past de schoen om de voet?

Gekke vraag nietwaar? Maar laten we eens kijken naar de vorm van onze schoenen en de vorm van je voeten. Of beter gezegd, de nátuurlijk vorm van de voet. En dan met name de stand van de tenen. Hoe staan de tenen van een baby?

Je tenen horen allemaal ongeveer rechtdoor te wijzen. De meeste schoenen hebben echter een spitse neus. Ze buigen je grote en kleine teen naar binnen toe. Loop je van jongs af aan in schoenen met een spitse neus, dan heeft dat invloed op de stand van je tenen.

Vervolgens heeft dat invloed op hoe je loopt, kunnen pezen en zenuwen beklemd raken en kunnen allerlei voorvoet- en hielklachten ontstaan. Klachten waardoor je niet meer lekker loopt en ook blessures kunt krijgen aan knieën, heupen en rug.

Welk effect hebben schoenen nog meer?

Voeten kunnen dus heel veel. Helaas steken we ze iedere dag in een paar schoenen. Onze voeten spenderen meer tijd ín schoenen, dan daarbuiten. En dat heeft effect op álle eigenschappen.

Iedere schoen, of dat nu slippers, sneakers of hakken zijn, vormt een laag tussen de voet en de ondergrond. Je voeten voelen de ondergrond daardoor minder goed. En geven je voeten minder (goed) signaaltjes aan je hersenen door.

De natuurlijk demping van je voeten wordt niet bij elke schoen weggenomen. Mits je er goed op loopt. Heb je een schoen die niet lekker zit en ga je daardoor anders lopen, dan kan dat wel invloed hebben. Om nog maar niet te spreken over het effect bij hakken.

Ten slotte hebben schoenen invloed op de flexibiliteit van je voeten. Zeker schoenen met stevige zolen zorgen ervoor dat je bij de afwikkeling van de voet, de tenen minder buigen. Buig je de tenen nooit helemaal, dan verliezen ze flexibiliteit.

Teenslippers

Er zijn verschillende verhalen te vinden over teenslippers. De een zegt dat ze slecht zijn, volgens de ander valt het allemaal wel mee. Een slipper stelt natuurlijk niet heel veel voor. Een goed zittende slipper, waar je geen lange wandelingen op maakt, kan dan ook weinig kwaad.

Slippers zouden slecht zijn, omdat ze geen ondersteuning, correctie en demping geven. Allemaal dingen die een gezonde voet niet eens nodig zou moeten hebben. Heb je al voetproblemen, dan kan het wel zijn dat die problemen er niet beter op worden met slippers.

Dan is er nog het argument dat je tenen in een slipper te hard moeten werken. De slipper hangt immers tussen je grote teen en tweede teen en moet de slipper daarmee vasthouden. Ook dat argument heeft wat haken en ogen.

Als je voet en tenen te hard zouden moeten werken, dan zou je dat al heel snel moeten merken. Je voeten raken immers vermoeid. Een teken om voor andere schoenen te kiezen. Vermoeide voeten betekent echter niet dat slipper de kwaaddoener is.

Als van de herfst tot en met de lente in schoenen loopt, dan zijn je voeten niet gewend om op blote voeten of slippers te lopen. Niet zo gek dat je voetspieren dan al snel vermoeid raken. Ook is het een goed moment om je af te vragen of je überhaupt goed loopt.

Hakken

Over het dragen van hakken zijn nóg meer meningen. Het Universitair Medisch Centrum Groningen zegt hier over het volgende: “Het kan slecht zijn.” Dat heeft met een paar dingen te maken:

1. Je voet wordt wederom in een schoen geduwd met een spitse neus
2. Er komt meer druk op de voorvoet
3. Er komt mee druk op de knieën
4. Kuitspieren kunnen verkorten
5. De stand van je heupen en rug verandert

Ondanks al deze dingen kun je nog steeds gezonde voeten hebben én hakken dragen. De voorwaarde hiervoor is dat je na het dragen van hakken genoeg tijd neemt om te herstellen van de belasting.

Dus draag je graag hakken? Weet dan dat het geen kwaad kan als je ze af en toe draagt. Maar probeer er wel voor te zorgen dat je gezonde voeten houdt. En uiteraard mag het ook geen erge pijn doen.

Hoe krijg je gezonde voeten?

Er zijn best wat dingen die je kunt doen om je voeten sterker, soepeler en dus gezonder te maken. Zo zijn er oefeningen die je kunt doen en kun je een paar barefoot schoenen aanschaffen.

Barefoot schoenen

Barefoot schoenen zijn schoenen die gemaakt in de vorm van je vorm. Met genoeg ruimte voor al je tenen. De schoenen zien er van bovenaf anders uit dan je gewend bent. Dat is misschien wel even wennen.

De schoenen hebben ook een hele dunne zool. Het heeft dus niet de demping of zachte zool die een normale schoen wel heeft. Met een dunne zool ben je beschermd tegen scherpe steentjes, maar kun je de ondergrond wel goed blijven voelen.

Tot slot zijn deze schoenen zo flexibel dat je ze op kunt rollen. Je kunt je voeten daardoor van begin tot eind helemaal afrollen, zonder belemmerd te worden door een stijve onderkant. Dat betekent ook dat je spieren harder moeten werken.

Wil je gezonde voeten krijgen met behulp van barefoot schoene? Houd er dan rekening mee dat je er niet direct lange stukken op kunt lopen. Je voeten zijn het niet gewend om zoveel ‘zelf’ te doen. Bouw het langzaam op door steeds een stukje verder te lopen.

Tenenspreiders

Tenenspreiders zijn ontworpen om…je tenen te spreiden. Ze bieden een tegenbeweging voor de spits toelopende schoenen. Je spreiden je tenen op een manier die normaal gesproken zelf zou moeten kunnen.

Ze zetten je tenen niet gelijk recht. Maar geven de spieren, bloedvaten, zenuwen en pezen hun oorspronkelijke ruimte terug. Let op: de eerste keer kan het behoorlijk ongemakkelijk voelen. Ook hier geldt: bouw het langzaam op.

Trainen voor gezonde voeten

Net als ieder ander onderdeel van je lichaam kun je je voeten trainen door allerlei oefeningen te doen. Denk aan stretches waarbij je je tenen buigt en strekt, spierversterkende oefeningen en balansoefeningen.

Daarnaast helpt het om je voeten regelmatig te masseren. Dat kun je met je handen doen, maar ook met een bal. Een bal die hard genoeg is om er flink wat druk op te zetten. Bereid je voor...dit is geen prettige massage.

Bonus!

Met gezonde voeten heb je ook minder last van koude voeten! Voeten en tenen die vrij kunnen bewegen hebben over het algemeen ook betere doorbloeding. Dat helpt tegen de kou. Over koude handen en voeten hebben we een apart artikel.