Is appelazijn gezond? De feiten en fabels op een rijtje!

Het staat al jaren hoog op de lijst van wondermiddeltjes om af te vallen: appelazijn of appelciderazijn. Talloze beroemdheden zweren erbij, en de lijst van wonderbaarlijke voordelen die het middel zou hebben wordt langer en langer. Het is dus niet verrassend dat de vraag naar deze azijn torenhoog is.

Maar… hoe terecht is dat eigenlijk? Is appelazijn inderdaad een wondermiddel voor je gezondheid, of zitten er toch ook wel nadelen aan vast? Kortom: is appelazijn gezond? We zetten in deze blog feiten en fabels op een rijtje.

Is appelazijn gezond?

Het lijkt misschien een beetje een gekke vraag, of appelazijn gezond is. Je vindt online immers enorme lijsten met de wonderbaarlijke effecten die het middel zou hebben, van een mooie huid tot verdwenen blaasontstekingen. Er wordt zelfs wel eens beweerd dat appelazijn kanker kan voorkomen. Dan moet het toch wel gezond zijn?

Het probleem? Veel van deze zogenaamde voordelen zijn niet gebaseerd op enige fatsoenlijke onderbouwing. Sterker nog: soms zijn ze zelfs ontoonbaar onjuist. We bespreken daarom hieronder drie categorieën: bewezen voordelen van appelazijn, claims die nooit bewezen zijn, en de minder besproken nadelen van appelazijn.

Bewezen voordelen appelazijn

De hype rondom appelazijn is niet helemáál uit het niets gekomen. Wel zijn er ook bij sommige bewezen voordelen nog wat kanttekeningen te plaatsen… We zetten ze hieronder op een rijtje.

Minder opname koolhydraten

Wanneer je vlak voor de maaltijd wat appelazijn inneemt, vermindert dat de afbraak van zetmeel in je maag. Daardoor worden er wat minder koolhydraten door je lichaam opgenomen dan zonder die azijn.

Het gevolg is ook dat je bloedsuiker minder stijgt, wat bijvoorbeeld de kans op diabetes vermindert. Ook voel je je iets langer verzadigd en krijg je minder last van de bekende after dinner-dip.

Maar let wel op: dit effect is minder groot dan vaak beweerd wordt. Ja, de hoeveelheid suikers kan met 20 tot 40% verminderen – maar alleen als je ook echt een flink koolhydraatrijke maaltijd eet. Als je minder koolhydraten eet, of als je maaltijd meer vezels bevat, is het effect een stuk kleiner.

Probiotica

Een hieraan gerelateerd effect is dat appelazijn de gezonde bacteriën in je darmen kan ondersteunen. Dat zetmeel dat niet af wordt gebroken, moet namelijk nog steeds door je darmen. Daar dient het als voedsel voor deze goede bacteriën en functioneert het dus als een probioticum.

Je darmbacteriën zijn belangrijk, omdat ze de opname van veel voedingsstoffen in goede banen leiden. Mogelijk hebben ze zelfs effect op je humeur en andere lichaamsfuncties. Op deze manier kan appelazijn dus inderdaad gezonde effecten hebben.

Frissere adem

Appelazijn heeft een antibacteriële werking. Dat geldt ook voor de bacteriën die in je mond en keel leven! Af en toe wat appelazijn innemen kan je adem dus wat frisser laten ruiken.

Maar let op: niet alleen appelazijn!

Tot zover klinkt appelazijn gezond, nietwaar? Het addertje onder het gras bij al deze punten? Appelazijn is niet het enige middel dat dit effect heeft! Alle andere soorten azijn werken net zo goed. Het ingrediënt dat hier effect heeft, is namelijk azijnzuur. En zoals de naam al suggereert, zit dat net zo goed in balsamicoazijn, witte- en rodewijnazijn, en talloze andere soorten.

Een beetje is genoeg!

Daar komt nog bij dat de doses die je nodig zou hebben vaak schromelijk overdreven worden. Het is echt nergens voor nodig om dagelijks een halve fles leeg te drinken. In onderzoeken wordt het maximale effect al bereikt met 1 à 2 lepels azijn voor de maaltijd, verdund in een glas water.

En vervelender nog: overdaad schaadt in dit geval wel degelijk. Onder het kopje ‘Nadelen’ lees je daar hieronder meer over! Het is hoe dan ook verstandig niet de overdrijven met die azijn.

Onbewezen claims appelazijn

Maar, zeg je nu misschien, ik heb nog over veel meer voordelen gelezen. Hoe zit her dan met die blaasontstekingen die het op zou kunnen lossen? En met die onzuivere huid die je er schoon mee kunt maken? Helaas: dat zijn allemaal voorbeelden van fabels over het middel.

Eczeem en acne

Een veelgehoorde claim: appelazijn zou eczeem, acne en andere huidproblemen kunnen verbeteren. De uitleg is vaak iets met zuurgraden van je huid: de azijn zou die weer in balans kunnen brengen. Helaas is dat klinkklare onzin.

Azijn heeft een pH van 2 – een stuk zuurder dan je huid, met 5,5. Het maakt daardoor meer kapot dan het repareert! Je maakt de onzuiverheden er eigenlijk alleen maar erger mee. Ook bij een gezonde huid is het gebruik van azijn af te raden: het kan je huid namelijk uitdrogen en beschadigen.

Blaasontstekingen (en andere infecties)

Die bacteriedodende werking wordt ook vaak aangehaald om te beweren dat appelazijn allerlei ontstekingen kan genezen. Blaasontstekingen en longontstekingen, bijvoorbeeld. Hier kunnen we kort over zijn: er is geen enkel bewijs dat die anti-bacteriële werking ook in het lichaam optreedt. Enig positief op blaasontstekingen is in onderzoek nooit zichtbaar geworden.

Osteoporose

Een ander punt dat wel eens genoemd wordt: appelazijn zou je botten sterker maken. Het is wel zo dat het middel misschien de opname van calcium in je lichaam iets verbetert. Er is echter nooit aangetoond dat dat verschil groot genoeg is om ook echt botontkalking tegen te gaan. Op zijn best is het dus een meevallertje als het iets uit blijkt te maken.

Detox en ontgiften

Appelazijn wordt aangeprezen als het wondermiddel om te ontgiften. Het probleem? Ontgiften is sowieso niet zo zinnig. Je lichaam heeft zelf genoeg manieren om van afvalstoffen af te komen. Bovendien is het nergens voor nodig als je in principe gezond eet. Sterker nog: soms belast je je lever juist te veel door er in één keer een hele kuur op los te laten!

… en verdere wonderclaims

Dan zijn er nog de extreemste claims die over appelazijn gedaan worden: het zou bijvoorbeeld kanker en allerlei ouderdomsziekten voorkomen. Er is geen enkele aanwijzing dat azijn zo’n sterk heilzaam effect heeft, hoe graag we dat met zijn allen ook zouden willen. Gezond eten en voldoende bewegen is een heel stuk effectiever!

Nadelen appelazijn

Nu zou het natuurlijk niet zo erg zijn als appelazijn de extreemste claims niet waarmaakt, als het in elk geval niets schadelijks zou doen. Dan kun je het immers nog houden op “baat het niet, dan schaadt het niet”. Helaas is zelfs dat hier niet helemaal het geval. Appelazijn heeft drie belangrijke nadelen.

Slecht voor je tanden

Zoals al het zuur tast ook azijn je tandglazuur aan. Met een rietje drinken helpt iets, maar lost zeker niet het hele probleem op! Overigens wordt ook wel gezegd dat appelazijn je tanden witter maakt; ook dat is niet waar. Sterker nog, door die beschadigingen kunnen er juist gele vlekken op je gebit ontstaan…

Slecht voor maag en slokdarm

Daar komt nog bij dan onverdunde appelazijn ontzettend slecht is voor je maag en slokdarm. Drink het dus nooit puur, want je kunt daar kwetsbaar weefsel beschadigen! Maximaal twee lepels op een glas water is echt sterk genoeg om van alle bewezen voordelen te profiteren.

Niet met medicijnen

Ten slotte interfereert de werking van appelazijn met die van veel insuline-gerelateerde medicijnen. Als je diabetes hebt, is het dus een slecht idee om azijn in grote hoeveelheden te gebruiken. Twijfel je, dan is het verstandig om even met je huisarts te overleggen.

Dus… afvallen met appelazijn?

Met al deze informatie op een rijtje is duidelijk dat afvallen met appelazijn niet zo makkelijk is als het klinkt. Ja, het kan een klein beetje helpen. Maar let op, het effect is miniem: onderzoekers zagen een positief verschil van ongeveer een halve kilo in drie maanden. Geen spectaculair wondermiddel, dus.

Daar komt bij dat het gebruik van appelazijn meer kwaad dan goed kan doen, als je het verkeerd aanpakt. Wees er dus een beetje voorzichtig mee en drink zeker geen pure azijn… En nogmaals: als je gezond en slank wilt blijven, kun je beter je eetpatroon als geheel aanpassen dan vertrouwen op één wondermiddel!