Een overzicht van 5 veel voorkomende soorten eetstoornissen!

Onze relatie met eten kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Aan de ene kant vinden we het hartstikke lekker en willen we er graag zo veel mogelijk van. Aan de andere kant beperken we onszelf echter ook, omdat we niet te ongezond of gewoon te veel willen eten. Soms gaat het met die balans prima, soms raakt er ergens iets verstoord.

Gaat het zo sterk mis dat het ongezond wordt, dan spreken we van een eetstoornis. De bekendste eetstoornis is natuurlijk anorexia nervosa, maar dat is zeker niet de enige die er bestaat! In de blog van vandaag geven we een overzicht van verschillende soorten eetstoornissen en symptomen om voor uit te kijken.

Wat is een eetstoornis?

Een eetstoornis wil zeggen dat iemand last heeft van een psychische aandoening die zich uit via het eetgedrag. Wanneer je eraan lijdt, ga je dus anders eten dan de gezonde norm. Sommige eetstoornissen zorgen ervoor dat je veel meer gaat eten, anderen dat je juist heel weinig meer eet. Ook kan het probleem in de vertering zitten.

Bij sommige eetstoornissen eet je nog wel normaal, maar braak je het vervolgens allemaal weer uit. De overeenkomst is dat in alle gevallen sprake is van een zekere dwangmatigheid. Ook hebben patiënten met een eetstoornis vaak een verstoord beeld van zichzelf, medische feiten en andere aspecten van de werkelijkheid.

Oorzaken eetstoornissen

Het is moeilijk om één oorzaak te geven voor een eetstoornis. Vaak gaat het om verschillende factoren die bij elkaar komen, en het precieze probleem verschilt per persoon. Wel is er een aantal zaken die veel terugkomen. Zo hebben patiënten met eetstoornissen vaak een negatief zelfbeeld. Dat kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van mishandeling of misbruik, maar kan ook heel andere oorzaken hebben.

Ook gaan de verschillende soorten eetstoornissen veelal samen met sterk perfectionisme, en een neiging om de eigen wensen opzij te zetten voor anderen. Het gaat ten slotte ook vaak om mensen die moeite hebben hun emoties te uiten.

Soorten eetstoornissen

Wanneer er een eetstoornis ontstaat, kan dat op verschillende manieren gebeuren. We noemen hieronder de zes meest voorkomende soorten eetstoornissen. Elk daarvan heeft natuurlijk ook weer zijn eigen categorieën, maar hier zullen we niet te diep op ingaan. Dit verschilt te veel per persoon en kan beter met een eventuele therapeut besproken worden.

1. Anorexia nervosa

Anorexia nervosa – meestal kortweg anorexia – is een bekende eetstoornis. Wie hieraan lijdt, eet simpelweg heel weinig meer, of zelfs helemaal niets. Ook gaan ze soms ontzettend veel sporten, een verschijnsel dat ook wel anorexia athletica genoemd wordt. Als gevolg hiervan vermageren patiënten met anorexia enorm.

Door hun vertekende zelfbeeld zien ze zichzelf echter nog steeds als te dik, en zullen ze dus ook niet snel stoppen met diëten. Dit leidt tot een sociaal isolement en talloze gezondheidsproblemen. Uiteindelijk kan anorexia zelfs dodelijk zijn.

2. Boulimia nervosa

Boulimia wordt vaak gezien als ‘die eetstoornis waarbij mensen overgeven om af te vallen’. Hoewel dat inderdaad onder boulimia valt, is deze categorie een stuk breder. In het algemeen is er bij boulimia sprake van snelle en ongecontroleerde eetbuien. Om dan niet aan te komen, geven patiënten soms achteraf over, of gebruiken ze laxeermiddelen.

Ze kunnen echter ook strikte vastenperiodes gebruiken om niet aan te komen na een eetbui. Wie boulimia heeft, valt vaak niet sterk af, juist door die buien. Het overgeven en vasten kan echter wel tot een tekort aan voedingsstoffen leiden, dat uiteindelijk gevaarlijk wordt!

3. Binge eating disorder

Binge eating disorder heeft dan wel weer wat van boulimia weg. Ook hier is sprake van een ongecontroleerde eetlust: een patiënt heeft dwangmatige neigingen om opeens heel veel te eten. In tegenstelling tot bij boulimia worden echter geen stappen ondernomen om dat eten weer kwijt te raken. Een binge eating disorder leidt uiteindelijk dus snel tot ongezond of zelfs gevaarlijk overgewicht.

Ook kan dit gek genoeg samengaan met ondervoeding. Vaak eet een patiënt namelijk vooral ongezond junkfood, waardoor tekorten aan vitamines en mineralen kunnen ontstaan.

4. Night eating syndrome

Een variant van de binge eating disorder is het zogenaamde night eating syndrome. Wanneer je aan deze eetstoornis leidt, krijg je vooral ’s nachts extreme eetbuien. Dat leidt ertoe dat je zo de helft van je calorieën tussen 12 uur ’s avonds en 6 uur ’s ochtends binnenkrijgt.

Naast overgewicht leidt het night eating syndrome ook tot flinke slaapproblemen. Dat versterkt niet alleen de moeilijkheden van de spijsvertering, het zorgt ook voor depressieve gevoelens en sociale moeilijkheden.

5. Orthorexia nervosa

Eén van de nieuwste soorten eetstoornissen is orthorexia nervosa. Wie aan deze stoornis leidt, wil zo graag gezond eten dat dat juist tot ongezond eten leidt. Zo worden bijvoorbeeld te veel voedingscategorieën geschrapt – denk aan zuivel, vlees, vetten, koolhydraten enzovoort. Dit veroorzaakt ook weer allerlei tekorten.

Orthorexiapatiënten wantrouwen vaak alle medische informatie die niet aan hun beeld voldoet. Dat maakt het extreem lastig om hun ongezonde eetpatroon weer te doorbreken.

Eetstoornis NAO

Omdat eetstoornissen zo persoonlijk zijn, zijn er ook veel varianten die niet in één van deze categorieën vallen. Die worden samengenomen onder de naam ‘eetstoornis NAO’, ofwel ‘niet anderszins omschreven’. Je komt dit ook wel tegen als ‘EDNOS’, of ‘eating disorder not otherwise specified’. De meeste handboeken voor mentale stoornissen scharen alle eetstoornissen behalve anorexia en boulimia onder deze categorie.

Behandeling eetstoornis

Ben je na het lezen van dit artikel bang dat je een eetstoornis hebt? Of herken je één van de bovenstaande patronen bij een familielid, vriend of vriendin van je? In dat geval is het van groot belang dat je zo snel mogelijk een afspraak met je huisarts maakt. Niet-behandelde eetstoornissen, van welke soort dan ook, kunnen namelijk levensgevaarlijk zijn.

De huisarts kan wanneer dat nodig is een behandeling in gang zetten. Het verschilt per eetstoornis welke stappen precies ondernomen worden, maar intensieve therapie en begeleiding van het dieet maken vaak deel uit van het programma.