Cafeïne is in Nederland een heel geaccepteerde manier om jezelf een beetje wakker te houden. Slechte nacht gehad? Lange dag op werk? Giet er een kop koffie in en je kunt er weer even tegenaan. Wat daarbij nog wel eens vergeten wordt, is dat koffie ook gewoon verslavend kan werken. En daar hoef je echt niet per se tien kopjes per dag voor te drinken!
Ben je er gevoelig voor, dan kunnen een paar koppen al voor flinke afhankelijkheid zorgen. Hoeveel cafeïne per dag is nog verantwoord te noemen? En hoeveel cafeïne zit er nu eigenlijk in koffie, thee en energiedrankjes? En hoe weet je of je last hebt van een cafeïne verslaving? In deze blogpost komt het allemaal aan bod!
Hoeveel cafeïne in koffie?
Laten we eerst even kijken waar zo’n cafeïne verslaving dan vandaan kan komen. Bij veel mensen is koffie natuurlijk de boosdoener – de belangrijkste bron van cafeïne. En inderdaad kan het daarmee flink oplopen.
In één kop kan namelijk tot wel 100-120 mg cafeïne zitten, afhankelijk van de sterkte ervan. Slappere koffies bevatten wat minder, maar 80 mg is toch wel echt een beetje het minimum. Een flinke dosis, dus.
Hoeveel cafeïne in thee?
Dat wil echter niet zeggen dat koffie de enige schuldige is. Een bron van cafeïne die vaak vergeten wordt, is thee. Toch is het goed om hier ook rekening te houden! Een mok groene of zwarte thee bevat weliswaar minder cafeïne dan koffie, maar toch ongeveer de helft.
Je kunt ongeveer 30 tot 40 mg aanhouden, afhankelijk van hoe sterk je de thee zet. Dit geldt overigens niet voor kruidenthee en soortgelijke melanges. Die zijn gewoon vrij van cafeïne.
Cafeïne in Red Bull en energiedrankjes
Ten slotte nog een cafeïnebron die vooral onder jongeren populair is: energiedrankjes. Blikjes met Red Bull en soortgelijke producten geven nog een grotere kick dan koffie. Ze bevatten namelijk niet alleen net zo veel cafeïne als koffie, maar ook een enorme dosis suiker.
Om die reden is energierank met afstand de ongezondste bron van cafeïne. Koffie en thee zijn, zolang je er niet overdreven veel van binnenkrijgt, een stuk gezonder; die hebben namelijk nog wat bijkomende voordelen.
Cafeïne verslaving
Drink je een paar koppen thee en koffie per dag, dan telt dat dus snel op tot honderden milligrammen cafeïne. Maar is dat altijd een probleem? Dat hoeft niet per se, gelukkig. Het advies van het Voedingscentrum is om maximaal 400 mg cafeïne per dag te drinken. Dat is zoiets als drie koppen koffie en vier koppen thee, of vier koppen koffie. De grens ligt dus niet heel laag!
Bovendien zijn er ook wel mensen die iets meer aan kunnen. Wat wel belangrijk is om te beseffen, is dat er ook mensen zijn die minder zouden moeten drinken. Een cafeïne verslaving kan ook bij minder al optreden, als je er afhankelijk van bent. Maar hoe weet je nu of jij last hebt van een verslaving? De volgende vijf symptomen zijn duidelijke tekenen:
1. Ochtendhoofdpijn
Word jij in de ochtend eigenlijk standaard wakker met een bonkend, zwaar hoofd? En verdwijnt dat gevoel pas na een kop koffie – of twee? Dan is dat een duidelijk teken van afhankelijkheid van die koffie.
Zo’n hoofdpijn in de ochtend is eigenlijk een soort afkickverschijnsel in het klein. Je voorraadje cafeïne is de hele nacht niet aangevuld. Je lichaam snakt dus naar een volgend ‘shot’ tegen de tijd dat je eigenlijk je ogen weer openslaat!
2. Verstoord slaapritme
Cafeïne heeft een oppeppende werking, dat is precies waarom het zo populair is. En ’s ochtends is dat – mits je het niet al te hard nodig hebt – natuurlijk prima. Maar na het eten nog even een cappuccino nemen om je werk af te kunnen maken? Slecht idee! Sterker nog: zes uur voor bedtijd heeft je koffie al invloed op de kwaliteit van je slaap.
Cafeïne blokkeert namelijk de neurotransmitters die jouw slaaphormonen aan moeten maken. Mensen met een cafeïne verslaving hebben zodoende vaak een enorm verstoord slaapritme. Ze liggen iedere avond lang wakker, en als ze eenmaal slapen rusten ze nog steeds nauwelijks uit.
3. Nervositeit
En ook buiten je bed om kan te veel energie juist voor problemen zorgen. Wanneer je standaard te veel cafeïne binnenkrijgt, kun je je daardoor nerveus gaan voelen. Je hebt constant het gevoel dat er nog van alles moet gebeuren en kunt je nooit helemaal ontspannen. Een versnelde hartslag is ook een duidelijk fysiek teken van dit probleem.
Ook kan een overschot aan cafeïne tot enorme aanvallen van irritatie leiden. Je voelt je constant zo opgefokt dat de kleinste tegenvallers al een groot probleem kunnen lijken!
4. Tolerantietoename
Een duidelijk teken een cafeïne verslaving is ook dat je tolerantie voor cafeïne steeds meer toeneemt. Met andere woorden, je lichaam doet er steeds minder mee, waardoor je er ook steeds meer voor nodig hebt.
Werd je hoofd vroeger nog wel helder van één kop koffie? Tegenwoordig heb je aan twee nauwelijks genoeg. Bij de meeste mensen stopt deze ontwikkeling op een zeker moment wel, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat je niet meer verslaafd bent.
5. Afkickverschijnselen
En het laatste signaal is natuurlijk dat je problemen krijgt als je geen cafeïne meer binnenkrijgt! Veel fanatieke koffiedrinkers krijgen hier binnen een dag al flinke problemen mee.
Hoofdpijn, enorme prikkelbaarheid, trillende handen, slaperigheid… Met andere woorden, je bent duidelijk van de cafeïne afhankelijk geworden. Hoe hevig deze gevolgen zijn, hangt natuurlijk af van hoe veel koffie of thee je gewend was te drinken.
Afkicken van cafeïne
Merk je nu dat jij deze punten wel heel precies afvinkt? Cafeïne is niet per se ongezond, maar die afhankelijkheid is geen goede zaak. Je zult namelijk vaak merken dat je je juist helderder en ontspannener gaat voelen als je eenmaal door die afkickperiode heen bent! En daarna kan een kopje koffie op zijn tijd ook heus geen kwaad meer. We zouden je dus zeker aanraden om eens een tijdje de cafeïne te vermijden.
En gelukkig hebben we wat dat betreft goed nieuws. Een cafeïne verslaving is relatief gemakkelijk te overwinnen. Het zal ongeveer een week duren voor de symptomen grotendeels verdwenen zijn, met twee weken om alle laatste restjes uit je lichaam te krijgen. Even door de zure appel heen bijten, dus. Het duurt niet lang én het het resultaat is het waard!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Ik tel de senseopads al niet meer, heb hartkloppingen en een opgejaagd gevoel. Ik ben een perfectionist, workaholic en zit mezelf flink in de weg
Beste, het kan een negatieve spiraal zijn waar je niet makkelijk uitkomt. Fysiek gezien zal je je energie op een andere manier moeten verkrijgen. Maar vooral mentaal moet je misschien een aantal zaken leren loslaten. Ik hoop dat je er eens met iemand kan over praten, met vrienden, familie of een professional. Succes!
Net als Jeroen drink ik ook 1 pak senseo 36 pads darkroast in 2 dagen op, vanaf de basisschool drink ik al elke morgen een kopje koffie, toen nog koffie verkeerd.
Ik heb daarbij ook een drugsverleden (ca. 8 jaar lang) en depressieve klachten. Ik moet hier wel bij vermelden dat ik voor de psychische aspecten hulp heb gezocht (ik ben ook perfectionist, slaap slecht door het piekeren en heb een vorm van agorafobie). Hierbij ook op advies van de psycholoog 2 weken alleen decafé heb genuttigd. Maar echt dit smaakt gewoon naar chemisch water en het gaf geen verbetering voor de klachten. Ik functioneer verder prima, ik heb van mijn hobby mijn beroep kunnen maken en mijn bedrijf is in een van de grootste van Nederland in de branche. Met deze verantwoordelijkheid komen ook helaas veel werkuren soms wel 100!!! in een week en om goede keuzes te maken en alert te zijn is het koffie gebruik over de laatste jaren flink gestegen, nadelige gevolgen zijn dat ik zeer snel geaggiteerd raak en de cafeïne ook slecht afgebroken wordt door mijn lichaam (ik toiletteer, slechts 2 x per dag)
Is cafeïne echt zo schadelijk? Zijn er studies over bekend mbt lichamelijke ziekte ontwikkelingen en zijn er minder schadelijke alternatieven?
Mooi eerlijk verhaal! Voordat je op zoek gaat naar alternatieven: wil je zo afhankelijk blijven van koffie om te kunnen presteren? Er zijn een hoop dingen die je kunt veranderen die wellicht ook je behoefte aan koffie zullen doen verminderen. Misschien kun je het langzaam afbouwen? En daarnaast genoeg water drinken en gezond en gevarieerd eten. VOoral dat laatste zou jouw lichaam en geest kunnen helpen om gedurende de dag energie te hebben om alert te zijn. Daarbij is voldoende slaap ook een vereiste.
Goedenavond,
Ik ben Jeroen, 49 jaar, en drink héél veel koffie. Ik durf het haast niet te zeggen. Zeker 20 kopjes per dag. Heb een angststoornis, altijd aan het piekeren en een perfectionist.
En mijn hele leven al somber ingesteld. Ook lang depressief geweest. 2 jaar geleden heb ik dikke darmkanker gehad. Door mijn verleden van allerlei verslavingen, drugs en drank, drugs meer dan 8jaar gelee en drank steekt af en toe de kop op, is koffie en shaggies roken mijn houvast. Ben heel huiverig wat dat in de toekomst met me doet.
En minderen gaat mij domweg niet lukken.
Heeft u raad voor mij?
Groet
Hi Jeroen,
Twintig kopjes koffie klinkt inderdaad ook als te veel, wat je verder op de dag ook eet en drinkt. Voor zo veel cafeïne valt niet te compenseren. Is het een optie om een (steeds groter) deel decaf koffie te gebruiken? Dat kan in elk geval al flink verschil maken voor de schadelijke effecten op je gezondheid.
Als je koffieverslaving vooral door mentale factoren veroorzaakt wordt, zou ik je aanraden om allereerst daarop te focussen. Ben je voor je perfectionisme en depressieve aanleg al eens bij een psycholoog geweest?