Wat zit er in een kroket en een frikadel?

Het zijn misschien wel de meest gekochte snacks in Nederland: frikandellen en kroketten. De meeste mensen eten er gemiddeld zelfs tientallen per jaar. Beide snacks zijn dan ook typisch Hollandse uitvindingen! Ondanks die populariteit hangen er echter toch de nodige sterke verhalen om zowel kroketten als frikandellen heen.

Er zouden de smerigste ingrediënten in zitten: staarten, ogen, zelfs hersenen… Om die reden zijn mensen er toch vaak een tikkeltje terughoudend in. Vandaag kijken we uitgebreider naar die ingrediënten. Wat zit er in een kroket? Wat zit er in een frikandel? En omdat we natuurlijk toch een gezondheidsblog blijven: hoe goed (of slecht) zijn ze nu eigenlijk, en hoe maak je ze gezonder?

Wat zit er in een frikandel?

Vraag een willekeurige voorbijganger wat er in een frikandel zit, en je hebt een goede kans dat er in het antwoord varkensogen langskomen. Het fabeltje zit er, met andere woorden, stevig in! De herkomst ervan is echter onduidelijk – het is namelijk absoluut niet waar. Volgens de Nederlandse wetgeving is het niet eens toegestaan om lichaamsdelen als ogen en hersenen in voedsel te verwerken.

Wat zit er dan wel in frikandel? Over het algemeen gaat het over een mengsel van kippen-, varkens- en paardenvlees. Meestal wordt de frikandel gevuld met zogenaamd restvlees – daarover zo meer. Verder zit er een kruidenmengsel in, wat de snack zijn kenmerkende smaak geeft.

Calorieën frikadel (per stuk): 190

Wat zit er in een kroket?

Over de kroket gaan minder sterke verhalen rond. Dat wil echter niet zeggen dat mensen een beter idee hebben van de ingrediënten! Een feitje waar veel mensen verbaasd over zijn, is dat een kroket maar voor ongeveer 15% uit vlees bestaat. De rest van de vulling bestaat uit roux – boter en margarine met room – aangevuld met extra slagroom voor meer romigheid.

Het vlees wordt daarin heel fijn gesneden en er doorheen geroerd. Daarnaast bevat ook de kroket natuurlijk de nodige kruiden en specerijen. En ten slotte is er hier nog het stevige korstje van paneermeel dat ervoor zorgt dat de snack bij het frituren netjes in vorm blijft.

Calorieën kroket (per stuk): 150

Wat is restvlees?

Zowel voor frikandellen als voor kroketten wordt over het algemeen ‘restvlees’ gebruikt. Dat is mogelijk een reden voor alle gekke geruchten rondom de ingrediënten. Restvlees klinkt immers niet bijster smakelijk – een beetje als de oneetbare laatste beetjes die op een dier overblijven. Dat valt echter enorm mee. Het gaat eerder om het vlees dat overblijft als alle ‘mooie’ stukken weg zijn gehaald.

Een kip heeft bijvoorbeeld meer vleesmassa dan alleen pootjes, vleugels en filets. Dankzij producten als de frikandel en kroket wordt nog zo’n driekwart van dat overgebleven vlees alsnog gebruikt. Het gaat dus helemaal niet om vieze resten als ogen en staarten. Sterker nog: in feite is dit soort vlees een uitstekende manier om voedselverspilling tegen te gaan.

Frikandel en kroket gezond

Helaas wil dat nog niet meteen zeggen dat je dagelijks aan de kroket moet gaan. Deze snacks mogen dan lekker zijn – gezond is over het algemeen anders. Om te beginnen worden ze natuurlijk gefrituurd, vaak in ongezonde olie. Dat levert al een vervelende hoeveelheid slechte vetten op. Daarnaast bevatten beide snacks veel zout en doorgaans ook wat toegevoegde suiker.

Met de goede voedingsstoffen valt het bovendien een beetje tegen. Zoals gezegd zit er in een kroket eigenlijk nauwelijks vlees, wat betekent dat het met die eiwitten ook meevalt. En de roux bevat door de boter, margarine en slagroom nog een stevige dosis extra calorieën. Ook voor de frikandel geldt: nuttige stofjes zitten er eigenlijk nauwelijks in.

Zelf frikandel maken

Gelukkig is er een makkelijke oplossing: maak je eigen snacks. Zeker met frikandellen is dat helemaal niet zo moeilijk. Bovendien heb je er eigenlijk nauwelijks verschillende ingrediënten voor nodig. We minderen in dit recept een beetje met het vlees en voegen zoete aardappel toe om zonder al dat paneermeel toch de juiste stevigheid te kunnen bereiken.

1. Kook ongeveer 150 gram zoete aardappel zacht. Neem intussen 200 gram kipfilet en maal die in een keukenmachine fijn, bijna tot een soort puree. Doe hetzelfde met de zoete aardappel. Meng de puree met de kipfilet.
2. Voeg 60 gram havermeel (of fijngemalen havermout) toe. Breng het geheel op smaak met kruiden naar wens – zout en paprikapoeder zijn de basis, maar je kunt hier gebruiken wat je maar lekker vindt. Rol van het mengsel vier frikandellen en bak ze in een paar minuten bruin in de pan.
3. Je kunt de frikandellen overigens ook uitstekend in de Airfryer bereiden, zodat je helemaal geen olie nodig hebt! 7 tot 8 minuten op 180 graden is dan genoeg om ze te bakken.

Zelf kroket maken

Kroketten maken is iets lastiger, maar ook dat kan prima gezonder. In dit geval voegen we een verrassend ingrediënt toe: kikkererwten! Daarmee maak je de vulling zonder dat je er grote lepels boter in hoeft te gooien.

1. Kook 200 gram kipfilet gaar in bouillon en snijd in fijne stukjes. Maal intussen 100 gram kikkererwten, een teen knoflook en 50 ml (light) room in een keukenmachine. Voeg 1 lente-uitje en een handje peterselie toe. Voeg als alles fijngemalen is ook de kipstukjes toe en roer om met zout en peper.
2. Vul drie diepe borden met 2 el bloem, een losgeklopt eiwit en 6 el paneermeel. Vorm kroketjes van het kipmengsel en haal die door de bloem, het ei en de paneermeel. Als je een extra stevig korstje wilt, kun je deze stap nog een keer herhalen.
3. Bak de kroketten ten slotte 10 minuten in een voorverwarmde oven op 200 graden. Wanneer ze daaruit komen, kun je ze nog twee minuutjes in een pan met wat olie bakken om ze een mooi bruin korstje te geven.