Dopamine kennen we vooral als een gelukshormoon, een stofje in je hersenen dat ervoor zorgt dat jij je weer even gelukkig voelt. Maar dopamine is veel meer dan alleen een stofje en speelt een ontzettend grote en belangrijke rol in je lichaam. Het regelt bijvoorbeeld verschillende communicatiekanalen tussen je hersenen en daarom is dit hormoon echt onmisbaar in ons lichaam. Lees hieronder wat het met je doet!
Wat is dopamine?
Dopamine is een stof dat in de hersenen wordt aangemaakt en ervoor zorgt dat verschillende zenuwcellen in je hersenen met elkaar kunnen communiceren. Het wordt daarom ook wel omschreven als een neurotransmitter. De voornaamste reden waarom dopamine wordt gezien als gelukshormoon is omdat het als een soort lichamelijke beloning werkt.
Als jij je actief hebt ingespannen of voedsel hebt gegeten dat de aanmaak van dopamine bevordert, dan krijg jij een gevoel van geluk. Je voelt je even blij maar na een tijdje neemt dit gevoel weer af omdat je dopaminegehalte in je hersenen ook afneemt. Maar het hormoon heeft een veel grotere rol in het geheel en zorgt er niet alleen maar voor dat jij je tijdelijk gelukkig voelt.
Wat doet dopamine met ons lichaam?
Doordat dopamine dus ook werkt als een neurotransmitter, werkt het nauw samen met je zenuwen. Globaal gezien doet het hormoon dit op drie verschillende manieren:
1) Het heeft invloed op je bewegingscontrole
2) Het werkt bij aan het denkproces, plannen en doelgericht handelen
3) Het draagt een steentje bij aan emoties en motivatie
Het ondersteunt dus op verschillende vlakken je lichaam op een positieve manier. Zonder dopamine zou je motivatie om dingen te ondernemen ver te zoeken zijn! Toch is er ook wel een kanttekening bij te plaatsen. Zowel een tekort als een teveel aan dopamine kan voor klachten zorgen.
Een tekort aan dopamine
Vermoeidheid speelt een heel belangrijke rol wanneer je een tekort aan dopamine hebt. Vermoeidheid zorgt er namelijk voor dat je dopamineniveau in je hersenen daalt, waardoor het lastiger wordt om keuzes te maken, je minder gelukkig bent en je fouten begint te maken omdat je je niet goed meer kunt concentreren.
Het teken dus dat je rust moet pakken zodat je dopaminelevel weer op peil kan komen. Je lichaam is niet voor niets moe! Een tekort zorgt ook voor een laag libido, waardoor je verminderde zin in seks hebt. Er is ook een relatie met de ziekte van Parkinson. In dit geval zorgt de ziekte van Parkinson ervoor dat er zenuwcellen kapotgaan, waardoor er geen dopamine meer aangemaakt kan worden.
Te veel dopamine
Te veel dopamine kan ook voor problemen zorgen. Zo hangt het nauw samen met verslavingen als alcohol-, nicotine- en eetverslaving. Het kan namelijk gebeuren dat het drinken van alcohol jou een geluksgevoel geeft. Maar als dit te vaak gebeurt, went je lichaam eraan en heb je dus steeds meer alcohol nodig voordat je hersenen dopamine aanmaken en jij een geluksgevoel ervaart. Op dat moment is er dus sprake van een verslaving.
Ook hebben dopamine en anorexia nervosa een verband met elkaar. Wanneer iemand weinig eet, wordt er veel dopamine in de hersenen gesignaleerd. Het gevolg hiervan is dat iemand hyperactief wordt en bij een persoon met anorexia wordt het dan lastiger om de ziekte te behandelen.
Maar ook veel medicijnen stimuleren een soort van overproductie van dopamine. Je lichaam went aan dit teveel waardoor je steeds maar meer en meer nodig hebt om je gelukkig te voelen.
Dopamine op peil houden
In principe zorgt je lichaam goed voor zichzelf en is het vrij eenvoudig om je dopamineniveau op peil te houden of zelfs te verhogen. Zorg er allereerst voor dat je goed uitgerust bent. Je dopaminegehalte zal toenemen en jij kunt betere keuzes maken en helderder nadenken. Voeding speelt ook een grote rol bij de aanmaak van het geluksstofje.
Als je wilt dat je dopaminelevel omhooggaat, dan is het verstandig om veel eiwitrijk voedsel te eten. Omega-3 zorgt ervoor de je hersenen sneller dopamine aanmaken. Het is dus goed om zo nu en dan eens vette vis te eten.
Neem ook eens een handje ongezouten noten of ga voor de pure chocolade. Vooral chocolade staat er natuurlijk om bekend dat het je hersenen stimuleert. En beweeg veel! Dan gaat jouw dopaminegehalte zo omhoog! Hieronder een opsomming met tips om je dopamineniveau op peil te houden:
- Minstens een uur per dag bewegen of sporten
- Fruit eten: vooral appels, bananen en aardbeien stimuleren dopamineaanmaak
- Pure chocolade eten (minstens 70% cacao, en niet te veel)
- Amandelen eten, of andere noten en zaden
- Vis eten (omega-3 stimuleert dopamine)
- Eiwitrijk voedsel nuttigen
- Voldoende slapen (minstens 8 uur per nacht)
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
sieg zegt:
Een heel verhelderend artikel, het verklaart voor mij heel herkenbaar in het gedrag en niet- en welbevinden van een paar personen die mij zeer na staan
sieg
Carinne zegt:
Ik liet mijn urine onderzoeken en uit de resultaten bleek dat ik te veel dopamine heb. 10,70 waar normale waarden tussen 2,40 en 7,10 ligt.
Wat kan ik doen om deze waarden omlaag te krijgen? Wat ik lees over een tekort aan dopamine klopt meer dan de fysische en psychishe klachten die ik vind over een te veel aan dopamine.
Mijn arts schreef me voorlopig spirulina en omage 3-7 voor. Hij dacht ook aan een lekkage in de darm.
Ik zou graag wat meer info en hulpmiddelen zien.
Sterre zegt:
Hi,
Zeer interessant hoe het werkt in onze hersenen en darmen. Hoe kan je dopamine omhoog krijgen als je allergisch bent voor alle fruit en noten? Ik wil geen puur chocolode eten ivm de suiker. Dit alles met een iets te langzaam werkende schildklier. Energie nee niet echt...Bedankt voor het artikel!
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Sterre,
Voldoende beweging is ook al een belangrijke factor, dus dat is mogelijk een punt om mee te beginnen. Wat de schildklier betreft, heb je al naar je jodium-inname gekeken? Daar hebben we ook een artikel over online staan :-)
Hilde Monica zegt:
Ik heb urine en speekseltest laten doen ...mijn dopamine is veel te hoog, en mijn serotonine aan de lage kant.. ik ben heel alert en slaap max 6u per nacht.. volgens uw art.zou het samenhangen met verslaving, …??
ik ben groot (1m85) en door mijn gluten en lactose intolerantie weeg ik maar 60kg... maar ik voel me wel vermoeid, maar gezond, ik eet goed.. hoe krijg ik mijn dopamine naar beneden, want een uurtje bewegen brengt mijn dopamine ook naar omhoog ???
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Hilde, serotonine en dopamine zijn inderdaad met elkaar verbonden. Als de één te laag is, is de ander te hoog, en andersom. Om je dopamine meer in balans te brengen, kun je dus ook proberen je serotonine juist wat omhoog te brengen. Misschien heb je daarvoor iets aan onze blog over serotonine?
Maak je over die verslaving verder niet te veel zorgen :-) We zien dat mensen met verslavingen vaak relatief hoge dopamineniveaus hebben, maar hoe dat precies samenhangt is nog onbekend. Als je er geen last van hebt, is er dus geen reden om je druk te maken!
Ton van mook zegt:
Zeer interressant en leerzaam.
Lotte (beheerder) zegt:
Dankjewel Ton!
Branka zegt:
Als je 80mg methylfenidaat in een keer in neemt wat gebeurr er dan in je hersenen met dopamine ?
En kan dit een te laag testosteron gehalte verklaren ?
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Branka,
Ik weet niet zeker welke invloed het middel op je dopamine heeft, maar ik heb even gezocht, en dit onderzoek suggereert dat het in ieder geval geen significante invloed heeft op je testosteron :-)
Corina zegt:
Tuinbonen eten ! Deze bevatten
Levodopa !
Lotte (beheerder) zegt:
Dank voor de tip, Corina!
Corina zegt:
Youre Welcome
Arthur zegt:
Dopamine te laag, Prolactine te hoog en daarom testosteron omlaag en oestrogeen omhoog.