Een bord friet is niet compleet zonder een flinke klodder mayonaise. En ook bij veel andere gerechten kunnen we eigenlijk niet echt zonder deze saus. Toch kiezen mensen vaak voor slankere alternatieven als halvanaise, of eten ze helemaal geen mayonaise meer. Maar hoe nuttig is dat? Is mayonaise ongezond genoeg om het helemaal uit je voedingspatroon te bannen, of valt dat eigenlijk enorm mee?
In de blog van vandaag zetten we de voor- en nadelen van mayonaise even op een rijtje. Natuurlijk kijken we ook nog even naar verschillende alternatieven, zodat jij de optimale keuze kunt maken!
Wat zit er in mayonaise?
Aan mayonaise kunnen allerlei smaakmakers en andere extra’s toegevoegd worden. De basis is echter heel eenvoudig! In principe bestaat mayonaise uit (plantaardige) olie, eigeel, mosterd, azijn en wat peper en zout. Een product mag pas mayonaise heten als er minstens 5% ei in zit, en als het voor minstens 70% uit vet bestaat.
Ondanks deze richtlijnen verschillen de verschillende merken mayonaise in de supermarkt vaak nog flink van elkaar! Dat komt omdat ze allemaal net weer verschillende verhoudingen ingrediënten gebruiken. Ook wordt er aan sommige producten meer of juist minder suiker of zout toegevoegd.
Is vet ongezond?
Dat hoge vetgehalte is de belangrijkste reden dat mayonaise vaak als ongezond beschouwd wordt. We hebben namelijk jarenlang gedacht dat vet de belangrijkste oorzaak van obesitas en hart- en vaatziektes was. Tegenwoordig komt steeds meer onderzoek daar echter op terug. Vetten – mits het gezonde vetten zijn – zijn juist essentieel om je lichaam goed te laten functioneren.
De vetten in mayonaise komen, zoals gezegd, voornamelijk van eigeel en plantaardige olie. Dat betekent dat de saus vooral gezonde vetten bevat. Eigeel is daarnaast nog eens rijk aan verschillende vitamines en mineralen. Het enige nadeel is dan nog dat ook gezonde olie natuurlijk nog steeds rijk is aan calorieën.
Zijn calorieën ongezond?
Maar is het per definitie slecht om calorierijke producten te eten? Gelukkig niet – zolang je de portiegrootte maar in de gaten houdt. Het belangrijkste is dat je calorieconsumptie over een hele dag ongeveer gelijk is aan je calorieverbruik, of iets lager als je af wilt vallen. Maar kleine beetjes van energierijke producten kunnen daarbinnen prima, zeker als ze niet ongezond zijn!
Natuurlijk is het niet aan te raden om dagelijks een halve pot mayonaise op je bord te lepelen. Het wordt dan wel heel moeilijk om je calorie-inname als geheel nog op peil te houden. Af en toe een lepel bij de gebakken aardappeltjes hoeft echter zeker geen probleem te zijn, zolang je het maar afstemt met de rest van je dag!
Is mayonaise ongezond?
Alles bij elkaar genomen, is mayonaise ongezond? Het hangt er een beetje vanaf voor welk merk je kiest. Mayonaise van goede kwaliteit, waar weinig geks aan is toegevoegd, kan af en toe prima, zeker als je de porties niet te groot maakt.
Lees wel altijd het etiket, want er zijn soorten waar veel extra suiker, zout en andere stoffen aan toegevoegd zijn. Die wil je natuurlijk liever vermijden. Ook bestaan er veel mayonaises met een smaakje, zoals bijvoorbeeld truffelmayonaise. Daar zul je wederom een beetje uit moeten kijken welke smaakstoffen er precies gebruikt zijn. Maar ook in gematigde porties hoef je je niet druk te maken.
Halvanaise en yogonaise
Wanneer mensen zich toch te veel storen aan de calorieën in mayonaise, kiezen ze vaak voor light-alternatieven. Halvanaise met half zo veel vet en yogonaise met toegevoegde yoghurt zijn de belangrijkste soorten. Hoewel je hier inderdaad minder energie mee binnenkrijgt, zijn deze opties toch niet altijd aan te raden!
Omdat halvanaise en yogonaise van nature minder vet hebben, smaken ze namelijk ook minder vol. Om daarvoor te compenseren, wordt er nóg meer suiker en zout ingestopt. Uiteindelijk ben je daarmee misschien iets slanker uit, maar zeker niet gezonder! Wil je echt calorieën besparen, meng dan liever zélf je mayonaise met een lepel yoghurt.
Mayonaise of ketchup?
Een andere veelgebruikte manier om op calorieën te besparen, is door ketchup in plaats van mayonaise te eten. Rode sauzen zijn over het algemeen minder energierijk, omdat ze niet op een basis van vet gemaakt zijn. Maar klopt het wel dat ketchup gezonder is?
Kort gezegd hangt het er ook bij ketchup weer helemaal vanaf welke je kiest. Helaas bestaan de meeste soorten voor bijna een kwart uit suiker! Als je mayonaise ongezond noemt, kun je ketchup dus moeilijk als een goed alternatief beschouwen. Voor allebei de sauzen geldt dus: gebruik ze met mate, en zorg dat ze goed in de rest van je eetpatroon passen.
Zelf mayonaise maken
Wil je echt precies weten wat er in jouw mayonaise zit? Dan kun je natuurlijk zelf mayonaise maken! Het is gelukkig niet heel moeilijk, hoewel het een paar pogingen kan kosten om echt de ideale dikte te pakken te krijgen.
Doe 2 eidooiers (van verse eieren) en 1 tl mosterd in een keukenmachine. Schenk hier heel langzaam olijfolie bij, tot het geheel de gewenste dikte heeft. Je zult ongeveer 200 ml nodig hebben. Heeft het mengsel de juiste substantie, voeg dan sap van een halve citroen en zout en peper toe. Je kunt de mayonaise ongeveer drie dagen gekoeld bewaren!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Peter zegt:
Ik maak mijn mayonaise altijd met arachideolie. Heb andere olie gebruikt zoals soja en de mayonaise had geen lekkere smaak.
Brigitte zegt:
Wat je zelf doet is meestal beter. Zelf verse producten bereiden (mayonaise), is zonder suiker, goede plantaardige olie, verse kruiden en zonder allerhande bewaarmiddelen. Kan niet slecht zijn !
Pieter de Wit zegt:
Hoi Brigitte, dat klopt! Probeer (deels) olijfolie te gebruiken. Veel plantaardige olie bevat te veel omega 6 vetzuren.
Arnold zegt:
In mayonaise, veel sausen en worsten, zit het giftige E385, de z.g. EDTA. Veroorzaak flinke stoornissen in het lichaam en kan zware uitslag veroorzaken op en tussen de vingers en op de hoofdhuid. In Nw. Zeeland en Australië STRENG verboden, maar hier stoppen ze die giftige rommel in ons voedsel.
Lotte (beheerder) zegt:
Goede aanvulling, Arnold. Naar E385 lopen inderdaad verschillende onderzoeken, en tot die afgerond in kun je inderdaad beter het zekere voor het onzekere nemen en het waar mogelijk vermijden :-)
Brickshooter zegt:
"Ze" willen ons zwak houden de wereld is gevuld met giffen aan alle kanten (komt trouwens goed naar voren in het filmpje "Het belang van vitaminen en mineralen").
Dus de vraag is is het verboden omdat het een foute stof is of juist omdat het die zaken die ons zwak moeten houden kan tegen gaan?
Aan de andere kant werkt het ook tegen goede zaken zoals ijzer, magnesium en calcium.
Jasper zegt:
Goed artikel! Dus mayonaise is in essentie gezond? Het hoge aantal calorieen dat vaak genoemd wordt vind ik namelijk geen argument. Ten slotte gaat het toch om je dagelijkse calorie inname? De calorieen van een product heeft daarom lijkt mij geen invloed op hoe gezond het is, aangezien dat niet inherent is aan een bepaalde dagelijkse calorie inname (wat dan als argument voor "ongezond" wordt gebruikt). Avocado en olijfolie zijn bijv. ook hoog in calorieen maar des al niet te min erg gezond. Zou graag horen hoe jij hier tegenaan kijkt.
Lotte (beheerder) zegt:
Ha Jasper,
Klopt helemaal! Het is natuurlijk wel belangrijk dat je een product kiest zonder te veel toegevoegde rommel, maar als dat lukt is mayonaise (met inachtneming van de calorieën) een prima optie :-)
Peter zegt:
Kijk naar said altijd geslaagd over kraanwater.... super slecht voor je.
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Peter,
Helaas is Said bepaald geen expert op het gebied van voeding of gezondheid, dus we zouden je hier aanraden om ook even naar andere bronnen te kijken ;)
Ans zegt:
Graag reageer ik op uw site. Veel leuks gelezen al. Op een prettige manier geschreven ook.
Wel heb ik mijn bedenkingen bij uw tip van zelf mayonaise maken. Er wordt rauw eigeel gebruikt, naar mijn weten is dit juist af te raden vanwege de salmonella.
Griet, Ans
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Ans,
Gelukkig is het risico op salmonellabesmetting per ei heel klein. Je kunt dus prima af en toe zelf mayonaise maken, zonder dat je daar ziek van wordt. In deze blog lees je daar wat meer over.
En leuk om te horen dat je veel aan onze site hebt :-)