Hoeveel koffie per dag is gezond?

Koffie is misschien wel het meest gedronken drankje van Nederland. Een kop bij het ontbijt om wakker te worden, op werk een bakkie in de pauze, en ’s avonds gezellig nog eentje op de bank… Bij veel mensen loopt de hoeveelheid koffie die ze drinken al snel flink op.

Toch is koffie niet alleen maar gezond. Zoals altijd geldt ook hier namelijk dat overdaad schaadt. De vraag is dan natuurlijk: hoeveel koffie per dag is nog goed voor je? Drink jij er te veel van of kun je rustig van je bakkie troost blijven genieten? We hebben precies voor je uitgezocht wat de richtlijnen zijn.

Voordelen van koffie

Laten we op een positieve noot beginnen: de voordelen van koffie. Dat zijn er namelijk aardig wat! De belangrijkste voordelen op een rijtje:

Minder kans op diabetes

Uit onderzoek blijkt dat koffie- en theedrinkers minder vaak diabetes type 2 ontwikkelen. Dat is niet het gevolg van andere factoren zoals bloeddruk en bepaalde mineraallevels. Het lijkt er dus op dat koffie inderdaad de kans op diabetes verkleint.

Antioxidanten in koffie

Verder bevatten koffiebonen ontzettend veel antioxidanten – zelfs meer dan veel groente- en fruitsoorten! Deze stofjes gaan beschadigingen aan de lichaamscellen tegen, en voorkomen daarmee bijvoorbeeld chronische ontstekingen. Dat is bijvoorbeeld goed voor je gewrichten, maar kan ook helpen om je huid mooi te houden.

Meer energie

Iedere koffiedrinker weet dat een paar koppen koffie per dag energie opleveren. Dat is voor iedereen handig, en kan voor sporters zelfs nog extra voordelen opleveren! Onderzoek laat namelijk zien dat je met een kop koffie voor de training nog betere prestaties kunt behalen.

Minder spierpijn

En nog een voordeel voor sporters: een kop koffie bij het trainen vermindert de hoeveelheid spierpijn achteraf. Mogelijk verbetert koffie ook het spierherstel, maar dat is nog niet helemaal duidelijk.

Nadelen van koffie

Toch heeft koffie ook wel een paar nadelen, die we hier niet onbelicht mogen laten. Als je te veel koffie per dag drinkt, schiet de opwekkende werking van cafeïne namelijk door. Je gaat je er schrikachtig en opgejaagd van voelen. Ook kan je nachtrust verslechteren als je te veel cafeïne binnenkrijgt, en bij sommige mensen leidt het zelfs tot angstgevoelens.

Dan is er nog de verslavende werking: veel mensen kunnen niet meer zonder, met alle gevolgen van dien. Afkickverschijnselen als hoofdpijn en chagrijnigheid zijn zeker geen pretje! Het is dus belangrijk om hier op te letten als je meer koffie gaat drinken.

Koffie en bloeddruk?

Een andere factor die vaak genoemd wordt, is het verband tussen koffie en bloeddruk. Je hebt waarschijnlijk wel eens de waarschuwing gekregen dat het drinken van veel koffie de bloeddruk sterk verhoogt. Dat zit echter iets ingewikkelder in elkaar. Koffie verhoogt inderdaad lichtelijk de bloeddruk, maar alleen als je het normaal gesproken niet of nauwelijks drinkt!

Neem je dagelijks of regelmatig meerdere kopjes, dan raakt je lichaam eraan gewend. Het effect van de cafeïne op je bloeddruk is dan veel minder groot. Met andere woorden, de bloeddruk is voor de meeste mensen geen reden om de koffieconsumptie stevig te minderen.

Koffie en uitdroging?

Ook wordt koffie vaak aan uitdroging gekoppeld. Cafeïne maakt natrium vrij uit je nieren, dat via je urine afgevoerd moet worden. Als gevolg daarvan moet je vaker naar de wc. Maar leidt dat ook inderdaad tot een verslechterde vochtbalans? Interessant genoeg lijkt dat niet het geval te zijn!

De reden is, wederom, gewenning. Als je eigenlijk nooit koffie drinkt, wil een flinke dosis cafeïne inderdaad nog wel eens voor slechtere hydratatie zorgen. Maar drink je dagelijks een normale hoeveelheid koffie, dan zul je er niet opeens uitgedroogd van raken.

Is koffie gezond?

Kortom, is koffie gezond? Als je het in normale hoeveelheden drinkt, is er geen reden om het af te zweren. Het heeft dan geen grote nadelen, en wel aardig wat voordelen – best een prima score, dus.

Wel gaat dit natuurlijk steeds over vers gezette, zwarte koffie. Als je er lepels suiker aan toevoegt, is koffie al meteen een stuk minder goed voor je. Hetzelfde geldt voor siropen, room en andere vette of suikerige toevoegingen. Praktisch alles dat je bij de Starbucks haalt valt dus helaas weer niet in de gezonde categorie!

Hoeveel koffie per dag?

Maar ga je voor gezonde koffie, zonder suiker en hooguit met een beetje melk, dan is er niets mis met een normale portie per dag. De vraag is dan natuurlijk: hoeveel koffie per dag is een normale portie?

Het Voedingscentrum geeft aan dat 400 mg cafeïne in ieder geval geen bijwerkingen op zou moeten leveren. Dat staat gelijk aan ongeveer 5 koppen koffie, of 10 koppen groene of zwarte thee. Sommige mensen ondervinden ook van iets hogere doses geen nadelen, maar het is niet aan te raden hier ver overheen te gaan.

Ook maakt het nog wel verschil wanneer je die koffie drinkt. Cafeïne blijft namelijk langer doorwerken dan je zelf denkt! Dat kan de kwaliteit van je slaap verstoren, en daarmee tot vermoeidheid leiden. Het best kun je na 4 uur ’s middags geen koffie meer drinken.

Waar zit cafeïne in?

Let nog wel even op: het advies van het Voedingscentrum gaat om cafeïne, niet om koffie. Je kunt dus beter geen 5 koppen koffie per dag drinken als je ook veel cafeïne uit andere bronnen binnenkrijgt!

Cafeïnehoudende dranken die je maar beter niet kunt drinken zijn cola en energiedrankjes. Cola bevat ongeveer half zo veel cafeïne als koffie, energiedrankjes ruwweg evenveel. Allebei zitten ze echter ook boordevol toegevoegde suikers. Dit zijn daarom zeker geen gezonde bronnen van cafeïne.

Zwarte thee en groene thee bevatten ook ongeveer de helft van de cafeïne in koffie. Voor elke twee glazen thee die je drinkt, neem je dus een kop koffie minder. Kruidenthee is overigens cafeïnevrij; dat hoef je dus niet in de berekening mee te nemen.