Wil je afvallen? Nog steeds grijpen veel mensen daarbij automatisch naar een vetarm of vetvrij dieet. Het zit immers in ons collectieve geheugen geprent dat je van vetten dik wordt, en dat light juist dé manier is om slank te blijven.
En toch blijkt in de praktijk vaak dat het ook met een kast vol light producten moeilijk is om af te vallen. Hoe is dat mogelijk? Eén van de antwoorden: een vetvrij dieet is een bijzonder slechte manier om gewicht te verliezen. Waarom? Je leest het in de blog van vandaag!
Wat is een vetvrij dieet?
De definities van een vetvrij dieet verschillen een beetje per bron. De overkoepelende gedachte is duidelijk: dat je niet te veel vet eet. Hoe veel dat dan is, is echter niet voor iedereen hetzelfde. Sommige diëten beperken de vetinname tot 10% van de totale calorieën, anderen tot bijvoorbeeld 15%.
Dat betekent dat producten die vet bevatten alleen in erg beperkte mate gegeten mogen worden. Denk bijvoorbeeld aan volle zuivel, vette vlees- en vissoorten, eidooiers, noten, plantaardige olie en avocado’s. Ook vette snacks, zoals bijvoorbeeld chips, boterkoek of worstenbroodjes, zijn natuurlijk uit den boze.
Zijn vetten ongezond?
Het vetvrije dieet – in welke vorm dan ook – is al behoorlijk oud. Het stamt nog uit de tijd waar de medische wetenschap mensen aanspoorde om zo min mogelijk vet te eten. Vet zou ongezond zijn en bijvoorbeeld tot te hoge cholesterolwaarden en overgewicht leiden.
Inmiddels laat steeds meer onderzoek zien dat het met die ongezondheid van vet wel meevalt. Het zijn alleen specifieke vetten die voor problemen zorgen: transvetten, en te grote hoeveelheden verzadigde vetten. Gezonde onverzadigde vetten zijn daarentegen juist essentieel om je lichaam gezond te houden.
Word je dik van vetten?
De gezondheid van je hart en bloedvaten is dus geen reden om geen vetten meer te eten. Hoe zit het dan met je lijn? Er wordt immers ook vaak beweerd dat je van vetten dik wordt. En dat lijkt helemaal niet onlogisch, als vet ook in je lichaam het probleem is.
Toch is het niet zo dat vet uit je voeding direct in lichaamsvet om wordt gezet, zoals mensen nog wel eens denken. En het is ook niet zo dat alléén vet in lichaamsvet om gezet kan worden. Ook eiwitten en koolhydraten kunnen namelijk als vetweefsel opgeslagen worden.
Afvallen en calorieën
Wat bepaalt dan of je wel of niet aankomt? Dat hangt niet af van de samenstelling van je eten, maar van de hoeveelheid calorieën die het oplevert. Pas als dat meer is dan de hoeveelheid calorieën die je verbrandt, is je lichaam genoodzaakt het overschot als vetweefsel op te slaan.
En inderdaad, het klopt dat vet relatief veel meer energie levert dan zowel eiwitten als koolhydraten. Toch is het niet zo eenvoudig als ‘je wordt dik van vetten’. Want je kunt ook vrij eenvoudig te veel calorieën eten met een vetvrij dieet, of juist afvallen met een gezond percentage vetten in je voedingspatroon.
Waarom je vetten nodig hebt!
Natuurlijk kun je dan nog steeds denken dat het schrappen van vetten een makkelijke manier is om calorieën te minderen. Helaas is het geen gezonde manier… Je hebt vetten namelijk net zo hard nodig als koolhydraten en eiwitten. Enkele essentiële functies:
1. Verzadiging
Vetten leveren misschien veel calorieën, maar ze zorgen ook snel voor verzadiging. Na een maaltijd met wat vet zul je niet snel weer trek hebben – iets dat na een berg koolhydraten wel anders kan zijn. Zo behoeden gezonde vetten je voor het gevaar van overeten.
2. Gezond cholesterol
Niet alle cholesterol is slecht. Sterker nog: je hebt het gezonde HDL-cholesterol juist nodig om voor de werking van het slechtere LDL-cholesterol te compenseren. En dat gezonde cholesterol wordt – je raadt het al – gemaakt met onverzadigde vetten als brandstof.
3. Hormonen
Cholesterol is bovendien een essentiële bouwstof voor een aantal hormonen. Denk bijvoorbeeld aan testosteron, oestrogeen en progesteron – stoffen die verantwoordelijk zijn voor een flink aantal lichamelijke processen. Een tekort aan vet kan de werking van je lichaam dus ernstig ontregelen.
4. Vitamines
Sommige vitamines zijn alleen oplosbaar in water, andere alleen in vet. Dat laatste geldt voor vitamine A, D, E en K. Je krijgt deze vitamines onvoldoende binnen als je geen vette producten eet, en kunt ze ook minder goed opnemen als je ze eet. Dit kan tot stevige tekorten leiden.
Van een vetarm dieet… kom je aan!
Nu zijn er mensen die dit allemaal niet zo interessant vinden. Ze willen gewoon even snel afvallen, en een paar maandjes aan een vetvrij dieet kan geen enorme schade aan de gezondheid veroorzaken, toch? Als ze daarna weer ‘normaal’ gaan eten?
Dat zou je denken. Het probleem: onderzoek laat zien dat een vetarm dieet zelfs voor dat snelle afvallen helemaal niet geschikt is. Vaak kost het mensen juist meer moeite om gewicht te verliezen als ze magerder gaan eten. Sterker nog: het gebeurt regelmatig dat mensen juist aankomen met een vetvrij dieet.
Vetvrij dieet – met meer calorieën
Dat komt omdat het schrappen van vet geen garantie is dat je ook minder calorieën zult eten. Integendeel, zoals we hierboven al noemden kun je ook prima aankomen van te veel koolhydraten en eiwitten. En dat is nu juist wat de meeste mensen overkomt als ze aan een vetarm dieet beginnen.
Met name koolhydraten verzadigen namelijk een stuk minder dan vetten. Dat leidt ertoe dat je bijna ongemerkt een stuk meer zult gaan eten, en dus meer calorieën binnenkrijgt. Dat kan zo ver gaan, dan je uiteindelijk per saldo met meer calorieën eindigt.
Hoe val je wel af?
Hoe pak je het dan wel aan, als een vetvrij dieet niet de manier is? Het is beter om op alle fronten wat met de calorieën te minderen. Je kunt met name je inname van ongezonde vetten en snelle koolhydraten flink terugdraaien. Vaak zal dat zelfs al genoeg zijn om op een calorietekort uit te komen.
Zo niet, dan eet je gewoon van alles wat minder. Wil je precies weten wat voor jou de juiste hoeveelheid calorieën en macronutriënten is? Met onze online tool kun je dat makkelijk berekenen!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!