Over koolhydraten is de afgelopen jaren veel te doen geweest, toen uit steeds meer onderzoeken bleek dat deze macronutriënt wel eens verantwoordelijk zouden kunnen zijn voor een hogere vetopslag – iets waar eerder de vetten van beschuldigd waren. Sindsdien schieten de koolhydraatarme diëten als paddenstoelen uit de grond en liggen ook de supermarkten vol met koolhydraatarme koekjes en maaltijdrepen.
Maar is het echt zo’n goed idee om een volledige voedselgroep uit te sluiten? Het lijkt iets ingewikkelder te zitten: het echte probleem zit hem specifiek bij de snelle koolhydraten. Wat zijn dat, en hoe vermijd je ze? We leggen het je allemaal uit!
Wat zijn koolhydraten?
Koolhydraten vormen één van de drie macronutriënten waar het lichaam zijn energie uit haalt, naast eiwitten en vetten. De vertering verschilt per type koolhydraat, maar voor alle soorten geldt dat ze uiteindelijk als glucose, oftewel bloedsuiker, in je bloed terecht komen.
Vooral je hersenen zijn afhankelijk van die glucose, maar ook voor andere fysieke inspanningen zijn ze belangrijk; wanneer je te weinig koolhydraten binnenkrijgt, ga je je energie namelijk uit spierweefsel halen door spieren af te breken. Dit probeer je natuurlijk te voorkomen. Koolhydraten zitten in onder andere pasta, rijst, aardappelen, peulvruchten en verdere graanproducten.
Wat zijn snelle koolhydraten?
Nu is de categorie koolhydraten in twee groepen op te delen: snelle en trage koolhydraten. Snelle koolhydraten zijn relatief slecht voor je lichaam. Dit is omdat ze heel eenvoudig af te breken zijn en dus direct in glucose omgezet worden, waardoor je lichaam in één keer een enorme golf suikers te verwerken krijgt.
Deze snelle koolhydraten geven je geen verzadigd gevoel. Ze zijn enorm verslavend en je eet er snel te veel van. Dit kan uiteindelijk tot overgewicht, diabetes en gerelateerde aandoeningen leiden.
Wat zijn trage koolhydraten?
Hoe zit het dan met de trage koolhydraten, de andere groep? Die hebben een complexere moleculaire samenstelling dat langer nodig heeft om door het lichaam afgebroken te worden. De glucose wordt dus over een groter tijdsbestek geproduceerd en komt veel geleidelijker in je bloed terecht.
Met deze koolhydraten krijgt je lichaam eerder een signaal van verzadiging. Het risico dat je teveel eet en zodoende veel vet opslaat is dus kleiner. Voorbeelden van trage koolhydraten zijn zilvervliesrijst, havermout en quinoa.
Snelle koolhydraten lijst
Goed, snelle koolhydraten wil je dus het liefst zo veel mogelijk zien te vermijden, maar hoe weet je nu precies wat in die categorie valt? Een volledige lijst kunnen we hier natuurlijk niet geven, maar in het algemeen kun je aanhouden dat alles met suikers onder de snelle koolhydraten valt, net als alles dat ‘witte’ granen gebruikt.
In de categorie met suiker vallen bijvoorbeeld frisdranken, ontbijtkoek, gebak en snoep, maar ook minder voor de hand liggende zaken als kant-en-klare maaltijden. De ‘witte’ snelle koolhydraten zijn bijvoorbeeld wit brood, witte rijst, witte pasta en cornflakes of krokante muesli.
- Snoep
- Gebak
- Ontbijtkoek
- IJs
- Frisdrank
- Witte rijst
- Wit brood
- Witte pasta
- Cornflakes
- Krokante muesli
Glycemische index
Wat doe je nu wanneer je van een product niet helemaal zeker weet of het in de snelle of de trage groep thuishoort? Dan kun je eenvoudig de glycemische index op internet zoeken: een getalletje dat aangeeft hoe snel bepaalde voedingsmiddelen je bloedsuiker doen stijgen. Een GI onder de 50 is het gezondst: dit zijn producten als quinoa, peulvruchten en allerlei groenten.
Tussen de 50 en 70 kun je producten met mate eten; dit zijn dingen als volkoren pasta, rozijnen en allerlei vruchten. Boven de 70 komen we bij de snelle koolhydraten aan, en dat zijn de producten die je maar beter uit de weg kunt gaan.
Koolhydraatarme diëten
Na het lezen van dit artikel begrijp je waarschijnlijk ook waarom koolhydraatarme diëten lang niet altijd een goed idee zijn. Je lichaam heeft wel degelijk een bepaalde hoeveelheid koolhydraten nodig. Zo’n 40-60% van je voeding zou uit (langzame) koolhydraten moeten bestaan. Zeker als je intensief sport heb je deze macronutriënt wel degelijk nodig.
Het is vooral van belang welke koolhydraten je dan eet. Hou dus de glycemische index van je eten in de gaten en laat de snelle koolhydraten zo veel mogelijk staan – dan doe je je lichaam het grootste plezier!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Harold zegt:
Hi Mark,
bedankt voor alle info op de site. ga ik mijn voordeel mee doen, aangezien ik vermoed nu verkeerd bezig te zijn.
sinds vorig jaar 20 kilo afgevallen, door te gaan sporten en vooral op eten te letten (geen extra suikers meer). nu hoor ik van mijn omgeving dat ik toch al snel afval (kan ik ook niets aan doen, waarschijnlijk gebruik ik gewoon veel koolhydraten door de dag, heb autisme dus mijn brein draait 24/7 :))
momenteel 74 kilo, lengte 180 cm, dus verder afvallen wil en doe ik ook niet. maar tijdens hardlopen stink ik regelmatig (ook soms al na 5 km) verschrikkelijk naar ammoniak. dus brand ik mijn spieren op met pijntjes tot gevolg.
ik dacht dit op te vangen door voor loopjes veel witte pasta, pannenkoeken met stroop en isotone drankjes, dextro suiker, etc. te pakken, maar dit zou wel eens een slechte uitwerking op de suikerspiegel kunnen veroorzaken.
ga dus switchen naar lassie minuutje voor een loopje icm volkoren brood en kijken of ik hier mee uit de voeten kan.
of kun je me een van je boeken aanraden? :)
groetjes
Ellie zegt:
Mooi artikel
Ik mistte met het keto dieet de,koolhydraten gewoon een bord pasta of een boterham.
Zit nu bij een diëtist waarbij ik ze wel mag eten dan wel,volkoren
Kom nu de heuvel,weer op met de fiets. Afvallen gaat wel trager. Geen 8 kg meer in de maand zoals bij dat keto dieet, maar 1.5 kg per maand. Ik voel me wel een stuk fitter ondanks,het nu langzaam gaat.
Ben mijn huidige diëtiste dankbaar.
Lotte (beheerder) zegt:
Hi Ellie, goed om te horen! Uiteindelijk gaat het er toch vooral om dat je je goed voelt, niet dat je per se zo licht mogelijk bent. Klinkt alsof je de juiste prioriteiten stelt :-)
Joyce zegt:
Ik eet smorgens altijd voor het sporten, een schaaltje Brinta met Haver!
En na het sporten een bakje magere Yogurt, banaan met een paar eetlepels soja eiwitten!
Bevalt prima! En het is nog lekker ook!
Mark zegt:
Dag Joyce,
Goed om te horen. Gezond eten is ook helemaal niet vies! :)
Groetjes,
Mark
Ben zegt:
beste Mark,
Dank je wel voor de vele tips - ik heb je e-book gekocht
en veel gelezen over CBL op de verschillende fora
Mijn vraag is
heb jij een uitgebreide lijst van "goede" snelle koolhydraten
Het is een goede zaak om dankzij CBL weer een gebalancieerde hoeveelheid koolhydraten als basis
bestanddeel in de voeding te hebben, maar uiteindelijk is het ook belangrijk om voornamelijk
gezonde producten te eten - die in het geval van CBL ook een goede voedingswaarde hebben
en geen negatieve invloed op je algehele gezondheid.
als je de lijst van koolhydraten neemt op
http://www.glycemische-index.com/
Zijn er, bij de hoog glycemische producten, producten die je sterk aanraadt of afraadt
Groet
Ben
Mark zegt:
Dag Ben,
Bedankt voor je reactie!
Ik heb al veel gezocht, maar nog geen lijst kunnen vinden met hoog glycemische koolhydraten.
Bij CBL zul je voor jezelf inderdaad de afweging moeten maken of je het met 'schone' carbs doet zoals witte rijst, aardappelpuree etc. of dat je toch voor ijs/donuts etc. gaat.
Dit was voor mij ook een reden om over te stappen naar Intermittent Fasting, niet omdat CBL niet werkt, maar meer omdat het me uit gezondheidsredenen niet verstandig lijkt om elke avond veel suikerhoudend voedsel naar binnen te werken.
Als je Carb Backloading op een zo gezond mogelijke manier wilt doen, dan zijn dit enkele 'goede' koolhydraten met een hoge glycemische index.
- Witte rijst
- Zoete aardappel (let op: alleen gebakken)
- Hele rijpe banaan
- Aardappelpuree
- Rijstwafels
- Gebakken aardappel
- Wit brood
- Bagels
- Cornflakes
- Gekookte wortelen
- Dadels
Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om dit te combineren met zo nu en dan iets waar je echt zin in hebt, bijvoorbeeld wat friet als je uit eten gaat ofzo. Dit is iets wat je voor jezelf moet bepalen.
Als je nog vragen hebt, let me know!
Gr, Mark