Tips om voldoende jodium binnen te krijgen als je geen brood eet!

Steeds meer mensen eten geen brood, of in ieder geval een stuk minder dan ze vroeger deden. Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat ze een koolhydraatarm dieet volgen, of omdat ze merken dat hun darmen niet goed reageren op tarwe. Daarnaast zijn havermout en salades vaak ook een goed alternatief met veel gezonde voedingsstoffen.

Maar hoe gezond het ook kan zijn om met brood te eten, er zijn een aantal risico’s waar je een beetje voor uit moet kijken – en één daarvan is een tekort aan jodium. Wat dat inhoudt en hoe je het voorkomt, zetten we in dit artikel uitgebreid uiteen.

Jodium in brood

Hoe zorgt een lagere broodconsumptie voor een jodiumtekort? Heel eenvoudig: juist om dat tekort te voorkomen, is decennia terug besloten dat Nederlandse bakkers bij het bakken van brood speciaal bakkerszout konden gebruiken, waaraan flink wat extra jodium toegevoegd is. In die tijd at heel Nederland nog flink wat brood, en zo was dit een uiterst effectieve manier om deficiënties te voorkomen.

Nu steeds meer mensen ofwel biologisch brood eten (waar vaak onbewerkt, en dus jodium armer zeezout gebruikt wordt), ofwel helemaal geen brood meer eten, dreigt dus opnieuw een chronisch tekort voor een flink deel van de Nederlandse bevolking.

Jodium tekort

Jodium is een belangrijke stof voor het functioneren van je lichaam, en vooral de schildklier is er vrij sterk van afhankelijk. Een jodium kort hoeft niet direct problemen te geven, omdat je schildklier vaak wat reserves heeft – maar na verloop van tijd kunnen er allerlei hinderlijke symptomen optreden, waarvan de meeste gerelateerd zijn aan een te traag werkende schildklier.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan extreme vermoeidheid, vergeetachtigheid en somberheid of zelfs depressiviteit. Ook zijn er lichamelijke gevolgen: je huid en haren drogen uit, je gezicht en enkels zwellen op, en je kunt last krijgen van pijnlijke spierkrampen.

Hoeveel jodium heb je nodig?

De hoeveelheid jodium die je dagelijks nodig hebt, hangt van een aantal factoren af, maar de meeste volwassenen kunnen de aanbevolen hoeveelheid van 150 microgram (mcg) per dag aanhouden. Alleen voor zwangere vrouwen gaat het advies naar 175 mcg, en wie borstvoeding geeft kan zelfs zo’n 200 microgram jodium per dag gebruiken.

Voor kinderen tot 9 jaar ligt de ADH tussen de 50 en de 120 mcg. Om een beetje een beeld te geven: 150 mcg jodium is ongeveer zo veel als in zes sneetjes brood met bakkerszout zit. De meeste mensen die brood eten, krijgen hun ADH daarmee dus wel binnen.

Jodium in voeding

Maar wat nou als je dat brood niet eet? Dan kun je er ook voor kiezen om jodium uit andere voedingsmiddelen te halen. 150 mcg jodium staat onder andere gelijk aan 150 gram witvis, 300 gram vette zeevis, 8 gekookte eieren, 1 kilo kaas of 14 glazen halfvolle melk. Geen zin om dagelijks een half dozijn eieren naar binnen te werken?

Dan kan zeewier ook een uitkomst vormen: 15 gram kelppoeder is bijvoorbeeld ook al voldoende om je dagelijkse portie jodium binnen te krijgen! Bouw dit wel langzaam op: je darmen zijn waarschijnlijk nog niet erg aan zeewier gewend, en als je in één keer hele scheppen door je smoothies begint te gooien, zal dat je waarschijnlijk niet goed bekomen.

Bakkerszout kopen

Wat natuurlijk ook een optie is, is om zelf bakkerszout te kopen. Het bevat per gram ruim 50 mcg aan jodium, wat betekent dat je er niet veel van nodig hebt om voldoende van het mineraal binnen te krijgen (en je dus niet van de weeromstuit met een natriumoverschot komt te zitten!)

Let op: bakkerszout is niet hetzelfde als het bekende jozo-zout: daar is ook jodium aan toegevoegd, maar ongeveer drie keer zo weinig als aan bakkerszout. Om je jodium volledig uit jozo-zout te halen, zou je dus ongezond veel natrium binnen moeten krijgen.