Is peperkoek gezond?

Ojee, daar heb je er weer zo eentje: het ‘tussendoortje’ waarvan je eerst dacht dat het gezond was, maar waar je nu toch aan bent gaan twijfelen. We hebben het over peperkoek. Die Snelle Jelle die je ergens onderin je tas hebt zitten voor geval van nood. Zelfs platgedrukt smaakt ie nog goed, dankzij die typische kruidige smaak.

Wij zochten het voor je uit: is peperkoek gezond, ja of nee? Of ligt de waarheid ergens in het midden?

De peper in peperkoek

Peperkoek, ook wel bekend als ontbijtkoek of kruidkoek, is een typische Hollandse lekkernij die al eeuwenlang in ons land wordt gegeten. Toen men destijds voor het eerst de koek bereidde werden aan de basis van roggemeel en honing specerijen toegevoegd die toen nog onder de verzamelnaam ‘pepers’ vielen. Vandaar de naam peperkoek, die dus een tikje misleidend is.

Ooit was het heel ‘taaitaai’

Het recept bleek een schot in de roos, al was het deeg in eerste instantie te taai om te kneden. In de loop van de tijd is dat opgelost, maar eens per jaar rond 5 december kiezen we massaal voor de taaie variant, beter bekend als ‘taaitaai’. Tot zover in de categorie leuke weetjes!

De oorspronkelijke basis is dus een mengsel van roggemeel, honing en allerlei specerijen. De ingrediëntenlijst van de huidige peperkoek is inmiddels een stukje langer. We nemen als voorbeeld een van de bekendere merken: Peijnenburg Naturel. Deze bevat glucose-fructosestroop, roggebloem, suiker, plantaardige oliën, rijsmiddel, tarwebloem, specerijen en aroma.

Voedingswaarde peperkoek

Opvallend is de aanwezigheid van de verschillende soorten suiker. Maken die de peperkoek ongezonder? Om dat te beoordelen moeten we kijken naar de voedingswaarde. En wat blijkt? Elke 100 gram peperkoek bevat 39,3 gram suiker. Anders gezegd: 100 gram bestaat bijna voor 40% uit suiker! Tegelijk is het aandeel vezels relatief laag.

Grote kans dat je bloedsuikerspiegel van een plak peperkoek dan ook omhoog schiet en je je even fit voelt. Het nadeel is dat na zo’n piek je bloedsuikerspiegel snel inzakt en je de trek in zoetigheid juist opnieuw aanwakkert.

Is peperkoek gezond?

Over het algemeen voldoen de verschillende merken peperkoek aan bovenstaand plaatje en kun je de peperkoek terecht ‘koek’ noemen. Wat ons betreft hoort die dan ook niet echt thuis in de categorie verantwoorde snacks, maar eerder in de rij koek en snoep. Andere hulpstoffen stemmen ons niet veel positiever.

We doelen op de e-nummers, alsmede de stof acrylamide dat gebruikt wordt bij de productie van plastic en waarvan we weten dat het schadelijk is voor dieren.

De gezonde variant bak je zelf

Voor de meeste kant-en-klare peperkoeken, ontbijtkoeken en kruidkoeken lopen wij dus niet echt warm. Maar er is wel een alternatief! Namelijk je eigen peperkoek bakken. Zo hou je de controle over het aandeel suiker en vezels. Dit doe je door gebruik van natuurlijke suikers (met mate) en meel waar, in tegenstelling tot bloem, de vezels nog in zitten.

Door het toevoegen van noten, pitten en/of zaden maak je je eigen peperkoek ook meteen een stukje eiwitrijker. Experimenteren maar! Hieronder vind je ons recept om je alvast op weg te helpen.

Gezonde peperkoek recept

Dit heb je nodig:

• 225 gr volkoren speltmeel
• 25 gr lijnzaadmeel (kun je eventueel ook vervangen door havermout)
• 2 eieren
• 200 ml havermelk
• 2 el koek- of speculaaskruiden
• 1 tl kaneel
• 2 el ahornsiroop
• 3 dadels (in kleine stukjes)
• 40 gr hazelnoten (fijngehakt)
• 2 tl bakpoeder
• Oven
• Cakevorm

Zo maak je het:

Verwarm de oven voor op 160 graden en vet de cakevorm in. Klop de eieren samen met de havermelk en ahornsiroop in een mengkom. Voeg daarna alle overige ingrediënten toe en roer goed door. Bewaar wat gehakte hazelnoten om de bovenkant van de cake mee te versieren. Bak gedurende circa 60 minuten.

Nog even over die peperkoekkruiden…

De koek- of speculaaskruiden die we gebruiken om peperkoek te maken zijn een mix van verschillende specerijen, waaronder kaneel, koriander, kruidnagel, nootmuskaat en kardemom. Deze verschillende smaken bij elkaar geven je peperkoek die typische speculaasgeur en -smaak.

Nice to know: kruidnagel is een sterke antioxidant en helpt je lichaam bij de opname van andere voedingsstoffen. Het brengt je letterlijk energie. Smakelijk!