Het is één van de 'superfoods' die al wat langer in de omloop is, en die daarom ironisch genoeg juist wel eens over het hoofd wordt gezien: lijnzaad. Nu mag het duidelijk zijn dat we op Drogespieren.nl meestal niet zo’n enorme fan zijn van de term superfoods. Je kunt beter je dieet als geheel op orde krijgen dan proberen de boel recht te trekken met een klein handje peperdure producten.
Toch is (gebroken) lijnzaad absoluut een product dat je kunt gebruiken in een gebalanceerd voedingspatroon! Vandaag gaan we in op de voordelen van lijnzaad, en gebroken lijnzaad in het bijzonder. Wat doet het, en hoe kun je het het best gebruiken?
(Gebroken) lijnzaad gezond
Eén van de simpelste voordelen is gewoon de grote dichtheid van vitamines en mineralen. Zo is dit zaadje rijk aan vitamine B1 en B2, die onder andere nodig zijn om je zenuwstelsel en energievoorziening in stand te houden.
Dan is er nog een hele reeks aan mineralen: calcium, kalium, magnesium en zink. Die zorgen er onder andere voor dat je bloeddruk laag blijft en dat je afweersysteem goed blijft functioneren. Lijnzaad zit dus inderdaad boordevol belangrijke macronutriënten en miconutriënten die je lichaam helpen gezond te blijven.
Lijnzaad gezonde vetten
Eén van de belangrijkste gezondheidsvoordelen is de grote hoeveelheden omega-3 vetzuren die het bevat. Daarbij gaat het vooral om alfa-linoleenzuur (ALA), dat in je lichaam vervolgens wordt omgezet in EPA en DHA, twee vetzuren die nog essentiëler zijn voor je algehele gezondheid.
Deze stoffen vormen onder andere twee belangrijke ontstekingsremmers, waarmee je je hart- en bloedvaten gezond houdt en je gewrichten tegen infecties beschermt. Ook je algemene immuunsysteem kan niet zonder de steun van EPA en DHA.
Verder is er bewijs dat ze je hersenen scherp houden, je ‘slechte’ LDL-cholesterol verlagen en je bloeddruk op peil brengen. Zeker als je niet veel vis eet, is lijnzaad de perfecte manier om deze belangrijke vetzuren binnen te krijgen!
Lijnzaad stoelgang
Een ander voordeel van lijnzaad is dat het ontzettend veel vezels bevat. Die hebben talloze functies, maar één daarvan is dat ze je stoelgang gezond houden. Heb je dus last van obstipatie, of ga je op vakantie naar een land waar je weet dat je altijd last van je darmen krijgt? Neem dan gewoon een lepeltje lijnzaad, dan blijft alles een stuk beter op gang.
Drink wel extra veel water als je meer lijnzaad eet dan gewoonlijk: al die vezels hebben in je darmen wel vocht nodig om soepel te blijven en hun werk te kunnen doen. En overigens kunnen die vezels er ook voor zorgen dat je verder wat minder honger hebt. Juist omdat ze water opnemen, zetten ze namelijk uit en houden ze je zo lange tijd verzadigd.
Lijnzaad tegen ziektes
En ten slotte zijn er meer ziektes die met een regelmatige consumptie van lijnzaad voorkomen kunnen worden. Voor een deel komt dat doordat lijnzaad veel antioxidanten bevat. Polyfenolen, bijvoorbeeld – dezelfde stoffen die rode wijn 'gezond' maken. Die antioxidanten voorkomen celschade als gevolg van vrije radicalen, die je bijvoorbeeld door straling of gifstoffen oploopt.
Ook is het in het bijzonder goed voor je weerstand, dankzij de aanwezigheid van alfa-linoleenzuur – het eerdergenoemde vetzuur – en lignanen, een specifiek soort fyto-oestrogeen. Je loopt dus minder snel een griepje of verkoudheid op door nu en dan een lepel lijnzaad te eten.
Verschil heel lijnzaad en gebroken lijnzaad
Al met al is lijnzaad zeker één van die voedingsmiddelen is die heel snel heel veel toe kan voegen aan je gezondheid! Maar welke variant koop je dan? In de winkel vind je zowel heel als gebroken lijnzaad. Het grote nadeel van heel lijnzaad is dat het slecht op te nemen is voor je lichaam. De buitenste laag is te hard, dus het grootste deel komt ongebruikt weer naar buiten.
De gebroken variant kopen heeft echter het nadeel dat het razendsnel oxideert. Ook dat is onhandig, want daardoor verliest het gezonde eigenschappen. De beste optie: koop heel lijnzaad, en maal het voor gebruik zelf fijn in je vijzel.
Hoe gebruik je lijnzaad?
Het praktische aan lijnzaad is dat het heel neutraal van smaak is. Het valt dus niet erg op als je het door allerlei andere gerechten mengt. Natuurlijk is het zaadje bij uitstek geschikt om door smoothies te mengen. Dankzij de vezels vult de smoothie ook meteen meer, en dankzij de blender wordt het lijnzaad ook meteen gebroken.
Je kunt het echter ook prima gewoon door yoghurt of kwark gebruiken, bijvoorbeeld met granola. Ook pap met lijnzaad kan een uitstekend begin van de dag vormen. Ten slotte is lijnzaad ook goed te gebruiken in baksels: zo kun je er crackers van maken en verwerk je het makkelijk in allerlei cakes en taarten!
Niet te veel!
Een kleine kanttekening wel: eet ook weer niet te véél van dit zaadje. Zoals bij alles geldt ook hier dat de voordelen het grootst zijn wanneer je ze met mate gebruikt. Je hoeft heus niet elke dag een eetlepel naar binnen te werken, met andere woorden. Het Voedingscentrum adviseert zelfs om maximaal 15 tot 45 gram lijnzaad per dag te eten.
Er zit namelijk ook wat cyanogeen in, dat in grote hoeveelheden cyanide kan gaan vormen. Dit is een giftige stof die de ademhaling kan belemmeren. Geen reden om het helemaal te laten staan, wel een reden om het niet te gek te maken. Bovendien raken je darmen waarschijnlijk overstuur van al te grote hoeveelheden vezels.
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Dankjewel voor de duidelijke uitleg. Ik heb nog n vraag: is het wel goed om bij zelfgebakken crackers ook lijnzaad in het mengsel toe te voegen? Met welke temperatuur mag ik de crackers dan bakken?
Hoi Ina, Ja hoor dat kan je zeker doen. Of je het lijnzaad bij een zekere temperatuur beschadigt, dat weet ik niet. Uiteraard heeft elk type vet een rookpunt. Zolang je crackers er heerlijk goudbruin uitzien, maar niet donkerbruin aangebakken, is het waarschijnlijk prima.
Kan je dit eten als je coeliaki hebt?
Hallo Francis, normaal gezien wel. Het is glutenvrij en zorgt voor gezondere darmen. Bij coeliakie raadpleeg je best een voedingsdeskundige voor persoonlijke begeleiding.
Hoe kan ik lijnzaad zelf breken, vind hier alleen niet gebroken zaad
Hoi Anne,
Dit kun je doen met een vijzel.
Hoewel ik al jaren een eetlepel gebroken lijnzaad toevoeg aan het muesli ontbijt was me van alle meer of minder goede eigenschappen niets (meer) bekend. Leuk nu eindelijk (weer) eens gelezen te hebben
Mij is verteld dat als je zelf het hele lijnzaad fijn maalt, dat je het goed houdt in de koelkast/ dat het daar niet oxideert. Klopt dit?
Hoi Anna,
Het blijft het best om zelf te malen én direct op te eten. Mocht je iets te veel gemaakt hebben, dan kun je deze het beste afgesloten in de koelkast bewaren tot bijvoorbeeld de volgende dag.
je kan beter heel lijnzaad kopen en dit in een blender of met een staaf mixer malen tot ze fijn en gebroken zijn... gebroken lijnzaad in een zakje is geoxideerd en eigenlijk niet eens meer eetbaar..., jammer dat je dit zelf niet in je blog aangeeft... is vrij algemeen bekend!
Hoi Hill, goede aanvulling, dankjewel!
kun je lijnzaad ook invriezen blijft de werking dan goed, ik maak bereid zakjes me fruit ed voor smoothies in de ochtend maar wil hier lijnzaad aan toevoegen kan ik deze mee invriezen of moet ik deze er later in doen.
Hi Nikki,
Gekookte lijnzaad zou ik niet invriezen, dan gaat de gelei-achtige structuur kapot. Over rauwe lijnzaad heb ik nooit iets gelezen, dus dat zou je eens kunnen proberen!
hallo,
Ik wil aan u vragen of ik kruidnagelolie samen kan gebruiken met lijnzaadolie
vriendelijke groeten
Beste,
Sinds paar maanden neem ik elke dag 12 gram chiazaad en 12 lijnzaad. Deze bereid ik in de avond voor en laat ik het inweken in het water. In de ochtend neem ik dit in als ontbijt. Hierdoor ben ik paar kilo afgevallen en heb ik geen obstipatie meer., ik sport ( fitness) ook 3 keer per week Graag hoor ik uw
mening hierover en of ik dit goed doe?!
Mvg
Ahmadi
Hoi Ahmadi, dat klinkt als een prima ontbijtje! Zeker als je gezondheidsvoordelen merkt, zou ik rustig zo doorgaan :-)
Fijn zo snel duidelijke info over chia en lijnzaad. Heb een hoog cholesterol gehalte, geen hoge bloeddruk, en wil dit met voeding omlasg proberen te krijgen ipv met simvastatine
Dat klinkt als een goed streven, Anna, succes!
Ik gebruik lijnzaadpitten ivm mijn stoelgang
Mijn vrouw denkt dat ik beter gebroken lijnzaadpitten kan nemen
Wat is het beste?
Bedankt vast
Hi Maarten,
Je neemt de voedingsstoffen beter op uit gebroken zaden. Aan de andere kant worden die ook sneller slecht als je ze bewaart. Je kunt dus het beste heel lijnzaad kopen en dat zelf voor gebruik in een vijzel breken :-)
Ik had problemen met opstipatie, door nu gebruik te maken van gebroken lijnzaad is de opstipatie zo goed als over.
Dagelijks gebruik ik oxicodon 15 mg en dat gaf grote problemen.
Mijn vraag : wat is het beste lijnzaad, hennepzaad, chihazaad,Tarwezemelen of psylliumzaad?
Of is het verstandig te wisselen?
Met vriendelijke groet,
Wim Kieboom
Hi Wim,
In principe zijn dat allemaal prima producten, maar overdaad schaadt natuurlijk altijd. Afwisselen lijkt me een prima aanpak :-)
>> De gebroken variant kopen heeft echter het nadeel dat het razendsnel oxideert. Ook dat is onhandig, want daardoor verliest het gezonde eigenschappen. <<
Welke van de gezonde eigenschappen heeft gebroken lijnzaad nog wel en welke niet meer?
Hi Sytske,
Door de oxidatie vermindert de kwaliteit van de vitamines en mineralen in lijnzaad. Ook zijn geoxideerde producten in grote hoeveelheden toxisch (ze doen het tegenovergestelde van antioxidanten).
Gebruik smorgens een eetlepel gebroken lijnzaad in de yoghurt! Mijn stoelgang wordt hier slechter van! Hoe kan dat? Ik lees dat het goed is voor de stoelgang!
Hi Marijke, bij de meeste mensen is dat inderdaad het geval, maar ieder lichaam kan weer anders reageren... Wat je regelmatig hoort, is dat je darmen slecht reageren op grote hoeveelheden vezels waar ze niet aan gewend zijn. Zeker met een vezelrijk product als lijnzaad is dat goed mogelijk. Je zou kunnen kijken wat er gebeurt als je het wat voorzichtiger opbouwt. Verbetert dat de situatie niet, dan zou ik lekker stoppen het te gebruiken :-)
Misschien drink je te weinig? Als je meer vezels eet moet je ook meer water drinken.
Hoi
Ik ben diabetes mag ik ook lijnzaad olie gebruiken?
Welke lijnzaad olie moet ik kopen?
Wilt u even door geven.
Hartelijk dank
Hi Rehana, olie kan gewoon als je diabetes hebt :-) Welke je koopt maakt niet heel veel uit. Wel is het verstandig om er één in een donkere fles te kopen, want dan blijft de olie langer goed!
Ik ken twee heren, die diabetes zijn. Ze gebruiken gebroken lijnzaad, en ze hebben geen last meer van suiker. Als ze ophouden, dan komen de klachten terug, maar wanneer ze lijnzaad eten, gebroken, dagelijks 2á3 lepels, hebben ze geen last meer.
Goedendag, als ik b.v. crackers wil bakken met o.a. lijnzaad. Wat is dan de maximum oven temperatuur om toch de gezondheidsvoordelen van lijnzaad te behouden? Wat is jullie advies hiervoor?
Hi Maria,
Boven de ca. 100 graden gaat een deel van de stoffen uit het lijnzaad verloren. Voor crackers kan het wel nodig zijn om ze zo heet te bakken, maar gelukkig blijven er ook op hoge temperaturen nog aardig wat gezondheidsvoordelen behouden :-)
Boven de 100? ik kan merken dat jullie er niet voor geleerd hebben. De meeste vitamines gaan kapot bij 60 graden of hoger. Dus het beste eet je de lijnzaad gewoon in koude producten.
Wat een leuke site is dit! Ik ga hier zeker meer lezen!
Ik heb gister in de reformwinkel een zak lijnzaad gekocht. Toen ik vroeg wat is beter: gebroken of heel lijnzaad? kreeg ik als advies: heel, omdat bij het breken "blauwzuur vrij komt" ...?Tja, dat nam ik dus maar aan, maar ik ga het nu nog wel even op Google uitpluizen. De tip hier gelezen om het te gaan vijzelen, prima! Dat ga ik wel voortaan doen. Nu heb ik een flinke eetlepel hele zaadjes door m'n yoghurt geroerd, maar dat neemt je lichaam dus niet goed op lees ik hier.
Hi Marja, dankjewel! Lijnzaad vijzelen is inderdaad verstandig, dan maak je het je lichaam een stuk makkelijker om het te verwerken :-)
In de electrische koffiemolen gaat nog gemakkelijker en beter dan in de vijzel
Je kan ook gewoon goed gaan kauwen ;). Goed bezig dus.
Ik gebruik elke dag in yoghurt/kwark eetlepel op nuchtere maag maar heb nog keiharde ontlasting. graag advies.
Hi Trudy,
Dat kan verschillende oorzaken hebben. Mogelijk moet je simpelweg wat meer drinken, of kun je meer groente en fruit eten voor de 'zachte' vezels. Ik kan je moeilijk specifieker advies geven omdat ik je voedingspatroon niet precies ken. Mijn advies is vooral om eens goed te kijken naar wat je op een dag eet, en niet alleen te vertrouwen op één voedingsmiddel om het probleem op te lossen :-)
geachte,
ik neem elke dag een eetlepel lijnzaad
samen met lijnzaadolie
dit omdat ik al 20 jaar in de overgang ben
en ik kan de stoelgang zo verbeteren
is dit teveel per dag of...
ik heb nooit problemen met ademhalen etc.
dank u
Hi Lilian,
Als lijnzaad problemen veroorzaakt, merk je dat doorgaans pas na langere tijd. Ik zou dus in ieder geval niet boven het maximum van 45 gram per dag gaan zitten. Een eetlepel is ongeveer 20 gram, dus daar hoef je je waarschijnlijk geen zorgen over te maken. Omdat je er nog de olie bij neemt, zou ik er echter ook niet meer van gaan nemen. Rustig zo doorgaan, dus :-)
Al 20 jaar in de overgang?? Ik had ook nogal wat lichamelijke klachten wat allemaal op 'de overgang' gegooid werd. Gelukkig stuitte ik op het boek van Andreas Moritz' gal- en leverreiniging en bedacht dat ik dát ook maar eens moest ondernemen.
Die kuren hebben stap voor stap mijn klachten doen verdwijnen. Klachten ontwikkelen zich niet van de ene op de andere dag. Dus kunnen ze ook niet snel oplossen. Ik moest daarvoor wél veel reinigingskuren doen maar ben heel erg blij dat ik heb volgehouden tot ik alle gal- en leverstenen kwijt was en mijn gezondheid uiteindelijk terug had. En nee, géén 'zogenaamde' overgangsklachten meer. Nul komma nul!!
Beheerder, dat is niet waar. Wanneer je meteen de veel lijnzaad eet, merk je heel snel klachten zoals buik pijn. Je darmen hebben dan te weinig vocht om de massa de kneden wat een harde ontlasting veroorzaakt. Bouw de lijnzaad rustig op en drink per 10 gram lijnzaad 250 ml water extra (of wat anders). Succes
Hi
Mooi uitgelegd maar toch even dit.
oxydatie vernietigd de omaga olie die erin zit. Bij gebruik in crackers en gebak
(verhitting) worden die toch ook vernietigd of nog erger omgezet in kankerverwekkende varianten?
rene
Hi Rene, het is inderdaad aan te raden om lijnzaad niet te sterk te verhitten. Goed dat je het zegt, we zetten het er nog even bij! :-)
Hallo, er zijn bij mij divertikels vastgesteld. Eerst gebruikte ik psylliumvezels, maar daar kreeg ik buikpijn van. M'n dokter gaf me zakjes macrogol, hij was tegen psylliumvezels. Macrogol kan ik maar weinig v gebruiken anders wordt ik misselijk. Zou lijnzaad beter zijn? Ivm de divertikels?
Hoi Cpm,
Dank voor je reactie.
Je zou lijnzaad kunnen proberen om te kijken hoe je lichaam hierop reageert.
Mocht je twijfelen, dan zou ik dit altijd wel eerst even met je huisarts bespreken.
Groet,
Mark
Beste schrijver-ster,
In bovenstaand artikel staat dat gebroken lijnzaad niet te lang bewaard mag worden. Wat is te lang? Helpt het door het luchtdicht op te bergen? Dank voor uw reactie.
Met vriendelijke groet
Bert
Super interessant artikel, ik ga het in combi met kruidnagels proberen :)
Ben benieuwd of het effect heeft op endometriose Ivm hoge oestrogeen levels?!
Hi,
Kan je gekneusd lijnzaad ook invriezen zodat het niet oxideert?
Ik voeg het namelijk toe aan een zelfgemaakte reep van havermout, pindakaas en noten. Deze gaat vervolgens de vriezer voor een dag en heb ik voor een week lang ontbijt.
Nu vraag ik me af of de werking van lijnzaad wel zinvol is in dit geval of totaal overbodig ivm oxideren.
Mij is gezegd elke dag 15gr te nemen voor mijn constipatie is dit goe?
Ha Christel,
Dat is prima. Eet daarnaast regelmatig andere producten met veel vezels zoals groente, fruit en noten.
Groet,
Mark
Hallo mensen,
Ik wilde graag afvallen met een koolhydraatarme dieet. ben nu zeven maanden bezig en ben 13 kilo kwijt. super dus. En gebroken lijnzaad doe ik elke ochtend in de yoghurt. twee eetlepels. ik wist niet dat als je meer dan 45 gram lijnzaad per dag eet dat je dan de giftige stof cyanide binnen in je wordt gevormd. gelukkig hou ik het bij twee eetlepels. het zorgt voor een vol gevoel en is heel goed voor mijn stoelgang. waar ik vroeger eens in de drie a vier dagen naar de wc ging ga ik nu elke ochtend. de ontlasting is zacht en heeft veel volume. en lijnzaad bevat dus ook veel omega 3 wat ook weer goed ik voor hart en bloedvaten. ik blijf dit zeker gebruiken. ik wil nog 20 kilo kwijt. dit gaat me lukken, ik voel het. ook als ik die twintig kilo kwijt ben blijf ik lijnzaad gebruiken. het is een superprodukt.
Dag Netty,
Helemaal mee eens dat lijnzaad een top product is!
Goed dat je al zoveel bent afgevallen, hou dat vol!
Groetjes,
Mark
Hallo, omdat ik nogal te kampen heb met stoelgang problemen eet ik elke dag 2 goede eetlepels gebroken lijnzaad met een scheut lijnzaadolie door mijn yoghurt met meusli. Nu schrik ik wel van het bericht dat te veel lijnzaad kan lijden tot vergiftiging! Kun je me zeggen of ik dit gebruik van gebroken lijnzaad, ook nog in combinatie met de lijnzaadolie moet minderen???
Alvast dank voor je reactie!
Dag Ella,
Wanneer je 2 grote eetlepels binnenkrijgt, dan blijf je ruim onder de grens. Een eetlepel lijnzaad is ongeveer 7 tot 8 gram. In jouw geval hoef je dus niet te minderen, maar het is wel goed om je ervan bewust te zijn dat een teveel aan lijnzaad mogelijk schadelijk voor je is.
Mocht je toch twijfelen, dan adviseer ik je om een arts te raadplegen zodat je hier zeker van bent.
Hoop dat je hier wat mee kunt!
Groetjes,
Mark
Hoi Ella, ik adviseer je om echt even langs een diëtiste te gaan met deze vragen en niet bij een arts zoals de website voorschrijft. Zij kan je veel beter helpen. mvg Diëtiste J
'maar ook gebroken lijnzaad is gewoon in de gezondheidswinkel te koop. '
Voor gebroken lijnzaad hoef je echt niet naar een gezondheidswinkel hoor, want de supermarkten verkopen dat ook (van Zonnatura). En die is vermoedelijk wel even een stukje goedkoper dan die van de gezondheidswinkel.
Mark, ik kan je stukje over kruiden niet meer vinden ik heb een update over kaneel, die best wel Interessant is.
Overigens Sytske ik heb gister op de markt bij een kraam (vele malen goedkoper dan de Eco plaza maar met de zelfde spullen) 500 gram ongebroken lijnzaad gekocht voor € 1,50.
Yolande,
Als je het zoekvenster rechtsboven gebruikt en zoekt op kruiden en specerijen dan zou je het artikel moeten vinden.
Ik kan de link natuurlijk ook gewoon hieronder plaatsen! ;)
https://drogespieren.nl/superfoods/gezondste-kruiden-en-specerijen/
Dank u! ;-)
Yolande,
Je kunt op die rood gekleurde woorden klikken en dan kom je vanzelf bij het betreffende artikel.
Yolande,
Voor de vrijdagmiddagmarkt moet ik zo'n 14 km rijden en voor de Jumbo zo'n 6 km (beide enkele reis).
Maar als ik toevallig op vrijdagmiddag in dat dorp ben, daar zitten dan meteen meer supermarkten (Aldi, Poiesz en AH) dan zal ik eens op die markt kijken wat ze bij de notenkraam hebben.
Ik dacht namelijk wel dat daar dan ook een notenkraam staat..