Aha, dus jij bent op zoek naar een oplossing voor allerlei nare gezondheidskwesties. Pijntjes en kwaaltjes, misschien, of allergieën en overgewicht. Of zelfs grotere problemen, zoals diabetes of organen die niet werken zoals ze zouden moeten. En je vindt een natuurlijk wondermiddel klinken als een aantrekkelijke oplossing?
Dan moeten we het daar hoognodig even over hebben. In de wereld van de natuurlijke ‘geneeskunde’ gaat namelijk een hoop onzin rond, en een goed deel daarvan is nog gevaarlijk ook. Waar moet je voor uitkijken met al die miraculeuze remedies?
Natuurlijke wondermiddelen…
Het natuurlijke wondermiddel bestaat in allerlei soorten en maten. Soms gaat het om producten die gewoon in je kruidenkastje staan en die je hele leven gaan veranderen. Honing met kaneel, bijvoorbeeld, of appelazijn. Soms zijn het iets exotischer middelen, zoals zuiveringszout of colloïdaal zilver.
Wat het ook precies is, het wordt bijna altijd op dezelfde manier gepresenteerd. Dit middel voorkomt álle problemen, en dat zonder enige nare bijwerkingen! Dat is mogelijk omdat het een natuurlijk middel is! Dit wondermiddel wordt door ‘Big Pharma’ voor je verborgen gehouden! De reguliere wetenschap wordt betaald om het te negeren!
… bestaan niet!
Misschien hoor je daar een sprankje irritatie doorklinken, en dat kan kloppen. Zo goed als ieder natuurlijk wondermiddel is namelijk gewoon een gevalletje van opgeklopte kwakzalverij. Soms werkt het een beetje, soms helemaal niet. Soms is het ronduit schadelijk. Het is in elk geval nooit zo wonderbaarlijk als de blogtitels het (met veel hoofdletters) proberen te verkopen.
Waarom we daar zo stellig over zijn? Laten we alle problemen met natuurlijke wondermiddelen even onder elkaar zetten.
1. Een lichte werking is… een lichte werking
Een natuurlijk wondermiddel wordt door gezondheidsgoeroes graag aangeprezen met behulp van wetenschappelijk onderzoek. Zo lees je dan bijvoorbeeld dat kaneel kan leiden tot het afsterven van kankercellen. Aha! concludeert de goeroe. Kaneel is dus een wondermiddel tegen kanker!
Dat klinkt leuk – maar wacht even. Het onderzoek vond ‘in vitro’ plaats, dus in een zorgvuldig gecontroleerde, kunstmatige omgeving. Dat zegt dus eigenlijk heel weinig over wat er precies in de gecompliceerde omgeving van het menselijk lichaam gebeurt. Geen grond om te concluderen dat je kanker geneest door lepeltjes honing en kaneel te slikken, dus.
En zo gaat het heel vaak met dit soort producten. Een lichte werking wordt reusachtig opgeblazen en tot in het extreme geëxtrapoleerd. Natuurlijk, misschien helpt kaneel tegen een keelontsteking – maar daarmee heb je de grenzen van zo’n specerij wel ongeveer bereikt.
2. Een sterke werking is niet ongevaarlijk
Nu zijn er natuurlijk stoffen die een aantoonbaar krachtiger effect hebben op het lichaam. Denk bijvoorbeeld aan colloïdaal zilver, een zilveroplossing die als antibioticum fungeert. Of kruiden die de werking van de lever versnellen of anderszins beïnvloeden. Bij dat soort stoffen is er wel degelijk een zichtbare werking.
Maar… een sterke werking komt altijd samen met, precies, een sterke werking. En die gaat nooit alleen precies de gewenste kant op. Er zijn altijd bijwerkingen, en zeker bij natuurlijke middeltjes is maar zelden goed gedocumenteerd om welke bijwerkingen het gaat. Zeker als je verschillende producten combineert, levert dat dus al snel risico op.
Dat colloïdaal zilver, bijvoorbeeld, doodt als antibioticum dus mooi alle bacteriën in je darmen. Dat gooit je spijsvertering flink overhoop. Bovendien kan te enthousiast gebruik een zilververgiftiging opleveren. Geen spul waar je zelf mee wilt zitten experimenteren, dus!
3. Natuurlijk is niet hetzelfde als ongevaarlijk
Het riskante is dat veel goeroes en andere wondermiddelenblogs dit soort risico’s bagatelliseren. Het veelgehoorde argument daarbij is: het is natuurlijk! Dan kan het dus geen kwaad, want als het uit de natuur komt, kán het niet slecht zijn voor je lichaam! En laten we het maar even bot stellen: dat is dus onzin.
De natuur bekommert zich namelijk bijzonder weinig om jouw gezondheid. Als je te veel paranoten eet, help je je lichaam gewoon naar de knoppen met een overschot aan selenium. Te veel zuiveringszout eten gaat je nieren niet repareren, en werkt bovendien je bloeddruk omhoog. En planten als Jacobskruiskruid zijn echt heel natuurlijk, maar ook hartstikke giftig.
Daar komt nog eens bij dat ‘natuurlijk’ een zinloze kwalificatie is. Om colloïdaal zilver te maken, moeten er complexe scheikundige processen doorlopen worden. Zilveroplossingen komen ‘vanzelf’ echt niet in de wereld voor! Daarmee is het ongeveer net zo natuurlijk als penicilline – ook gewoon een schimmel – en toch maken gezondheidsgoeroes graag een verschil.
4. Ziektes zijn complexer dan één wondermiddel
En ten slotte nog een laatste punt: wondermiddeltjes zijn te simpel. Aandoeningen als kanker, diabetes en andere ziektes ontstaan door een complex samenspel van factoren. Je lichaam is echt niet zo’n simplistische machine dat een slok appelazijn per dag alles gaat veranderen.
Natuurlijk, het zou leuk zijn als het leven zo simpel was. Eén wondermiddel en je hoeft verder nergens meer op te letten – wie wil dat nou niet? Maar de harde waarheid is: je zult je voeding en leefstijl in het geheel op orde moeten krijgen om gezond te leven. Met een lepeltje honing compenseer je niet voor te veel zout, snelle suikers en ongezonde vetten, en te weinig beweging.
Hoe spot je onzin over wondermiddelen?
En natuurlijk willen we met dit alles niet beweren dat natuurlijke middelen niet nuttig kunnen zijn. De juiste producten kunnen zeker bijdragen aan je gezondheid. Je moet alleen niet verwachten dat één enkel wondermiddel alles voor je gaat oplossen.
Kortom, lees je ergens iets over een “waanzinnig krachtig middel zonder bijwerkingen?” Wordt de “natuurlijke” aard van het product gebruikt om te benadrukken dat het ongevaarlijk is? Worden er te veel en te grote voordelen aan toegeschreven? En, als bonus, wordt de reguliere wetenschap afgeschilderd als een achterbaks instituut dat alleen om geld geeft?
Doe jezelf dan een lol en besteedt er niet te veel aandacht aan. Of zorg ten minste dat je op zoek gaat naar minpunten voordat je besluit het product te gebruiken. Zo voorkom je dat je nadelen over het hoofd ziet en je lichaam per ongeluk meer kwaad dan goed doet!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
M.B Mertens zegt:
Nou nou nou - dat is nu wel extreem gesteld - het is ook wel zo dat matig gebruik van natuurlijke produkten wel een goede invloed kunnen hebben. Zuiveringszout, appelazijn, citroensap, zuurkool, klei, zeoliet, St, Janskruid en olie, arnica, calendula, etc - op de juiste wijze en juiste tijd gebruikt kunnen de gezondheid zeker helpen om terug in balans te komen - het hoeft inderdaad geen wondermiddel genoemd te worden.
Mw.Peetoom zegt:
Ik heb afschuwelijk dikke benen en houd volgens mij veel vocht vast. Help!!
Ineke zegt:
Beste mevrouw Peetom,
Wanneer u vermoedt al langere tijd vocht vast te houden, raden we aan voor controle naar de huisarts te gaan.