Je gaat graag naar de sportschool en traint regelmatig met gewichten om je spiermassa te vergroten. Daar is op zich niks mis mee, want sporten is gezond en sterke spieren ook. Maar het kan ook de verkeerde kant op gaan. Dan kun je bigorexia, ofwel een sportverslaving ontwikkelen. Mensen met bigorexia, of spierdysmorfie, trainen obsessief omdat ze een verstoord lichaamsbeeld hebben.
Ze zien hun lichaam of een deel daarvan als afwijkend en daar schamen ze zich voor, terwijl het in de werkelijkheid helemaal niet zo is. Waar anorexia patiënten vaak mager zijn, maar zichzelf heel dik voelen, is dat bij bigorexia eigenlijk andersom. Het komt vaker bij mannen voor: ze vinden zichzelf te klein en om gespierder te worden, gaan ze obsessief trainen en eenzijdig eten.
Dit wordt ook wel het Adonis complex genoemd, naar de Griekse mythische figuur Adonis, die een ziekelijke vorm van ijdelheid had. Het schoonheidsideaal wordt voor mannen steeds belangrijker, doordat dit in de media steeds meer wordt benadrukt.
Endorfine
Bigorexia kan ook te maken hebben met endorfine verslaving. Endorfine is de stof die je lichaam aanmaakt bij sporten en die je een gelukzalig gevoel van binnen geeft (denk aan de runners high bij hardlopers). Mensen die veel sporten en dat plotseling door bijvoorbeeld ziekte niet meer kunnen doen, kunnen afkickverschijnselen krijgen.
Maar de verslaving kan ook te maken hebben met het wegstoppen van psychische problemen of diep van binnen ongelukkig zijn met jezelf, waardoor je door de endorfine je even heel prettig voelt en nergens anders aan hoeft te denken. Vaak is het een combinatie van factoren die tot bigorexia leidt.
Wanneer heb je bigorexia?
Te veel en obsessief sporten is problematisch, omdat je daardoor je omgeving en jezelf verwaarloost. Doordat je overmatig traint, belast je je pezen en de aanhechtingen van je spieren teveel. Dat kan blijvende gezondheidsklachten tot gevolg hebben. Ook is gebleken dat gematigd sporten minder kans op hart- en vaatziekten geeft dan overmatig sporten.
Bovendien kunnen mensen met bigorexia in een isolement raken, omdat ze zich zo schamen voor hun lichaam dat ze niet meer naar buiten durven gaan. Ook hun sociale leven kunnen ze hierdoor verwaarlozen. Sporten wordt dan een verslaving. Vooral bodybuilders zouden gevoelig zijn voor sportverslaving, waarbij ze ook kunnen grijpen naar anabole steroïden. Ook hardlopers hebben vaker bigorexia.
Als je denkt dat je misschien bigorexia hebt, kun je jezelf de volgende vragen stellen:
- Train je iedere dag en/of meerdere keren per dag?
- Verleg je steeds je grenzen bij een training?
- Heb je het gevoel dat je elke dag moet trainen en voel je je leeg en chagrijnig als je een dag overslaat?
- Maak jij je vaak druk om je uiterlijk en lichaam, waardoor dat je prestaties op je werk of sociaal gebied beïnvloedt?
- Vermijd je situaties waarbij je bloot bent in aanwezigheid van andere mensen, bijvoorbeeld douches in de sportschool?
- Weeg je jezelf elke dag?
- Zeg je afspraken af om te kunnen sporten?
Als je op een groot deel van deze vragen ja kunt antwoorden, dan bestaat de kans dat je bigorexia hebt.
Wat kun je tegen bigorexia doen?
Als je vermoedt dat jij zelf of iemand in je omgeving bigorexia heeft, kun je het beste hulp gaan vragen. Je kunt een gesprek aanvragen met je sportinstructeur om het te bespreken, of naar de huisarts gaan. Die kan je eventueel doorverwijzen naar een psycholoog of sportarts. Bigorexia is met verschillende therapieën onder controle te krijgen.
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Sytske zegt:
'Als je niet traint, eet je dan minder als compensatie?'
Is dit eigenlijk niet logisch?
Want ze stellen altijd dat je, om stabiel te blijven, evenveel kcal moet eten als dat je verbruikt.
En als je niet traint heb je toch ook minder honger? Ik tenminste wel.
Mark zegt:
Hoi Sytske,
Ja, ben het wel met je eens dat dit punt op zich niet zozeer een sportverslaving hoeft te betekenen. Minder eten op rustdagen is iets wat veel mensen op de automatische piloot al doen. Dit is overigens ook iets wat wij ook altijd aanbevelen --> minder koolhydraten op rustdagen.
Net als dat jezelf dagelijks wegen ook niet meteen betekent dat je een sportverslaving hebt.
Het gaat meer om de combinatie van bovenstaande punten. Als je jezelf herkent in veel (of alle) van de punten, dan is de kans aanwezig dat je last hebt van Bigorexia en is het wellicht een idee om dit eens voor jezelf te onderzoeken.
Sytske zegt:
Alleen op de 1ste vraag kon ik eerder 'ja' antwoorden, maar dat is door de diverse artikelen op deze site inmiddels 'nee' geworden. Ik heb, als gevolg van al jouw artikelen, zowel mijn trainingsschema als voedingsschema nogal gewijzigd en dat bevalt me prima :)
Daar ben ik je dus heel erg dankbaar voor!
Mark zegt:
Kijk dat is nou leuk om te horen Sytske....
Daar doen we het allemaal voor! :)