Wat is het paleo dieet, en hoe gezond is het?

Het is inmiddels alweer een paar jaar een flinke hype: het paleo dieet. Eten zoals onze voorouders deden, dat is het idee in het kort. Nog steeds raken er mensen overtuigd door het ‘oermensprincipe’, en andere zweren dat het hun gezondheid verbeterd heeft.

Maar wat houdt dat dieet nu eigenlijk precies in? Wat mag je bij paleo eten, en wat juist niet? En, misschien nog wel de belangrijkste kwestie: is het paleo dieet zo gezond als vaak beweerd wordt? In deze blog zetten we alle basisinformatie over dit populaire dieet overzichtelijk onder elkaar.

Wat is het paleo dieet?

Het paleo dieet is gebaseerd op het feit dat ons DNA in de afgelopen paar duizend jaar maar heel weinig veranderd is. Dat terwijl onze leefstijl, en ook onze eetgewoonten, juist ontzettend verschillen van die van onze voorouders. Volgens het paleo dieet is het gezonder als we teruggaan naar de manier waarop de oermens at. Daar zijn we immers op ‘gebouwd’.

In de praktijk betekent dat een dieet dat vooral bestaat uit vlees, vis, groente, fruit en noten. De meeste andere producten zijn verboden. Geen alcohol, suiker en bewerkte ingrediënten, dus, maar ook geen zuivel, soja, granen en peulvruchten.

Paleo recepten

Dat klinkt op het eerste gezicht alsof er weinig overblijft. Het paleo dieet kan echter gevarieerder zijn dan je denkt, zeker met wat creativiteit. Een paar voorbeelden van populaire gerechten die door de dag heen gegeten worden:

1. Paleo ontbijt

Een paar goede ontbijtrecepten binnen het paleo dieet zijn:

• Bananenpannenkoekjes van ei en banaan
• Bananenbrood met amandelmeel
• Smoothie met granola van noten en zaden
• Roerei met groenten
• Chia pudding met kokosmelk

2. Paleo lunch

Voor de lunch kun je natuurlijk gewoon restjes van je avondeten gebruiken. Andere lekkere opties zijn bijvoorbeeld:

• Sevige groentesoep, eventueel gevuld met gehaktballetjes of gehakte nootjes
• Quiche van ei en groente, eventueel met een rand van amandelmeel
• Paleo sushi
• Salade met groenten, eiwitten en een dressing van olijfolie en azijn
• Zelfgebakken paleo brood met bijvoorbeeld guacamole of ander paleo beleg

3. Paleo diner

Er valt natuurlijk eindeloos te variëren met het diner. Een paar suggesties:

• Aziatisch gemarineerde zalm uit de oven met een rauwkostsalade
• Paleo pizza met een bloemkoolbodem
• Curry met groenten en garnalen
• Courgettespaghetti met kip, tomaatjes en Italiaanse kruiden
• Gevulde courgette met gehakt en Midden-Oosterse kruiden

Voordelen van paleo

Het is dus niet zo dat je met het paleo dieet alleen maar kale kip zit te eten. Toch is het natuurlijk best een beperking om jezelf op te leggen! Waarom kiezen dan toch zo veel mensen voor deze manier van eten? We noemen hieronder twee belangrijke voordelen van het paleo dieet.

1. Meer onbewerkt eten

Misschien wel het belangrijkste punt is dat je met het paleo dieet geen bewerkte voedingsmiddelen meer eet. Dat betekent dat je nauwelijks ongezonde toevoegingen meer binnenkrijgt, wat gewoon ontzettend gezond is. Zo verkleint ‘natuurlijker’ eten de kans op hart- en vaatziekten bij sommige mensen aanzienlijk.

Daarnaast zijn er verschillende andere voordelen; je huid en haar worden bijvoorbeeld ook gezonder van een onbewerkt eetpatroon. Sommige mensen hebben met een aangepast eetpatroon ook minder last van allerlei soorten allergieën.

2. Afvallen met paleo

Afvallen is niet het primaire doel van het paleo dieet. Toch raken veel mensen er wel degelijk gewicht mee kwijt, zeker wanneer ze net beginnen. De reden is dat paleo eten over het algemeen veel meer vult dan het eten dat de meeste mensen uit de supermarkt halen.

Het bevat immers meer vezels, en minder nutteloos toegevoegde calorieën zoals suiker. Dat zorgt ervoor dat je als vanzelf minder eet, en dus minder calorieën binnenkrijgt. Zijn dat er minder dan je verbruikt, dan verlies je al snel ‘automatisch’ een paar kilo.

Nadelen van paleo

Dat betekent echter allemaal niet dat paleo een ‘perfect’ dieet is! Het heeft namelijk wel degelijk grote nadelen (al worden die door fanatieke aanhangers niet vaak erkend). De belangrijkste twee zijn:

1.Gebaseerd op onjuiste aannames

Het idee van ‘eten als een oermens’ klinkt natuurlijk leuk. Toch kun je zeker niet één op één stellen dat je gezonder bent als je dat voedingspatroon maar overneemt. Daar zijn een hoop redenen voor:

• We weten helemaal niet precies wat oermensen aten. Het paleo dieet gaat uit van veel vlees, maar onderzoek suggereert dat onze voorouders vooral plantaardig aten. Daarnaast zijn er bijvoorbeeld sporen van kannibalisme. En om dat nou over te nemen…
• Oermensen hadden sowieso een heel andere leefstijl dan wij. Ze waren veel meer in beweging, aten niet in regelmatige maaltijden en hadden soms te maken met langdurige schaarste. Alleen anders gaan eten is daarom een beetje halfslachtig, zeker als je er zulke grote claims over doet.
• Het argument dat onze voorouders geen kanker en hart- en vaatziekten hadden, is een gek argument. Die voorouders werden namelijk zelden ouder dan dertig – en dat is doorgaans sowieso niet oud genoeg om die ziektes te ontwikkelen!

2. Tekorten met het paleo dieet

Een tweede probleem is dat het paleo dieet een aantal voedingscategorieën uitsluit die meestal juist als gezond worden gezien. Denk aan zuivel, peulvruchten en gezonde granen. Door die uit te sluiten, loop je al snel flinke tekorten op. Zo zou je dagelijks 3 kilo broccoli of 350 gram amandelen moeten eten om nog genoeg calcium binnen te krijgen.

Ook vezels zijn zonder peulvruchten en granen moeilijk voldoende binnen te krijgen. Om te compenseren voor het brood dat je niet een, zou je dagelijks zo’n 550 gram groente moeten eten. En daar komt de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit dan nog bovenop!

Dus, is paleo gezond of niet?

Kortom, hoe gezond is het paleo dieet nou precies? In principe is het een ontzettend goed idee om meer onbewerkt te gaan eten. Wat dat betreft is het dieet dus goed bezig. De aannames en theorieën waar het op gebaseerd is, zijn echter niet altijd even zinnig, en hetzelfde geldt voor sommige van de verboden voedingsmiddelen.

Uiteindelijk ben je meestal dus gezonder uit door ‘gewoon’ gevarieerd en onbewerkt te eten, zonder de hele oermensgedachte eromheen! Voel je dus vrij om ook af en toe voor granen, zuivel en peulvruchten te eten. Daarnaast kun je natuurlijk best regelmatig voor paleo recepten kiezen.