Koolhydraatarm brood: hoe gezond is dat eigenlijk?

Koolhydraatarme diëten zijn dé rage van het moment. En dat zie je natuurlijk ook terug in de schappen van de supermarkt. De laatste jaren verschijnt daar het ene na het andere product in een koolhydraatarme variant. Rijst van bloemkool en pasta van courgette of peulvruchten, om maar een paar bekende voorbeelden te noemen.

En ook brood kon natuurlijk niet aan die trend ontkomen, als belangrijkste bron van koolhydraten voor de meeste Nederlanders. Geen verrassing dus, dat er tegenwoordig ook overal koolhydraatarm brood te krijgen is. Maar is dat ook echt zo gezond als de reclames je graag doen geloven? We bespreken het vandaag in deze blog!

Koolhydraten zijn niet slecht

Het eerste punt is heel simpel: er is niet per se een reden om koolhydraten te vermijden. Er wordt in de huidige dieetrage heel paniekerig gedaan over suikers en koolhydraten, omdat die de insulineproductie in gang zetten. Er is echter niets mis met insuline zolang je geen overschot aan calorieën eet. Dan kan er namelijk ook niets als vet opgeslagen worden.

Daarnaast zijn koolhydraten geweldige bronnen van energie voor je lichaam. Je brein kan eigenlijk niet zonder, en ook veel organen gebruiken het liefst glucose voor hun energie. Kortom: je kunt de angst voor koolhydraten grotendeels gewoon negeren. Er is niets inherent mis met ze.

Te veel koolhydraten

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je niet te veel koolhydraten kunt eten. Alles wordt een probleem in overdoses (dat geldt zelfs voor bijvoorbeeld water). En het moet gezegd worden dat Nederlanders relatief veel koolhydraten eten, in vergelijking met de rest van de wereld. Ga maar na: brood bij het ontbijt en de lunch, en pasta, rijst of aardappels bij het avondeten. Dat wordt al snel behoorlijk wat!

Als meer dan 70% van je energie van koolhydraten komt, eet je er te veel van. Dat is niet omdat de koolhydraten zelf problematisch zijn, maar omdat je dan in verhouding te weinig ruimte over houd voor eiwitten en vetten. Aan te raden is om aanmerkelijk minder koolhydraten te eten dan die 70%.

Wat is koolhydraatarm brood?

In een poging om minder koolhydraten te eten, grijpen veel mensen naar het koolhydraatarme brood. Om de hoeveelheid koolhydraten daarin te verlagen, zit er relatief minder tarwemeel in. In plaats daarvan wordt meestal sojameel gebruikt. Soja bevat in plaats van koolhydraten namelijk vooral eiwitten.

Daarnaast wordt het brood verder opgevuld met verschillende oliën en vetten. In sommige varianten zitten ook noten en zaden, zoals sesamzaad of zonnebloempitten. Ook die verhogen het eiwitgehalte en vetgehalte. In totaal moet een koolhydraatarm brood minstens 30% minder koolhydraten bevatten dan normaal brood zoals je dat bij de bakker koopt.

Voordelen koolhydraatarm brood

Laten we maar met het goede nieuws beginnen: koolhydraatarm brood heeft inderdaad zijn voordelen. De eerste is dus het lagere gehalte aan koolhydraten. Als je moeite hebt om je consumptie van koolhydraten omlaag te brengen, kan dit je zeker helpen. Daarnaast zijn koolhydraatarme broden vaak relatief rijk aan vezels.

Die zorgen ervoor dat je je langer verzadigd voelt na de maaltijd, want de kans op ongezonde snackbuien verkleint. Ook de extra toegevoegde vetten zorgen voor een langdurig vol gevoel. Ten slotte kunnen ook de eiwitten in een koolhydraatarm brood nuttig zijn. Wanneer je veel sport, zijn alle kleine beetjes proteïne mooi meegenomen, per slot van rekening.

Nadelen koolhydraatarm brood

Helaas is het niet alleen maar positief nieuws! Koolhydraatarme broden hebben namelijk ook verschillende nadelen. Eén daarvan is het gebruik van extra vetten. Met vet is op zichzelf niets mis, maar het bevat natuurlijk wel extra calorieën.

Een koolhydraatarm sneetje brood is dan ook vaak energierijker dan gewoon brood. En de energiebalans - het verschil tussen wat je aan energie verbruikt en aan energie binnenkrijgt - is nog steeds heilig als het om gewichtsverlies gaat.

Een ander nadeel is dat deze broodvariant een heel stuk duurder is dan andere broden die je bij de supermarkt haalt. Dat prijsverschil kan flink oplopen: je betaalt voor je het weet twee keer zo veel!

Alternatieven koolhydraatarm brood

Een koolhydraatarm brood is daarom niet per se slecht, maar ook niet automatisch de beste keuze als je wilt afvallen. Bovendien zijn er ook andere alternatieven. Je kunt bijvoorbeeld eens proberen om cloud bread te bakken, dat van eieren en hüttenkäse gemaakt wordt.

Dat bevat nog veel minder koolhydraten. Een laatste optie is om je brood gewoon met flink veel koolhydraatarm beleg te eten. Zo eet je relatief al meteen een stuk minder koolhydraten. Denk bijvoorbeeld aan kip, hüttenkäse, ei, avocado, enzovoort.

Of eet gewoon minder brood!

Misschien nog wel een makkelijker oplossing is om gewoon minder brood te eten. Nederland is één van de weinige landen waar brood twee keer per dag op het menu staat. Er is geen enkele reden om hardnekkig aan die gewoonte vast te houden. Bij het ontbijt zijn er voldoende andere mogelijkheden.

Denk aan havermout, yoghurt met granola of een gezonde smoothie. Ook voor de lunch zit je zeker niet aan je bammetjes vast. Een salade levert veel meer vitamines en mineralen op dan een gewone boterham met kaas. Andere opties zijn soepen, wraps met lekker veel vulling of een fritatta. Of eet gewoon je restjes van de vorige avond op!

Let op: niet te weinig koolhydraten

Voor veel Nederlanders is minderen met koolhydraten een goed idee. We eten er gemiddeld ontzettend veel van, omdat ze de basis van alle maaltijden vormen. Let echter wel op dat je het met dat minderen niet te gek maakt! Wanneer je heel weinig koolhydraten eet, kan dat namelijk ook juist problemen veroorzaken voor je dieet.

Een gebrek aan koolhydraten kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je minder intensief kunt sporten en dat kan er toe leiden dat je spierweefsel af begint te breken. En dat vertraagt je metabolisme, met alle gevolgen van dien. Zorg dus voor een goede balans waarin je de koolhydraten met voldoende vezels in je maaltijden verwerkt.