Zijn smoothie bowls gezond?

Smoothie bowls zijn hip! Vooral tijdens warme dagen is het heerlijk genieten met een frisse smoothie bowl als ontbijt, lunch of snack. Als je thuis een blender hebt kan je ze makkelijk zelf maken. Maar er zijn ook steeds meer leuke eettentjes die deze kleurrijke superbowls aanbieden. Sommige foodies zweren erbij dat de smoothie bowl gezond is en hen weer doet stralen van energie. Andere critici beweren dat je van al die suikers net dik wordt. Zijn smoothie bowls gezond of niet?

Wat zijn smoothie bowls?

Je gaat het nooit raden: een smoothie bowl is… een smoothie in een bowl, of toch ongeveer. De basis is hetzelfde als een gewone smoothie, maar deze wordt wel veel steviger gemaakt. Hiervoor wordt er veel bevroren fruit gebruikt. Deze stevige smoothie schep je uit in een kommetje en versier je met allerlei toppings. Het leuke is dat je zowel met de basis, maar ook met de toppings eindeloos kan variëren. Je kan er dus erg creatief mee omgaan en op sociale media vind je allerlei kunstwerkjes die een streling voor het oog zijn, en voor de tong. Maar zijn deze Picasso's ook gezond?

Wat doe je in een smoothie bowl?

Smoothie bowls bevatten vooral onbewerkte gezonde ingrediënten en dus allerlei gezonde voedingsstoffen in. Maar omwille van de structuur en de variëteit kunnen we niet eenduidig zeggen of ze echt gezond zijn. Hiervoor bekijken we wat de drie basisingrediënten zijn, hoeveel calorieën er in zitten en wat het effect is van een maaltijd uit de blender.

1. Bevroren fruit

Fruit is uiteraard erg gezond. En ook bevroren fruit heeft een goede voedingswaarde. Soms zitten er zelfs meer vitaminen in bevroren fruit dan in vers fruit. Dat komt omdat fruit dat vers in de winkel ligt vaak heel onrijp wordt geplukt. Bevroren fruit daarentegen wordt meestal pas geplukt als het echt rijp is en daarna meteen ingevroren.

Het meest gebruikte fruit voor de smoothie bowl is banaan. En de meest bekende bowl is de açai bowl op basis van bevroren açaipuree. Maar je kan ook ananas, mango of frambozen gebruiken.

Het nadeel van fruitsuikers

Fruit bevat veel fruitsuikers: fructose. Fructose is in zijn natuurlijke vorm een goede bron van energie. De lever moet deze suiker altijd eerst verwerken voordat deze bruikbaar wordt. Fructose kan bij sommige mensen leiden tot darmklachten zoals diarree, buikpijn en/of een opgeblazen gevoel. En een te grote hoeveelheid aan suikers die je niet gebruikt wordt omgezet tot vet.

Hoe kan je de fruitsuikers beperken?

Om het fructosegehalte in een smoothie bowl te beperken kan je twee dingen doen.
Enerzijds kan je best gewoon geen te grote smoothie bowls maken. Maak kleine bowls als ontbijt of snack. Heb je echt grote honger, dan kies je misschien beter een andere maaltijd. Anderzijds kan je ook een deel van het fruit vervangen door groene bladgroente zoals spinazie. Om de smoothie stevig te houden gebruik je dan bijvoorbeeld yoghurt.

2. Vloeistof

De vloeistof in een smoothie bowl zorgt voor meer volume, het goed kunnen mengen van het geheel en voor een extra smaak. Je kan kiezen voor melk, kokoswater, of yoghurt. Deze voedingsmiddelen zijn voor de meeste mensen bekend en relatief gezond en gaan we hier niet verder bespreken.

3. Toppings

Het kenmerk van smoothiebowls zijn natuurlijk de toppings! Enkele voorbeelden zijn noten, vers of gedroogd fruit, cacaonibs, granen, kokosrasp, pindakaas, amandelboter, granola, honing, lijnzaad, hennepzaad, pompoenpitten en hennepzaad. De lijst is eindeloos.

De meeste van deze toppings zijn onbewerkte natuurlijke voedingsmiddelen en meestal best gezond. Vaak gebruikt men zelfs “superfoods” zoals chiazaden. Omdat de basis van smoothie bowls al veel natuurlijke suikers bevat is het echter niet aan te raden om voor de toppings extra koolhydraatrijke ingrediënten zoals honing of zoete granola te kiezen. Noten, zaden en kokosrasp kunnen dit juist weer balanceren.

Hoeveel calorieën zitten er in smoothie bowls?

De meeste ingrediënten in een bowl zijn calorierijk, vooral toppings zoals noten, zaden en granola. Het totale aantal calorieën kan dus snel oplopen, maar hangt natuurlijk helemaal af van de grootte. Een normale smoothie bowl bevat ongeveer tussen de 400 en 600 kcal en is prima als ontbijt, ook als je wil afvallen. Maar als snack zou dat wel erg veel zijn.

Macronutriënten

Wat bij een smoothiebowl belangrijker is dan het aantal kcal is de verhouding van de macronutriënten. De meeste bowls bevatten veel fruit en veel suikers. Als je daarbovenop kiest voor een topping als banaan, granola of gedroogd fruit, dan heb je een erg ongebalanceerde maaltijd. De hoeveelheid suikers is dan echt te hoog en zorgt voor een grote piek in je bloedsuikerspiegel.

En als je alleen maar suikers eet, dan mis je belangrijke vetten en eiwitten. Dit kan je oplossen door slimme toppings te kiezen. Als je kiest voor noten, zaden, notenpasta of kokossnippers dan voeg je ook gezonde vetten en goede eiwitten toe.

Bovendien kan je net als bij een gewone smoothie proteïnepoeder gebruiken voor je basis. Met andere woorden: smoothie bowls zijn juist ideaal omdat je de hoeveelheid suikers, vetten en eiwitten perfect kan afstemmen op jouw behoeftes.

Nadelen van een vloeibare maaltijd

Een smoothiebowl is steviger dan een normale smoothie, maar het blijft grotendeels een vloeibare maaltijd. Het fruit wordt geblend en hoef je niet meer zelf te kauwen. Hierdoor komen de suikers sneller in de bloedbaan terecht.

Als je voor de basis niet alleen fruit gebruikt, maar ook yoghurt, notenpasta en proteïnepoeder, dan vertraag je de opname van de suikers.

Zorg daarnaast ook voor slimme toppings zoals noten en zaden waar je wel op moet kauwen. Bovendien bevatten deze ook vetten en eiwitten waardoor de opname in het lichaam vertraagt wordt.

Samengevat: is een smoothie bowl gezond?

Smoothiebowls worden gemaakt uit allerlei gezonde ingrediënten zoals fruit, yoghurt, noten en zaden. Over het algemeen is het dus een gezond gerecht. Maar let er wel op dat je de ingrediënten balanceert. Zo zorg je er voor dat je niet alleen snelle fruitsuikers eet, maar ook gezonde vetten en eiwitten.

Omdat je zo erg kan variëren met smoothie bowls, passen ze in elk eetschema. Ze kunnen dienen als ontbijt of lunch als je wil afvallen. En wie wil aankomen maakt een grotere portie met proteïnepoeder en veel toppings.