Is suiker een dikmaker?

Dat suiker niet gezond is, dat wisten we natuurlijk allemaal allang. Toch neemt de consumptie van deze smaakmaker pas de afgelopen jaren echt enorm af. Er is steeds meer aandacht voor de negatieve gevolgen van suiker, en dat is te zien aan de consumptiecijfers. Ondanks al die nieuwe informatie blijven er echter onduidelijkheden bestaan.

Mensen die willen afvallen, vermijden suiker vaak bijvoorbeeld fanatiek omdat het een dikmaker zou zijn. Maar klopt het nu wel dat suikers na het eten direct als vet om je middel opgeslagen worden? Of zit de werkelijkheid toch ingewikkelder in elkaar? Is suiker een dikmaker? Vandaag vertellen we je alles over deze kwestie!

Snelle en langzame suikers

Suiker is veel meer dan alleen het witte spul dat je in taarten en koekjes gooit. Technisch gezien zijn alle koolhydraten suikers! De functie van deze koolhydraten is vooral bedoeld om energie aan het lichaam te leveren. Het verschil zit hem in de snelheid waarmee ze dit doen.

Koolhydraten kunnen pas in de bloedbaan opgenomen worden wanneer ze tot losse moleculen afgebroken zijn. Wanneer je simpele koolhydraten eet, zoals kristalsuiker, gaat dat heel snel. Er hoeven immers maar een paar moleculen ‘losgeknipt’ te worden. Ze laten je bloedsuikerspiegel snel stijgen en geven snel energie. Dit soort koolhydraten worden daarom ook wel snelle suikers genoemd.

Eet je complexere suikers, dan duurt het langer voor ze als glucose in je bloed terecht zijn gekomen. Ze houden je bloedsuikerspiegel stabiel en je haalt er langdurig energie uit. Ze heten daarom ook wel langzame koolhydraten.

Suiker en vet

De suikers worden pas in je vet cellen gestald wanneer het lichaam geen andere plek heeft om ze op te slaan. Eerst worden zo veel mogelijk koolhydraten opgeslagen in de spieren en lever in de vorm van glycogeen. Alleen wat overblijft, wordt in een soort voorraad voor de lange termijn als vet opgeslagen.

Pas als je meer energie binnenkrijgt dan je verbruikt (een positieve energiebalans), zal je er ook daadwerkelijk van aankomen! Suiker hoeft, met andere woorden, zeker niet automatisch een dikmaker te zijn. Wanneer je er kleine porties van eet, verbruikt je lichaam de calorieën die het levert zonder dat er lichaamsvet van gevormd wordt.

Is suiker een dikmaker?

Suiker bevat net als eiwitten 'slechts' 4 kcal per gram. Dit in tegenstelling tot vetten die ruim het dubbele aan energie leveren, namelijk 9 kcal per gram. Betekent dit dan dat je helemaal niet bang voor je figuur hoeft te zijn als je suiker eet? Helaas, zo makkelijk is het ook niet.

Suiker wordt dan wel niet linea recta als vet opgeslagen, maar het heeft toch eigenschappen die slank blijven lastig maken. Eén daarvan is dat zeker snelle suikers eetlust opwekkend kunnen werken. Ze bevatten geen vezels en geven je nauwelijks een gevoel van verzadiging, je eet er dus snel te veel van.

Ze worden ontzettend snel in je bloed opgenomen, en verdwijnen daar ook weer snel. Na zo’n snelle piek heeft je lichaam direct weer behoefte aan nieuwe energie. Je krijgt dus enorme trek in een volgende portie suiker, die exact hetzelfde effect heeft! Op die manier kan suiker ervoor zorgen dat je blijft eten, en dus meer binnenkrijgt dan je verbruikt.

En daar kom je wel degelijk van aan! Je kunt dus stellen dat suiker niet direct een dikmaker is, maar indirect wel en daardoor een grote rol speelt bij overgewicht.

Eetbuien

Ga eens eerlijk bij jezelf na. Hoe vaak heb je wel eens een 'zwak' moment gehad waarbij je binnen 'no time' een hele zak drop of een bak Ben&Jerry's had weggewerkt? Zo'n zak drop (250 gram) van de Albert Heijn levert je al bijna 1.000 calorieën tegenover 1150 calorieën in de Ben&Jerry's (500 gram).

Dit is al bijna de helft van wat veel mensen op een dag aan energie nodig hebben. En het erge is: waarschijnlijk had je een uur later alweer honger! Als je deze calorieën uit bijvoorbeeld zilvervliesrijst, zoete aardappel, kipfilet, groente en fruit zou halen dan was je niet alleen een stuk langer bezig, maar was je de komende uren ook zeker voldaan.

Ongezonde eigenschappen van suiker

Natuurlijk is de vraag of je dik wordt van suiker niet de enige factor die meegenomen moet worden. De gezondheid van een voedingsmiddel hangt immers ook van andere eigenschappen af! In het geval van snelle suikers is het duidelijk dat er over het algemeen niet veel gezonde eigenschappen zijn.

Integendeel: het beïnvloedt je bloedsuikerspiegel, is slecht voor je tanden en kan tot suikerziekte leiden. Daarnaast levert het geen nuttige voedingsstoffen zoals vitamines, mineralen en vezels. Ook als het geen directe dikmaker is, kun je er dus maar beter niet te veel van eten.

Maar af en toe een klein beetje? Het is belangrijk om te beseffen dat het helemaal niet erg om zo nu en dan eens een koekje te nemen of wat honing door je kwark te doen. Het is niet zo dat je gehele 'dieet' meteen is verpest en dat je er direct kilo's van zult aankomen, zoals vaak wordt gedacht.

Uiteindelijk telt je totale energiebalans aan het einde van de dag. Heb je een keer zin in een lekker ijsje? Geniet daar dan gewoon van! Probeer alleen te voorkomen dat je jezelf toegeeft aan de typische eetbuien die suikers kunnen veroorzaken.