Een boterham met pindakaas: Ze zeggen dat je er groot en sterk van wordt. Wij Hollanders zijn dol op dit smeuïge smeersel dat je tegenwoordig in allerlei soorten en maten kan krijgen. Van een bescheiden potje tot een XL familiepot met stukjes noot, light, naturel, biologisch of extra creamy. Maar in hoeverre past pindakaas ook in een gezond voedingspatroon? En zo ja, voor welk potje kun je dan het beste gaan?
Al 125 jaar pindakaas
Een klein stukje pindakaashistorie. De pindakaas zoals wij die kennen komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten. Niemand minder dan John Harvey Kellog (juist, die van de cornflakes) ontwikkelde dit broodbeleg bijna 125 jaar geleden in 1893. Hij kwam op het idee door een overschot in de pindaproductie.
Sinds die tijd is pindakaas alleen maar gegroeid in populariteit, met name in de Verenigde Staten, Canada, het Verenigd Koninkrijk en….Nederland.
De witte boterham met pindakaas
In ons land wordt het eten van pindakaas al jaren gepromoot. Misschien herinner je je de beroemde Calvé-reclame uit de jaren ’80 nog wel, waarin een piepjonge Evert van Benthem tijdens een barre schaatstocht door Hollands winterweer éven stopt om wat brandstof tot zich te nemen.
In aluminiumfolie gewikkeld zitten 4 witte boterhammen met een dikke laag pindakaas. Zeg eerlijk: zo eten we ze het liefst! Die witte boterhammen zijn in termen van gezondheid inmiddels ernstig achterhaald, maar de pindakaas verdient zeker een plekje in jouw gezonde weekmenu.
Pinda is een peulvrucht
De pinda groeit als vrucht aan de wortels van de pindaplant. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is de pinda geen noot maar een peulvrucht en staat daarmee in hetzelfde rijtje als bonen, linzen en kikkererwten.
Peulvruchten zijn een goede bron van plantaardig eiwit en vezels. Door ze te eten in combinatie met granen kun je zelfs de biologische waarde – de mate waarin je lichaam eiwitten aanmaakt met behulp van voedingseiwit – verhogen. Geen gek idee dus, die boterham met pindakaas!
Kleine kanttekening
Een kanttekening is dat peulvruchten ook belastende stoffen voor je lichaam bevatten, zoals lectinen, die je darmwand kunnen irriteren. Advies is daarom om peulvruchten af te wisselen met andere vormen van eiwit. Denk aan plantaardige vormen zoals noten, zaden, pitten of paddenstoelen. Dierlijke bronnen van eiwitten zijn eieren, vis, gevogelte, vlees en zuivel. Variatie is de sleutel tot succes.
Boordevol bouwstoffen
Uit bovenstaande blijkt dat groot en sterk worden van pindakaas helemaal niet uit de lucht gegrepen is. Het bekende potje zit boordevol met bouwstoffen in de vorm van eiwitten en onverzadigde vetten. Een ware powerboost!
Waar de verschillende merken en smaken in verschillen is de hoeveelheid suiker. Teveel suiker is niet bevorderlijk voor een goede gezondheid vanwege het negatieve effect op je bloedsuikerspiegel. Telkens als deze omhoog schiet, moet je lichaam hard werken om deze weer op normaal niveau te krijgen. Dit gaat uiteindelijk juist ten koste van je energie.
Welke pindakaas is het gezondst?
Kies daarom pindakaas met een hoog eiwitgehalte en een laag suikergehalte. Tegenwoordig biedt bijna elke supermarkt een ‘pure’ variant aan, zonder toegevoegde suikers. De puurste vorm van pindakaas bevat in principe enkel volle grond pindanoten en een snufje zout.
Volle grond pindanoten smaken echt anders dan de noten die door de reguliere pindakaas merken gebruikt worden. De olies worden in de natuurlijke variant ook gescheiden wat zorgt voor een minder zoete smaak. Sommige merken vermijden deze afscheiding van olies waardoor de pindakaas zoeter smaakt.
- Natuurlijke pindakaas: het is heel belangrijk om altijd te kijken naar de lijst met ingrediënten. Zelfs bij de ‘natuurlijk’ gepromote pindakazen is dit van belang. Zo wordt er soms toch nog een beetje suiker, palmolie of andere ingrediënten aan de pindakaas toegevoegd. Hierdoor is de pindakaas niet meer helemaal puur, maar het is nog altijd beter dan de meeste andere pindakazen.
- Reguliere pindakaas: heel veel merken voegen dus nog heel wat andere ingrediënten aan hun pindakaas toe. Naast pindanoten vinden we er vaak ook suikers, stropen, verschillende soorten olies en veel zout in.
- Light pindakaas: deze producten bevatten minder of helemaal geen vetten die in de traditionele en reguliere pindakazen wel zitten. Het vet is vaak vervangen door toegevoegde suikers. Juist deze suikers zijn slecht voor je en moet je proberen te vermijden.
Let op: biologisch wil niet altijd zeggen dat er geen suikers aan toegevoegd zijn! Check daarom zelf altijd het etiket.
Zowel eigen merk Albert Heijn als Smaakt! hebben een pindakaas die voor 100% uit pinda’s bestaat. Ook de Naturel Pindapasta van de Body&Fitshop is een prima keuze. Ook kun je gaan voor een natuurlijke variant gemixt met een notenpasta.
Variaties met pindakaas
Je kunt je boterham, cracker of rijstwafel met pindakaas eenvoudig nog een stukje spannender en lekkerder maken met wat eenvoudige toevoegingen. Ga voor hartig in combinatie met komkommer of wat sambal. Maak een zoetere variant door wat plakjes banaan of schijfjes appel er bovenop te leggen. Andere voedzame toppings zijn cacaonibs en kokos. Smeren maar!
Laat hieronder een reactie achter. We proberen dezelfde dag nog te reageren!
Mijn energie is teruggekomen door pinda s . Ik kon het eerst niet verklaren, maar ik kwam niet meer in slaap zonder pinda s te hebben gegeten. Dus soms midden in de nacht met een bak pinda s nog even voor de t.v. Een dag zonder pinda s is gewoon niks. Ik word er rustig en positief en blij van. En krijg er een stoot energie van. Heb dit weer tot op de bodem uitgezocht; pinda s werken antidepressief ! Er zit heel veel serotonine in pinda s . Veel eiwitten, tryptofaan...............................het mysterie is opgelost, alleen ; "ik ben wat aan de zware kant" nu. Maar o.k. daarom nu ook weer meer activiteit, dus vetweefsel zet zich om in spierweefsel. Net zoals vroeger.
Wat goed dat je je er beter door voelt. Als je denkt dat het door de serotonine komt kan je ook ons blog daarover raadplegen. Op FitChef.nl heb ik ook een blog over geschreven over gezonde avondsnacks. Je kan eventueel kijken naar een optie met minder calorieën. :-)
Hi, ik maak al een aantal jaren zelf pindakaas met noten van de notenboer op de markt. Als het wat te droog is voeg ik wat arachide olie toe. Als toevoeging wat grof zout meer niet.
Goede tip Hannie, dat klinkt hartstikke lekker!
Vandaag zelf pindakaasbrood gemaakt, erg goed gelukt. De pindakaas zelf gemaakt en i.pv. archarmide olie heb ik lijnzaadolie en olijfolie gebruikt en geen suikers. Is het nu een gezonder product geworden
Hi Nicole,
Lekker! De verschillende oliën zijn qua voedingswaarde redelijk vergelijkbaar, maar niet alle soorten lijnzaad- en olijfolie zijn even geschikt om op te warmen. Maakt voor een keertje niet heel veel uit, maar daar zou ik even op letten als je het nog eens wilt maken :-)
Heb ontdekt dat het ook super lekker is in combi met verse vijgen! Bijv mais of rijstwafels met pindakaas en verse vijg, mmmm!
Goed artikel!
Ik ben jaar en dag een pindakaas verslaafde en dan die van Calvé. Makkelijk een potje van 350 gram per week, met of zonder boterham. Sinds kort heb ik mede dankzij deze site kennis opgedaan over transvetten...die zitten dus in de bovengenoemde pindakaas! Nu ben ik overgestapt op de 100% puur pindakaas van de AH. Bijna net zo lekker, veel goedkoper en inderdaad 100% pinda's, niets anders toegevoegd!
Ik heb ook gehoord over pompoenpitten-pasta en zonnebloempittenpasta van de Eko Plaza. Die zal ik binnenkort eens proberen.
Wat een schat aan informatie op je site Mark, super!
Hi Thomas, wat tof om te horen dat je iets aan onze info hebt! We horen graag hoe de andere pasta's bevallen :-)
Ik ben een echte pindakaas eter en ik at dus altijd de verkeerde! Nu las ik dus laatst in een artikel dat Jori en Horizon pindakaas ook goed zijn! Ik heb ze geprobeerd en het zijn echte aanraders! Ik ga ook eens de 100% naturel pindapasta van Body en Fitshop proberen, thanks voor dit artikel.
https://www.ecomarkt.nl/blog/post/pindakaas-gezonde-keuze/
Graag gedaan, Klaas! En succes met je zoektocht naar de lekkerste pindakaas :-)
Inderdaad kun je zelf ook heel goed je eigen pindakaas maken, al dan niet gemengd met andere noten zoals paranoten, cashewnoten , walnoten, pecan ( hazelnoten?)
Hoi mark,
Ik denk dat het ook goed is om te benoemen dat toegevoegde vetten in de meeste soorten pindakaas gehard plantaardig vet bevatten , wat zeer ongezond is voor het menselijk lichaam. (Veelal idd in de vorm van palmvet).
Een hoop mensen letten wel op toegevoegde suikers maar nog niet voldoende op gehard plantaardig vet, en krijgen er dus grote hoeveelheden van binnen.
Dit kan niet goed verwerkt worden door ons lichaam, waardoor het op lange termijn schadelijk kan zijn.
Hoi Marinka,
Helemaal met je eens. Belangrijk om goed de etiketten te lezen om te weten wat je binnenkrijgt.
Bedankt voor de aanvulling op het artikel.
Groet,
Mark
Die biologische van de AH, heb ik een keer gehad en vond hem niet lekker en erg vet. Wat ik mij herinner, zaten er wel suikers in. Ik heb een aantal merken vergeleken en vond die van de Aldi het lekkerst en vergeleken met de anderen, zat er weinig suiker in. Ik zal ook nog een op zoek gaan naar dat andere merk dat je noemt.
Dag Ria,
Bedankt voor de tip. Daar hebben anderen wellicht ook wat aan!
Het is toch ook grotendeels persoonsgebonden. Smaken verschillen nu eenmaal!
Groetjes,
Mark
Ha Leonie,
Dat is natuurlijk ook zeker een optie.
Bedankt voor de toevoeging!
Groetjes,
Mark
Goed artikel maar ik ben van mening dat de lekkerste pindakaas is de zelf gemaakte!
Gewoon hop pinda's en een snuf Keltisch zee zout in de keukenmachine en malen maar.
In no time heb je een heerlijke eerlijke pindakaas